Σαν Σουηδικό ατσάλι - (Σαββάτο 5 Νοεμβρίου 2016) PDF Print E-mail

Μετά από δύο σχεδόν χρόνια, ολοκληρώνουμε την περιήγηση στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Για το παρελθόν των εργοστασίων και τη θέση τους στην ελληνική αγορά και κοινωνία.

Επιβλητική σαν Σουηδικό ατσάλι

H Volvo δεν ανήκει στην χωρία των αυτοκινητοβιομηχανιών που ξεκίνησαν την πορεία τους τον 19ο αιώνα. Των αρχαιότερων δηλαδή. Ιδρύθηκε στον Μεσοπόλεμο. Ήταν Αύγουστος του '26. Τις ίδιες μέρες που γεννήθηκε και ο Φιδέλ Κάστρο, ο υπεύθυνος πωλήσεων Assar Gabrielsson και ο μηχανικός  Gustav Larson, αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα Σουηδικό αυτοκίνητο. Το όραμά τους ήταν να φτιάξουν μια κατασκευή που θα άντεχε στις σκληρές και κρύες συνθήκες της πατρίδας τους.

Η πρώτη Volvo που κύλησε από τις γραμμές παραγωγής στο Γκέτεμπρογκ η ÖV4.

Έτσι αποσπάστηκαν από την μητρική εταιρεία SKF, και μετά από ένα χρόνο προετοιμασιών, το πρώτο Volvo, το ÖV 4, κύλησε τους τροχούς του στο εργοστάσιο παραγωγής στο Γκέτεμποργκ. Μπορεί τα 280 αυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν εκείνη την χρονιά, να ήταν λίγα, αλλά η παραγωγή είχε ξεκινήσει και η Volvo όπως και ο συνομήλικος της Φιδέλ θα άλλαζαν πολλά πράγματα ο καθένας στο δικό του σύμπαν.

Το πρώτο φορτηγό, η «Σειρά 1», έκανε το ντεμπούτο του τον Ιανουάριο του 1928, γνώρισε άμεση επιτυχία, προσελκύοντας  την προσοχή και εκτός της χώρας. Το 1930,  η εταιρεία πούλησε 639 αυτοκίνητα, ξεκινώντας παράλληλα και την εξαγωγή φορτηγών στην Ευρώπη, αν και τα οχήματά της δεν έγιναν ευρύτερα γνωστά έξω από τη Σουηδία μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεν άργησε να έρθει και το πρώτο λεωφορείο που βγήκε από τις γραμμές παραγωγής το '34, ενώ
ο '35 η εταιρεία, εισήχθη στο χρηματιστήριο της Στοκχόλμης. Την ίδια χρονιά αποκτήθηκε η Pentaverken, κατασκευάστρια κινητήρων θαλάσσης, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην αντίστοιχη αγορά.  Σε αυτή την πρωτόγνωρα μεγάλη γκάμα προϊόντων, ειδικά για εκείνη την εποχή, προστέθηκαν και οι αεροπορικοί κινητήρες το '40.



Μεταπολεμικά, το '63, άνοιξε και το πρώτο εργοστάσιο εκτός Σουηδίας στην νέα Σκωτία του Καναδά. Το πρώτο Volvo που κατασκευάστηκε εκεί, ήταν ένα  μαύρο122 B18, το οποίο σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Βιομηχανίας του Stellarton, εκεί, στην Ν. Σκωτία.

Από τα πρώτα βήματά του, το Σουηδικό εργοστάσιο έδειξε στον τομέα των αυτοκινήτων, μια ιδιαίτερη αφοσίωση στον τομέα της ασφάλειας. Από την δεκαετία του '40 με την χρήση λαμινέιτεντ παρ μπριζ  στην σειρά PV και την εφαρμογή κλωβού ασφαλείας, όπου η ενέργεια της σύγκρουσης απορροφάται μέσω της καταστροφής του εμπρόσθιου τμήματος και όχι και της καμπίνας των επιβατών. Στην Volvo επίσης, πιστώνουμε τόσο την εεπινόηση της ζώνης τριών σημείων, όσο και την υποχρεωτική της χρήση σε όλα τα μοντέλα της από το '59.



Η πορεία στον τομέα της ασφάλειας είχε, τότε, μόλις ξεκινήσει και με τη συμβολή της τεχνολογίας θα γινόταν ολοένα και πιο έντονη, όλο και πιο σημαντική. Επιγραμματικά μόνον θα θυμίσουμε:
Τις κλειδαριές ασφαλείας ('66), την υπενθύμιση χρήσης ζωνών ασφαλείας ('72), την κολόνα τιμονιού που συμπτύσσεται κατά την σύγκρουση ('74), την προστασία από το φαινόμενο «σάμπμαριν» ('82), το κεντρικό τρίτο φως φρένων ('85), το σύστημα προστασίας πλευρικής πρόσκρουσης (Side Impact Protection System - SIPS) ('91), τους πλευρικούς αερόσακους ('94), τους αερόσακους οροφής και το σύστημα προστασίας αυχένα (WHIPS) το  ('98), τον ηλεκτρονικό έλεγχο ευστάθειας ενάντια σε ανατροπή Roll Stability Control  ('02), το σύστημα Ενημέρωσης Τυφλών Σημείων νεκρής ζώνης (Blind Spot Information System - BLIS)  ('04), το σύστημα υποστήριξης επιβράδυνσης ('06), και τον αερόσακο στο καπό ('12).

