Ένα τσιγάρο αγώνας - (Τρίτη 3 Μαίου 2016) Print

Ελληνικοί αγώνες στα 70’s και Καπνός

Σαράντα χρόνια νωρίτερα, τότε που η ζωή ήταν απλούστερη, υπήρχαν περισσότεροι καπνιστές,  περισσότεροι παθητικοί καπνιστές αλλά και πολλοί λιγότεροι αντιπαθητικοί αντικαπνιστές.

Τα προϊόντα καπνού διαφημίζονταν ελεύθερα, στον Τύπο, στην τηλεόραση, στους κινηματογράφους, στις αφίσες των δρόμων. Ένα πακέτο τσιγάρα καλής ποιότητας στοίχιζε, το ’77, μόλις 16 δραχμές, ή πέντε σημερινά λεπτά (0,05 του γιούρο).

Καθόλου δεν προπαγανδίζω τα προϊόντα καπνού. Δεν υπήρξα σοβαρός καπνιστής, ενώ απέχω ολοκληρωτικά, από το σπορ, δεκατατρία χρόνια. Καταγράφω, μόνον, κάποιες συμπεριφορές του παρελθόντος, οι οποίες επιτρέψτε μου να πιστεύω έκρυβαν περισσότερη γοητεία από τις αντίστοιχες σημερινές. Έτσι, ας θυμηθούμε λίγες εικόνες του χθες, και ας τις προβάλουμε στο σήμερα.


Από εκείνη λοιπόν την σχετικά μακρινή και λιγότερο πονηρή εποχή, εντοπίζουμε μερικούς Ελληνες αγωνιζόμενους που είχαν τη συνήθεια να καπνίζουν ή να χορηγούνται από προϊόντα καπνού. Κάποιοι δεν ζουν πια, ενώ μερικοί δεν ζουν ακριβώς επειδή κάπνιζαν.

Στους Ελληνικούς αγώνες αντικρίζαμε, από το ’72, ρεκλάμα τσιγάρων πάνω στην Α110 του «Σιρόκο». «Ο Ασσος έχει παντού μόνο νίκες» έλεγε το μότο και με την ομάδα του Τάσου και του  «Άσσου», έτσι  ακριβώς γινόταν. Σάρωνε παντού. Η αντίφαση ερχόταν από το γεγονός, ότι ο οδηγός δεν κάπνιζε.

Βλέπουμε τις καταχωρήσεις του «Παπαστράτου» στον ειδικό Τύπο μα και την A 110 στην πρώτη δεξιά φουρκέτα της ετάπ του Σουλίου. Είναι από το γύρο Πελοποννήσου και την 15η Απριλίου του 1973. Δίπλα του ο Μίλτος Ανδριόπουλος. Φυσικά επικράτησαν. Διακριτά τα λογότυπα του «Άσσου» στην ουρά της γαλάζιας μπερλινέτας και ο άσσος στις πόρτες, το σχεδόν μόνιμο νούμερο συμμετοχής τους. Το πλήρωμα ήταν από τα ελάχιστα που ανέβηκαν εκείνο το βράδυ, την συγκεκριμένη ασφάλτινη ετάπ με racing ελαστικά.

 

Όταν η Marlboro έντυνε τα πρωτότυπα του Mάκη (ενίοτε και «James») Σαλιάρη, στα ερυθρόλευκα και η ομάδα αποκτούσε έναν κοσμοπολίτικο αέρα, ο Μάκης κάπνιζε όπως έστριβε. Κάργα! Το αυτό και για την υπόλοιπη ομάδα, του Ανδρέα Χριστόπουλου προεξάρχοντος. Τόσο ο Μάκης όσο και ο Ανδρέας δεν είναι εν ζωή, από την ίδια, περίπου, αιτία.

Στην εικόνα, ο Μάκης, με ολίγον από Nick Cave στυλ. Είναι από το Τατόι της  11ης  Ιουνίου 1972. Τρέχει με την Citral GTA. Στην άλλη εικόνα από την άνοιξη του ’79, στρίβει το Chevron βαμμένο στα χρώματα του Marlboro στην πρώτη αριστερή φουρκέτα της ανάβασης Πάρνηθας.

 

Λίγο πριν και λίγο μετά την Μεταπολίτευση, οι παλιότεροι θα θυμούνται τον Γιώργο Μοσχού να συμμετέχει με την Veloce στην ομάδα 1 που έφερε αυτοκόλλητα «Δελφοί φίλτρο». Τα κάπνιζε κιόλας. Και κάπνιζε πολύ. Μπορώ να θυμηθώ ότι την ίδια περίοδο «Δελφοί φίλτρο» κάπνιζαν ο Αλέκος Δαρδούφας και η Πέγκυ Τρικάκου.

