Την ημερομηνία γέννησης του Μαρίνου Αντύπα δεν την γνωρίζουμε με ακρίβεια και πιστότητα. Μόνον το έτος. Ήταν 1872. αντίθετα ο Agustín Farabundo Martí Rodríguez γνωστότερος ως Φαραβούντο Μαρτί, γεννήθηκε εικοσίενα χρόνια αργότερα, μια μέρα σαν την σημερινή. Ήταν Τετάρτη 5 Μαίου του 1893. 

^{- Μαρίνος Αντύπας .- Agustín Farabundo Martí Rodríguez}

Οι δυο άνδρες έζησαν σε δύο εντελώς διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Ο Μαρίνος στο βόρειο ημισφαίριο και στην πολύπαθη Ελλάδα ο Φαραβούντο στην κεντρική Αμερική και στο ταλαιπωρημένο Ελ Σαλβαδόρ. Εδώ σταματούν οι διαφορές και αρχίζουν οι ομοιότητες τους.

Ο Μαρίνος γεννήθηκε στην Κεφαλονιά και αφού ολοκλήρωσε με στερήσεις τις εγκύκλιες σπουδές φοίτησε στην Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την οποία δεν ολοκλήρωσε. Ο Φαραβούντο γεννήθηκε στο σχεδόν παραθαλάσσιο Teotepeque εισήχθη στο Πανεπιστήμιο του Ελ Σαλβαδόρ, για να σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες, αλλά και αυτός δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του.

Και οι δύο εξελίχτηκαν σε πολύ ανήσυχα ριζοσπαστικά μυαλά με άκρως τολμηρές κινήσεις. Τόσο τολμηρές που το πλήρωσαν με τις ζωές τους. Ο Έλληνας δολοφονήθηκε στα 35 του το 1907, ο κεντροαμερικανός στα 39 του το '32.

Ο Μαρίνος Αντύπας κατέβηκε στην Κρήτη, πολέμησε στην επανάσταση του '96 και επέστρεψε με τραύμα στο στήθος. Οργάνωσε το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου 1897 στην πλατεία Ομόνοιας καταγγέλλοντας  τον ρόλο της βασιλικής οικογένειας και των Μεγάλων Δυνάμεων στην έκβαση του πολέμου του '97. Το κράτος τον φιλοδωρεί με ένα έτος φυλάκιση, ενώ μετά την αποφυλάκισή του συνελήφθη, δικάστηκε και καταδικάστηκε για (δήθεν) ηθική αυτουργία σε απόπειρα δολοφονίας του  Γεωργίου του Α'.
Εκδίδει την εφημερίδα  Ανάστασις, μα δεν θα μακροημερεύσει, καθώς ένα άρθρο που καταφερόταν κατά της πολιτικής και δικαστικής εξουσίας και των υπευθύνων της ήττας του 1897, ήταν αρκετό για να διαταχθεί το κλείσιμό της.

Ταυτόχρονα αρχίζει να κάνει πιο σαφείς τις πολιτικές του τοποθετήσεις. Κάνει λόγο για νόμους που να περιορίζουν τις ώρες εργασίας, ελάχιστο ημερομίσθιο, δημιουργία ταμείων σύνταξης για ανίκανους, λόγω ηλικίας, ασθενείας, τραυματισμού, εργάτες. Επανεκδίδει την εφημερίδα και ιδρύει το «Λαϊκόν Αναγνωστήριον Η Ισότης», ένα είδος λαϊκού σχολείου. 
Πείθει το θείο του  Γεώργιο Σκιαδαρέση. να αγοράσει γη έκτασης 300.000 στρεμμάτων στον θεσσαλικό κάμπο και το 1906, καταφθάνει εκεί, όπου αναλαμβάνει επιστάτης στα κτήματα του θείου.  Αρχίζει να εφαρμόζει πρωτοφανή μέτρα, όπως τη αργία της Κυριακής και την παραγραφή των χρεών των αγροτών.