Tρία εκατομμύρια χιλιόμετρα συμπλήρωσε τον Σεπτέμβριο του 2013, αυτή η  Volvo 1800S του '66 που ανήκει στον Irv Gordon. Σε αυτό το χρονικό διάστημα έκαψε σχεδόν μισό εκατομμύριο λίτρα καυσίμου, άλλαξε 3,500 λίτρα λιπαντικών και 857 φίλτρα λαδιών,  480 μπουζί και 120 ελαστικά.


Να μην λησμονήσουμε ασφαλώς την συμμετοχή του σουηδικού εργοστασίου στο  στο πρόγραμμα SARTRE, μια ενδιαφέρουσα, αν και για τους πρεσβύτερους κάπως μελαγχολική άποψη για το πως θα γίνονται οι οδικές μετακινήσεις στο μέλλον και την δημιουργία της πίστας AstaZero κοντά στο Γκέτεμποργκ
Η ονομασία της, προέρχεται από τις λέξεις Active Safety Test Area (Περιοχή Δοκιμών Ενεργητικής Ασφάλειας) με το Zero (μηδέν, στα αγγλικά) να υποδηλώνει το σαφή στόχο της εταιρείας για μηδενικές απώλειες από τροχαία ατυχήματα.

Προσφέρει τη δυνατότητα δοκιμής σε πραγματικές συνθήκες όλων των μελλοντικών συστημάτων ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας, μα και την δυνατότητα προσομοίωσης κάθε είδους κυκλοφοριακής συνθήκης, από αστικές περιοχές και επαρχιακούς δρόμους έως αυτοκινητόδρομους υψηλών ταχυτήτων.



Ο νέος αυτός χώρος θα παίξει σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση του  προγράμματος Vision 2020 που έχει σαν φιλόδοξο στόχο του, έως το 2020, να μην υπάρχει απώλεια ανθρώπινης ζωής ή σοβαρός τραυματισμός μέσα σε ένα καινούργιο Volvo.

Όπως αρκετές αυτοκινητοβιομηχανίες, έτσι και η Volvo άλλαξε ιδιοκτησιακό καθεστώς. Συνέβη την τελευταία χρονιά του 20ου αιώνα, καθώς εξαγοράστηκε από την Ford η οποία την τοποθέτησε στην κατηγορία των πολυτελών αυτοκινήτων της,  μαζί με την Aston Martin, την Jaguar, και την Land Rover. Το σχήμα αυτό άντεξε κάτι περισσότερο από έντεκα χρόνια. Έτσι, στις 28 Μαρτίου του 2010 ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ford, Lewis Booth και ο πρόεδρος της Κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας Geely, Li Shufu, ανακοίνωσαν από κοινού την πώληση της Volvo στην Geely, αντί 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.



Σε αντίθεση με την άλλη Σουηδική αυτοκινητοβιομηχανία, η Volvo, όχι απλώς συνεχίζει να υπάρχει στο τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον που ανήκει, αλλά  δικαιολογεί απόλυτα το λογότυπο της. Το οποίο κακώς συγχέεται με το σύμβολο του ανδρικού φύλου. Είναι ένα αρχαίο σύμβολο για τον σίδηρο, που χρησιμοποιήθηκε και από τους αλχημιστές στον Μεσαίωνα. Συμβολίζει την ισχύ του μέταλλου, και όπως είναι γνωστό η Σουηδία φημίζεται για τον υψηλής ποιότητας σίδηρό της. Τέλος αν θυμηθούμε και την λατινική έννοια της λέξης Volvo που σημαίνει «κυλώ», έχουμε μια πλήρη ερμηνεία

Στην Ελλάδα


Από τις ελάχιστες διαφημιστικές καταχωρήσεις της δεκαετίας του '60 των προϊόντων της Volvo στον ελληνικό ειδικό τύπο.

Το όνομα της Volvo, εμφανίζεται στον τόπο μας, αργά τον μεσοπόλεμο. Το 1938 αντιπροσωπευόταν από την εταιρεία «Σκανδιναβικό Πρακτορείον εγγύς ανατολής» με έδρα στην οδό Αλκιβιάδου.
Μεταπολεμικά και συγκεκριμένα από το 1952, η ευθύνη της αντιπροσώπευσης περνά στην εταιρεία  Σαρακάκης Καλόμοιρος ΑΕΒΕ για όλη την γκάμα των προϊόντων της, δηλαδή επιβατικά αυτοκίνητα, φορτηγά, λεωφορεία, τρακτέρ και πετρελαιομηχανές θαλάσσης.


Με φόντο τα προπύλαια του Παρθενώνα τον Μάιο του '64, τα Σουηδικά πληρώματα που αγωνίστηκαν στο ΙΒ' Δ.Ρ.Α. ποζάρουν μετά το πέρας της δοκιμασίας. Από αριστερά J.E. Virgin, J. Hallenborg, J. Thermenius, T. Trana, J. Edenring S. Osterberg.


