Για την επίσκεψη της Kαγκελαρίου (10.10.2012) Print

Κάθε άλλο παρά εύκολη, είναι η αποτίμηση των επισκέψεων των ξένων ηγετών στην Ελλάδα το τελευταίο διήμερο.

Η ολιγόωρη παραμονή της Γερμανίδας Καγκελαρίου στην Αθήνα και η επίσκεψη, ακριβώς την επομένη μέρα, του υπουργού εξωτερικών της Τουρκίας, πέρα από το συναγερμό εκείνων που είχαν την επιμέλεια για τη ασφάλειά τους άφησε ποικίλες εντυπώσεις.

Oι αντιδράσεις των Ελλήνων πολιτών είναι χωρισμένες σε δυο κυρίως στρατόπεδα. Σε εκείνους που μάλλον είναι οι περισσότεροι και πιστεύουν ότι, είμαστε θύματα εκβιασμών των ισχυρών Γερμανών, και σε εκείνους που θεωρούν ότι το θέμα είναι καθαρά οικονομικό, ότι υπάρχουν μόνον δανειστές και οφειλέτες και είμαστε υποχρεωμένοι να συμμαζέψουμε τα του οίκου μας. Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία που πιστεύει σε ένα συνδυασμό των δυο.

Η επίσκεψη της Μέρκελ στην Ελλάδα, αν περιορίστηκε σε ευχές και ελπίδες, όπως διαβάσαμε από τα ρεπορτάζ, ήταν μάλλον περιττή. Στην περίπτωση που υπήρξε μια ατζέντα συμφωνιών την οποία δεν τη γνωρίζουμε, είναι ακόμα χειρότερα.

Αν το παιχνίδι της ανόρθωσης, της επανεκκίνησης της οικονομίας, δείχνει να έχει χαθεί, η Μέρκελ και το τρέχον Ράιχ έχουν μικρό τμήμα συμμετοχής. Η παρτίδα είχε στραβώσει από τις πρώτες μετεμφυλιακές κυβερνήσεις, από την πρώτη επίσκεψη καγκελάριου της Δυτικής (τότε) Γερμανίας, από την υπόθεση Μέρντεν, από το δάνειο των 200 εκατομμυρίων μάρκων, που έγινε δεκτό με ενθουσιασμό στην Ελλάδα, από το θάψιμο της υπόθεσης των πολεμικών αποζημιώσεων, από το χρηματισμό και τη διαφθορά δημοσίων προσώπων και διαχειριστών, ένθεν και εντεύθεν.

Είχε χαθεί από τότε που η Ελλάδα ευρισκόμενη στην ομάδα των κρατών που κέρδισε το δεύτερο μεγάλο πόλεμο του 20ού αιώνα, αναγκαζόταν να στέλνει τον ανθό της κοινωνίας της, οικονομικούς πρόσφυγες να βοηθήσουν σε αυτό που ορίστηκε αργότερα σαν Γερμανικό οικονομικό θαύμα.

Το γερμανικό περιοδικό Focus, κυκλοφόρησε με άρθρο που δημοσιεύτηκε και στην ελληνική γλώσσα και όπως σχολιάστηκε στο ethnos.gr: «διαπνέεται από ένα συνδυασμό θαυμασμού (τουριστικής φύσεως) για την Ελλάδα και πατερναλιστικών τόνων, με αιχμές για τη φοροδιαφυγή και το αντιπαραγωγικό κράτος. «Δε μπορώ να φανταστώ, ότι στη πλειοψηφία σας πιστεύεται ότι για την τωρινή κατάντια της χώρας σας ευθύνεται η Γερμανίδα ομοσπονδιακή Καγκελάριος», επισημαίνει, στην πλέον δηκτική της αναφορά, η συντάκτης του κειμένου.

Με τίτλο: «Η Άνγελα Μέρκελ δεν αξίζει το μίσος σας», παραθέτει εικόνες από τις χθεσινές διαμαρτυρίες και ολοκληρώνει με χρηστομάθειες του τύπου:

«Δεν είναι το ζητούμενο να δίνει ο μεγάλος στον μικρό εντολές. Δεν πρόκειται για υπαγόρευση κακίας. Το θέμα είναι να εξασφαλιστεί η επιβίωση της πανέμορφης σας χώρας. Να δυναμώσει πάλι η Ευρώπη και να συνεχίζει να ακούγεται η κοινή ήπειρος μας στον παγκόσμιο ανταγωνισμό»

Εκτιμώ ότι άστοχα το περιοδικό ομιλεί περί μίσους. Θυμός, οργή, αίσθημα αδικίας ναι. Μίσος όχι.
Προς επίρρωση της παραπάνω φράσης παρατίθεται η μαρτυρία του Γερμανού Ερχαρτ Κέσνερ (Erhart Kästner), συγγραφέα και βιβλιοθηκονόμου.