Γνώστης και κοινωνός των αθλίων συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των εργατών της γης διοργανώνει συγκεντρώσεις στα χωριά και αρχίζει να συσπειρώνει τους αγρότες. Οι συστάσεις της Χωροφυλακής και της Νομαρχίας πέφτουν στο κενό. Ήταν πια πολύ επικίνδυνος και οι τσιφλικάδες της περιοχής, στήνοντας ένα επεισόδιο, τον Μάρτιο του 1907 στον Πυργετό Λάρισας, τον αφήνουν στο έλεος επιστάτη Ιωάννη Κυριακού ο οποίος τον δολοφονεί πυροβολώντας τον πισώπλατα. Ο Μαρίνος Αντύπας σιγεί. Ο επιστάτης αθωώνεται πανηγυρικά, αλλά η σπορά είχε γίνει.

Τρία χρόνια αργότερα, πάλι Μάρτιο, του '10, ξεσπάει η εξέγερση του Κιλελέρ. Το '11 κάποια διστακτικά βήματα πραγματοποιεί η κυβέρνηση Βενιζέλου αλλά θα πρέπει να φθάσουμε στο '23 όταν η κυβέρνηση Πλαστήρα προχωρεί σε  μεγάλης κλίμακας απαλλοτριώσεις τσιφλικιών.

Όταν ο Farabundo Martí εμπλέκεται στην πολιτική δράση, οι Μπολσεβίκοι έχουν επικρατήσει στη Ρωσία. Συνεπώς υπάρχει ένα πρότυπο, ένας δρόμος, με την έννοια ότι ο διαλεκτικός υλισμός δεν είναι  μια φιλοσοφία, ή έστω μια θεωρία. Είναι μια πραγματικότητα. Για μερικούς γεμάτη ελπίδα, για άλλους επικίνδυνη και οδυνηρή. Διαμαρτυρόμενος για τον δυναστικό τρόπο εξουσίας στη χώρα του θα συλληφθεί και θα εξοριστεί για πέντε χρόνια στην Γουατεμάλα και το Μεξικό.

Επιστρέφοντας ενεπλάκη στην ίδρυση του Κομμουνιστικού κόμματος κεντρικής Αμερικής με στόχο την βοήθεια των πτωχών και μη προνομιούχων συμπατριωτών του. Η φήμη του και η δημοτικότητά του τον οδήγησαν σε νέα εξορία με σκοπό να αποτραπεί η υποψηφιότητά του στις προεδρικές εκλογές του ΄31.

Όταν εξελέγη ο νέος πρόεδρος, επιστρέφει στην πατρίδα και μαζί με τους φοιτητές Alfonso Luna & Mario Zapata ξεκινούν ένα δυναμικό κίνημα αγροτών. Η κατάρρευση των τιμών του καφέ φούντωσε το κίνημα ενάντια στον δικτάτορα Maximiliano Hernadez Martinez. Η απάντηση του καθεστώτος υπήρξε σαρωτική και ήρθε με ένα λουτρό αίματος. Σε 10 μερόνυχτα 30.000 χωρικοί σκοτώθηκαν από τον συντεταγμένο στρατό του κράτους. Έμεινε στην ιστορία με τον χαρακτηρισμό  La Matanza. Η σφαγή. Με εντολή του Martinez, οποίος νωρίτερα είχε ανατρέψει τον εκλεγέντα πρόεδρο Arturo Araujo  εκτελέστηκε και ο Φαραβούντο μετά από μια παρωδία απολογίας.

Το Ελ Σαλβαδόρ (Ο Σωτήρας), μετά την περιπέτεια της Ισπανικής Κατοχής, θα περίμενε πολλές δεκαετίες για τα επόμενα βήματα της σωτηρίας του. Υπάρχει και εδώ μια σχετική σύμπτωση με την ελληνική Ιστορία. Λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα του '21, τον Σεπτέμβρη του ίδιου έτους  το Ελ Σαλβαδόρ διακήρυξε την ανεξαρτησία του από την Ισπανία, μα ο μαρτυρικός δρόμος των πάμφτωχων χωρικών θα συνεχισθεί καθώς τα υπέρογκα κέρδη από την καλλιέργεια του καφέ δεν βοήθησαν καθόλου σε μια δημοκρατική διαχείριση της εξουσίας, δημιουργώντας μια ισχυρή συμμαχία ανάμεσα στην οικονομική ολιγαρχία και την πολιτική -  στρατιωτική εξουσία.