Δέκα χρόνια αργότερα, το '62, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στη λεωφόρο Καβάλας ξεκίνησε και η κατασκευή αμαξωμάτων. Συνολικά κατασκευάστηκαν πάνω σε πλαίσιο Volvo, 4.500 οχήματα. Λεωφορεία, ψυγεία, βυτία, πυροσβεστικά κλπ. Καθιέρωσε τα πρώτα λεωφορεία Volvo, με κινητήρες στο πίσω μέρος των οχημάτων, τα γνωστά και ως SBAV. Από τα 1.200 που βγήκαν από τις γραμμές παραγωγής, τα 50 εξήχθησαν στην Αίγυπτο.

Στα 25 του χρόνια χρόνια κέρδισε το R.A.C. Και ένα χρόνο αργότερα, στα 26 του, το ΙΒ' Δ.Ρ.Α. O Tom Trana με την νικήτρια 544 του ΙΒ' Δ.Ρ.Α. Εδώ στην δοκιμασία ταχύτητας στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Δεκελείας.


Το 1977, παρήχθη το Volvo B10M, ένα αρθρωτό λεωφορείο μήκους 18 μέτρων, με 40 καθίσματα και χώρο για 101 όρθιους επιβάτες. Ο «Δεινόσαυρος», όπως ήταν το παρατσούκλι του, πρωτοκύλισε  τους τροχούς του στη Θεσσαλονίκη, και στη συνέχεια εξυπηρέτησε τους πολίτες του Πειραιά.
Σχεδόν μισό αιώνα παρέμεινε η τύχη της Volvo στα χέρια του ομίλου Σαρακάκη και ήταν έκπληξη η απώλεια του κλάδου των επιβατικών, που πέρασε τον Ιούνιο του 2002, στην ευθύνη, θυγατρικού γραφείου.



Στους αγώνες

Το Σουηδικό εργοστάσιο δεν έδειξε ποτέ προθέσεις συμμετοχής σε κάποιο σκαλοπάτι κορυφαίου θεσμού του μότορσπορ. Οι κατευθύνσεις του, όπως είδαμε πιο πάνω, ήταν στο κομμάτι της ασφάλειας και όχι του κομπετίσιον.

Στην παραλία του Βόλου (αριστερά), το '64 κατά την διάρκεια του ΙΒ' Δ.Ρ.Α. οι λευκές 544 παρατεταγμένες περιμένουν να περάσουν τον σταθμό ελέγχου χρόνου. Δεξιά ο πρωταθλητής Ευρώπης Gunnar Andersson δροσίζεται με ένα τριγωνικής συσκευασίας αναψυκτικό. Δικαίως ο Κarl Magnus Skogh επικράτησε στο ΙΓ' Δ.Ρ.Α. στηριζόμενος στην αξιοπιστία της Αmazon, σε έναν αγώνα όπου μόλις 15 πληρώματα κατάφεραν να τερματίσουν από τα 85 που εκίνησαν κάτω από τον Ιερό βράχο. Στην εικόνα με φόντο τον Παρθενώνα.

Κι όμως από το '59 που σύστησαν αγωνιστικό τμήμα, κατάφεραν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του να έχουν μια σοβαρή εκπροσώπηση στα Ευρωπαϊκά ράλυ. Βασιζόμενοι στην αδιαμφισβήτητη αξιοπιστία του PV 544 και της 122 Amazon έφεραν αυτά τα δύο μοντέλα να πρωταγωνιστήσουν στο σκληρότερο, το απαιτητικότερο ράλυ της Ευρώπης. Το δικό μας Δ.Ρ.Α. Έτσι για δυο χρονιές συνέχεια, το '64 στο ΙΒ' και το '65 στο ΙΓ' τα Volvo άφησαν τον ισχυρό ανταγωνισμό πίσω τους. Το '64, επικράτησαν οι T. Trana  - G. Termenius με 544 και την επόμενη χρονιά, οι K.M. Skogh  - «Tandklare» με Amazon. Σαν μια ακόμα επιβεβαίωση της αξιοπιστίας τους το ΄65 στο 13o Safari Rally μια άλλη 504, με πλήρωμα τους Ινδούς αδελφούς Joginder και Jaswant Singh, επικράτησε μετά από πέντε μέρες και πέντε χιλιάδες χιλιόμετρα στους σκληρότερους δρόμους του κόσμου.

Την ίδια χρονιά, το '65, ο Γιάννης «Λαίλαψ» Ψύχας θα γίνει ο τρίτος Έλληνας μετά τους Α. Μίχο και Τζώνυ Πεσμαζόγλου που θα αποσπάσει δυο τίτλους σε μια χρονιά. Πρωταθλητής Ταχύτητας και Τουρισμού με την κόκκινη 544, κερδίζοντας τον πρώτο αγώνα της χρονιάς το ράλυ Πελοποννήσου, και τον τελευταίο το Φθινοπωρινό ράλυ.