«Το 1952 πήγα για πρώτη φορά μετά το πόλεμο, στην Αθήνα. Η Γερμανική πρεσβεία, όταν άκουσε πως είχα πρόθεση να πάω στη Κρήτη, μου συνέστησε, επειδή ήταν πολύ νωρίς ακόμα και οι πληγές από τη γερμανική κατοχή ανεπούλωτες, να λέω πως είμαι Ελβετός. Αλλά εγώ τους ήξερα τους Κρήτες. Από την πρώτη στιγμή είπα πως ήμουν Γερμανός και όχι μόνο δεν κακόπαθα, αλλά ξανάζησα παντού όπου πέρασα τη θρυλική κρητική φιλοξενία.
Ένα σούρουπο, καθώς ο ήλιος βασίλευε, πλησίασα το γερμανικό νεκροταφείο, έρημο με μόνο σύντροφο τις τελευταίες ηλιαχτίδες. Έκανα όμως λάθος….

Υπήρχε εκεί και μια ζωντανή ψυχή, ήταν μια μαυροφορεμένη γυναίκα. Με μεγάλη μου έκπληξη την είδα ν' ανάβει κεριά στους τάφους των Γερμανών νεκρών του πολέμου και να πηγαίνει μεθοδικά από μνήμα σε μνήμα. Την πλησίασα και τη ρώτησα»

- «Είστε από εδώ»;

-«Μάλιστα».
- «Και τότε γιατί το κάνετε αυτό; Οι άνθρωποι αυτοί σκότωσαν τους Κρητικούς».

- «Παιδί μου, από τη προφορά σου φαίνεσαι ξένος και δεν θα γνωρίζεις τι συνέβη εδώ στα 41 με 44. Ο άντρας μου σκοτώθηκε στη μάχη της Κρήτης κι έμεινα με το μονάκριβο γιο μου. Μου τον πήραν οι Γερμανοί όμηρο στα 1943 και πέθανε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως, στο Σαξενχάουζεν. Δεν ξέρω πού είναι θαμμένο το παιδί μου. Ξέρω όμως πως όλα τούτα ήταν τα παιδιά μιας κάποιας μάνας, σαν κι εμένα. Και ανάβω στη μνήμη τους, επειδή οι μάνες τους δεν μπορούν να 'ρθουν εδώ κάτω. Σίγουρα μια άλλη μάνα θα ανάβει το καντήλι στη μνήμη του δικού μου γιου».

«Η απάντηση αυτή, μόνο στην Ελλάδα θα μπορούσε να δοθεί», σχολίασε ο Κέστνερ που καθώς απέφυγε την κόλαση του ανατολικού μετώπου και βρέθηκε στην Ελλάδα ως ένα απλό στέλεχος της Αεροπορίας, περιηγήθηκε στα νησιά, στην ηπειρωτική χώρα, «χάθηκε» στο Άγιο Όρος. Έψαξε τη λύτρωσή του στην μεταπολεμική Ελλάδα και πέθανε, στα 70 του, στις 3 Φεβρουαρίου του '74 στο Staufen im Breisgau, στο νοτιοδυτικότερο άκρο της πατρίδας του.

Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα από την πρώτη μεταπολεμική επίσκεψη του Κέστνερ, έφθασε, στις 10 Μαρτίου του 1954, στην Ελλάδα ο Καγκελάριος Κόνραντ Αντενάουερ. Πέρα από ό,τι προέβλεπε το πρωτόκολλο, δηλαδή συνάντηση με τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο, κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, παράθεση γεύματος προς τιμήν του βασιλικού ζεύγους της Ελλάδας έκαμε και αρκετά άλλα. Περπάτησε στην Ακρόπολη, βρέθηκε στο Ναύπλιο, στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και τους αρχαιολογικούς χώρους της Τίρυνθας, των Μυκηνών και της Ολυμπίας, ενώ ανέβηκε και επί πώλου όνου καθήμενος τα σκαλοπάτια από τον Αθηνιό ως τα Φυρά.

Κάτω από αυτό το πρίσμα, η χθεσινή επίσκεψη της Μέρκελ είχε πολλά να ζηλέψει και οι Έλληνες, ως συνήθως τους τελευταίους μήνες, πολλά να νοσταλγήσουν από το παρελθόν.