Γεννημένος τον μεσοπόλεμο (’21), ο Γερμανόφωνος Ελβετός θεατρικός συγγραφέας και πεζογράφος Friedrich Dürrenmatt, αναδείχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της ανανέωσης του γερμανικού θεάτρου.

Yπήρχε από τα μέσα της δεκαετίας του ’70,  στη βιβλιοθήκη μου ένα βιβλίο του, ευγενική χειρονομία συμμαθητή τινός. Τίτλος; Η βλάβη.

Το είχα διαβάσει πριν τα είκοσί μου χρόνια και θυμάμαι ότι μου είχε αρέσει. Σχεδόν σαράντα χρόνια αργότερα το ξαναδιάβασα συγκεντρώνοντας και μερικές πληροφορίες για τον δημιουργό του, ο οποίος εγκατέλειψε τα εγκόσμια το ’90, λίγο πριν τα 70ά του γενέθλια.

Έτσι, όπως μας πληροφορούν τα βιογραφικά, που διατρέχουν το διαδίκτυο, το πρώτο του έργο το δημιούργησε μόλις στα 24 του χρόνια, ενώ η πλοκή του, συχνά έχει κοινά στοιχεία με την αφήγηση του Β. Brecht, όπου η δραματική τροπή, συνδυάζεται ενίοτε με το κωμικό.

Σε αυτό το μοτίβο κινείται και η «Βλάβη». Ξεκινά ήρεμα, σε ένα φιλήσυχο χωρίο όπου ένας εμπορικός αντιπρόσωπος αναγκάζεται να διανυκτερεύσει, λόγω βλάβης του αυτοκινήτου του.  Κι εξελίσσεται, ανάμεσα σε ευρηματικούς προσδιορισμούς:

«...τεραστίων διαστάσεων, σα συναρμολογημένος από λιπαρούς όγκους» (σ. 19),

«Μοίρες πέρασαν από τα χέρια μου, γκρεμούς είδαν τα μάτια μου, μπορείτε να με πιστέψετε» (σ.23)

«...ο δρόμος από την ενοχή στη βεβαιότητα είναι, βέβαια, δύσκολος.» (σ.24)

«Όμως ποιός ησυχάζει στο κλαδί, όπου έχει τελικά αναρριχηθεί, όταν από πάνω του, προς την κορφή, ποιητικά εκφρασμένο, βρίσκονται κι άλλα κλαδιά με ακόμα ωραιότερα φρούτα;» (σ. 63)

«οι μοίρες παίζονται όλες κατά τον ίδιο τρόπο» (σ. 66)

«...είναι μόνο λίγο διεφθαρμένος, όπως αυτό συμβαίνει με πολλούς μέτριους ανθρώπους, όπως πρέπει να συμβαίνει, αλλά ακριβώς γι' αυτό πάλι δεν είναι ικανός για μεγάλη, καθαρή, υπερήφανη ενοχή» (σ.77)

Η βραδιά για τον επισκέπτη είναι μια ακροβασία ανάμεσα στην ιλαρότητα και το δράμα. Θίγεται ακραιφνώς το θέμα  της ενοχής, της αθωότητας, της δικαιοσύνης και της σωστής, περί δικαίου, απόφασης.

Ο συγγραφέας μέσα από μια ελάχιστη «ευκαιρία», δημιουργεί ένα πελώριο θέμα και χωρίς να δίνει λύσεις ή προτρέπει σε πρακτικές, ξεδιπλώνει σε μικρό χώρο μεγάλες αλήθειες.

Γραμμένο το '56, στα 35 του χρόνια, με τον Γερμανικό πρωτότυπο τίτλο die Panne δείχνει ευαισθησίες, ανησυχίες και θέτει προβληματισμούς.
Στην Ελλάδα ήρθε το '70 σε μετάφραση Γιώργου Βαμβαλή από τις εκδόσεις «Επίκουρος».

Τέλος, η αλήθεια είναι ότι μετά σχεδόν σαράντα χρόνια, η ανάγνωση αποκτά άλλες διαστάσεις και το τραγικό καταλαμβάνει περισσότερο χώρο από τομ ιλαρό. Σημεία των καιρών αλλά και μοιραίας ωριμότητας του αναγνώστη.