Πολίτης γεννηθείς εν Ελλάδι, μόνιμος κάτοικος τούτου του τόπου τα τελευταία εξηντατόσα χρόνια, πολύ τυχερός δηλαδή καθώς δεν έχει βιώσει Κατοχή, Εμφύλιο, μετεμφυλιακό κλίμα και τα υπόλοιπα, αλλά και λίγο τυχερός επειδή πέρασε την επταετία πλημμεληματικά, μα και αρκετά αισιόδοξος ώστε να πιστέψει την μεταπολίτευση και τέλος, τέρμα αιθεροβάμων για την Αλλαγή που ήρθε …φεύγοντας. Ε! οι υπόλοιπες δεκαετίες ήταν λίγο από ξεβλάχεμα, ερωτοχτύπημα από τα πακέτα Ντελόρ, αρκετό από εκσυγχρονισμό, ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ανασυγκρότηση, καταναλωτικό ντελίριο, γλυκά ατιμώρητα σκάνδαλα. Κατακρεούργημα της ισορροπίας με λίγες λέξεις. Μέχρι που το παιντί με γραβάτα πένθιμη βιολετιά, μας έστειλε το λογαριασμό από το νησί το ακριτικό.

Δεκαπέντε χρόνια από τότε, ότι λάθος μπορούσε να συμβεί, αν εξαιρεθεί ο πόλεμος, έχει συμβεί. Ότι είχε μείνει σχετικά όρθιο, κατέρρεε. Και τι δεν σπρώχτηκαν πάνω στο τραπέζι. Τι τεχνοκράτες, τι συγκυβέρνηση, τι μαύρο στην κρατική ενημέρωση, τι αγανάκτηση, τι μαχαιροβγάλτες, ακόμα και την εφεδρεία της Αριστεράς, λίγο Καμμένη βέβαια, ακουμπήσαμε με τα ρέστα μας, μα προκοπή δεν είδαμε. Τίποτα. Τραίνο πήγαινε το σύστημα. Μέχρι που:

Στο κρύο πρωινό ανέβαιναν το στήθωμα με αργά με σταθερά βήματα. Η μάνα κρατούσε το παιδί από το χέρι. Τυλιγμένοι με τα παλτά τους για να αποφύγουν την ψυχρή υγρασία που δεν είχε προλάβει ακόμα ο ήλιος να απομακρύνει. Έφθασαν στο εικονοστάσι.

Εκεί έκαναν ότι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Με τη σεμνότητα που επιβάλλουν τούτα τα επίπονα μνημόσυνα. Το λαδάκι στο καντήλι, λίγο λιβάνι, ένα σταυρό, κάτι από συγκίνηση. Με όλη την ταπεινότητα που διακρίνει την αγνή πίστη, με εκείνη τη θρησκευτικότητα που απομακρύνεται από το όποιο εκκλησιαστικό σύστημα.

Ο θάνατος του πρώην πρωθυπουργού, νικητή δις σε εθνικές εκλογές και κυβερνήτη του τόπου επί οκταετία μοιραία ενεργοποίησε μνήμες για τα πεπραγμένα του, ενώ οδήγησε την κυβέρνηση στην απόφαση να κηρύξει τετραήμερο εθνικό πένθος.

Η κουβέντα της αποτίμησης του έργου του εκλιπόντος είναι μεγάλη αν όχι αχανής. Διότι άλλα καταθέτουν οι μεν, άλλα υποστηρίζουν οι δε και κυρίως άλλα θα λέγονταν αν είναι είχε εγκαταλείψει τα εγκόσμια νωρίτερα, π.χ. το 2005, και πιθανότατα άλλα θα διατυπωθούν μετά από 20 έτη, ιδιαίτερα αν προστεθούν χρήσιμα στοιχεία που τώρα είναι άγνωστα ή υπο-υπερτιμημένα.

Το τέλος του ημερολογιακού έτους συχνά λειτουργεί απολογιστικά, ενίοτε και απολογητικά. Αναλογιζόμαστε τα πεπραγμένα. Σαν να έρχεται η αριθμητική να επιβάλει τη λογική της. Κάποιοι προσθέτουν κέρδη, άλλοι αφαιρούν πρόσωπα, κάποιοι πολλαπλασιάζουν εμπειρίες και άλλοι διαιρούν και βασιλεύουν.

Το άγνωστο του μέλλοντος περιμένει πάντα μπροστά μας. Άλλοι το ντύνουν με φωτεινή αισιοδοξία, ενώ για κάποιους παραμένει βαρύ και σκοτεινό. Συχνά εξαρτάται από το πόσο γεμάτη είναι η τσέπη ή πόσο άδεια είναι η ψυχή, πόσο βαριές είναι οι αποσκευές της μνήμης, ή πόσο ελαφρύ είναι το ρετιρέ του κορμιού μας.