Αργότερα τόσο η προετοιμασμένη από την Autodelta Alfetta, όσο η Ρ33Τ3 χορηγήθηκε από το «Παλλάς» και επίσης αργότερα, ο Γιώργος το γύρισε σε Rothmans. Στις εικόνες, λίγο πριν δεθεί στην Αlfetta για το Τατόι της 15ης Δεκεμβρίου του '74 και έτοιμος να μπεί στην Ρ33Τ3, για το Τατόι της 27ης Απριλίου του '75. Είναι, τότε, 31 ετών. Στην άφλεκτη  linea sport μα και στο φτερό της Alfetta, ξεχωρίζουν τα χρώματα του «Παλλάς».

 

O άλλος Τάσος των ελληνικών αγώνων, ο «Ιαβέρης», ήταν ένας μετριοπαθής καπνιστής, σε αντίθεση με τον πατέρα του Ανάργυρο που ήταν μανιώδης. Υπάρχει  μάλιστα και μια ενδιαφέρουσα ιστορία με πρωταγωνιστή τον Ανάργυρο και το Νίκο Μακρυγιάννη, πάντα σε σχέση με το κάπνισμα.

Τα πρώτα του βήματα στο κόσμο του καπνού, ο «Ιαβέρης», τα έκανε με Kent, καθότι του άρεσε το American Blend. Στην εικόνα μαζί με τον Κ. Στεφανή από την εκκίνηση του Εαρινού του '77. Έχει ήδη δώσει ανώτερα δείγματα του ταλέντου του και έχει ήδη κερδίσει το προσωνύμιο «χοντρός». Τριάντα μήνες αργότερα, τα πρώτα θα είναι έτι ισχυρότερα και το δεύτερο παρελθόν.

 

Ο Τίμος Τζάνες θυμάται ότι όταν έτρεχε με τον Παύλο Μοσχούτη,  ο οδηγός του κάπνιζε άφιλτρα, πιθανότατα Camel, ενώ ο ίδιος προτιμούσε τα Silk Cut. Σε προσωπικό επίπεδο, να θυμηθώ ότι όταν ο Παύλος οδηγούσε χαλαρά και κάπνιζε, καθόταν ασύμμετρα στο μπάκετ βγάζοντας το κορμί του λίγο δεξιότερα προς τον συνοδηγό.

Στην εικόνα το πλήρωμα ετοιμάζεται, με χαμόγελα, να εκκινήσει τον γύρο Πελοποννήσου. Είναι 19 Φεβρουαρίου 1978. Λίγες ώρες αργότερα θα έκαναν άλλη μια εντυπωσιακή εμφάνιση, αποτύπωμα του ταλέντου τους.

 

Ο Σταύρος Ζαλμάς είχε μια μάλλον ασυνήθιστη επιλογή. Κάπνιζε Salem, σε μαλακή συσκευασία. Θυμάμαι ότι μέσα στο αγωνιστικό, είχε μια θήκη πλαστική με μαγνήτη που έβαζε εκεί το πακέτο και ακολούθως το ακουμπούσε στο μεταλλικό πρεβάζι της εσωτερικής θήκης της πόρτας του Mini. Η θήκη ήταν διαφημιστικό των Peter Stuyvesant και υπάρχει ακόμα!

Τα αμερικάνικα μεντόλ, του τα είχε μάθει ο Λεωνίδας Αναγνώστου. Στις εικόνες (δεξιά) καπνίζοντας  μετά τον τερματισμό της Κέρυρας του ’71 και μια εξαίρετη 5η θέση γενικής. Πισω του με πρωτότυπη αμφίεση και καπέλο ο Ευρπίδης Κορρές. Αριστερά στο Ακρόπολις του '69, που κι ήταν ο τελευταίος του τερματισμός με Cooper σε Δ.Ρ.Α.

 

Ο Κώστας Φερτάκης κάπνιζε πολύ. Την χρονιά που έτρεχε με τον Σιρόκο» και την «Μπουμπού», η προτίμησή του δεν ήταν συνήθης. Ήταν τα 100άρια Oscar. Σε ψιλόλιγνο μαλακό, χρυσό πακέτο.

Στην εικόνα από το Τατόι της τελευταίας μέρας του Ιουνίου του '74, έχοντας ήδη εγκαταλείψει το ψευδώνυμο «Ιωνάθαν», με υπογένειο και τσιγαριά στο αριστερό χέρι, δίνει συγχαρητήρια στην χαμογελαστή Μαρία. Στο κέντρο ο Τάσος, ανάμεσά τους ο Μίλτος.  Ο Κώστας εγκατέλειψε την ματαιότητα του κόσμου μας τον Οκτώβρη του '95. Από καρκίνο των πνευμόνων.

 

Ο Γιάννης «Μαύρος» Μεϊμαρίδης προτιμούσε τα άφιλτρα Players. To νήμα της ζωής του κόπηκε βίαια και αδόκητα σε εκείνη τη Ρόδο, την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου του '71 από όπου και η εικόνα της ιπτάμενης GTAm που στρίβει στα τελωνεία.

Ήταν μόλις 27 ετών και τρεις φορές, ήδη, πρωταθλητής Ελλάδας. Στην δεξιά εικόνα, από τον βροχερό τερματισμό του Αττικοβοιωτίας του '68, προσφέρει ένα όμορφο θέμα στον φωτογράφο, σε μια πόζα αλά James Dean.

 

Ο Περικλής (Λάκης) Φωτιάδης, κάπνιζε εξ απαλών ονύχων. Κεντρικό πρόσωπο στις αγωνιστικές δραστηριότητες της «Μότορ Ελλάς Α.Ε.», είτε ως αγωνιζόμενος, είτε ως ομαδάρχης.

Στην εικόνα αριστερά με τον Γιάννη, σε εκδήλωση της εταιρείας και δεξιά στην Κέρκυρα τον Ιούνιο του '71.  Πιστός στα Muratti Ambassador από τότε, ο Περικλής, δίπλα στον οποίο, εικονίζεται ο αρχιμηχανικός Κώστας Δουλάμης.


Κάτι λιγότερο ή κάτι παραπάνω από 40 χρόνια από εκείνες τις στιγμές, έχουν τόσα πολλά αλλάξει. Αρκετοί εγκατέλειψαν τον μάταιο κόσμο μας, μερικοί ακριβώς εξαιτίας του καπνίσματος. Οι συνήθειες μας έχουν αλλάξει, ο καπνός είναι υπό διωγμόν, οι θέσεις των αντικαπνιστών ενισχύονται.

Μολοντούτο η Ελλάδα είναι ένας τόπος που οι νόμοι περί του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους σχεδόν αγνοούνται και τούτο έχει δυο ερμηνείες, όπως τα περισσότερα θέματα σε αυτόν τόπο. Καλή και κακή. Καλή διότι οι συμπαθείς, ενάρετοι  και ευγενικοί άνθρωποι δεν χρειάζονται νομοθεσίες για να συνεννοηθούν. Κακή, διότι, τους αντιπαθείς, ανήθικους και αγενείς όσοι νόμοι και να υπάρχουν, δεν τους περιορίζουν. Είτε καπνιστές είτε αντικαπνιστές.



Φινάλε με λίγες ακόμα καπνιστικές εικόνες. Ο Τζώνυς στην Σπιανάδα, τον Αύγουστο του '70 σε μια  πόζα πολύ ασυνήθιστη για τα σημερινά μέτρα. Ξαπλωμένος πάνω στο απέραντο καπώ της Vette, της και στρίγκλας αποκαλούμενης, με ύφος σταρ και άνεση πρωταθλητή, έχει ανάψει την πίπα του.

Οι στάλες της βροχής στο παρ μπριζ του Αμερικάνικου κουπέ υποδεικνύουν την αμφιθυμία του καιρού στο νησί των Φαιάκων. Όταν ο βετεράνος οδηγός κέρδιζε, ήταν περιβόλι. Κι εκείνη την μέρα είχε επικρατήσει.

Λίγους μήνες νωρίτερα, τον Απρίλιο του '70 ο Σπύρος Τσινιβίδης, αγκαλιάζει τον Τζώνυ, με τη τσιγαριά ανά χείρας, ανταποκρινόμενος σε κάποια προσφώνηση του  τύπου: «Χρυσέ μου».

 

 

 


Από την ίδια ανάβαση ο Φίλιππος Αντωνιάδης, σχετικά φρέσκος, τότε, στο χώρο των αυτοκινήτων αφού είχε ήδη κάνει την πορεία του στον αγωνιστικό κόσμο των δύο τροχών.

Ποζάρει καπνίζοντας μπροστά στο ΤΤ του. Είκοσι και κάτι χρόνια αργότερα θα έβαζε, πολύ μαχητικά, τα θεμέλια της Ομοσπονδίας.