Κάτι απροσδόκητο, από εκείνα που ανατρέπουν με όχι ευχάριστο τρόπο προγραμματισμό και καθημερινότητα, με έφερε πεζή στους δρόμους της πόλης την οποία δεν γνώριζα καλά. Βηματίζοντας παρατηρούσα το περιβάλλον που, όταν οδηγείς σου ξεφεύγει.

Μια καλοσυντηρημένη παλιά μονοκατοικία, που πιθανόν κάποτε να έφερε το χαρακτηρισμό «αρχοντικό», ήταν διάστικτη από χρωματιστά ακαλαίσθητα τραύματα. Θυμήθηκα την αφήγηση της Anna Laura Braghetti σε ένα από τα πλέον σπαραξικάρδια βιβλία για τα μολυβένια χρόνια, στην Ιταλία. Περιγράφει τη δράση της οργάνωσης «Ερυθρές Ταξιαρχίες» σε ένα πλαίσιο κολασμένης βίας και ανεξέλεγκτης αντιπαλότητας ανάμεσα στην οργάνωση και το κράτος που συχνά έφτανε στα όρια της βεντέτας. Μα ακόμα και τότε υπήρχαν διάφορες ευαισθησίες. Όπως εκείνη του Valerio Morucci όταν ούρλιαζε στα παιδιά που ήταν έτοιμα να βγουν στους δρόμους και να προξενήσουν ζημιές: «Αλλοίμονο σας κρετίνοι αν καταστρέψετε ένα όμορφο αυτοκίνητο. Τα ωραία οχήματα τα κλέβουν και πάμε όλοι μια βόλτα». Πενήντα χρόνια αργότερα, οι ομορφιές δεν γνωρίζουν ένα είδος απαλλαγής από τη βία της κακογουστιάς.

Τούτη η εικόνα, που αλίευσα από το αρχείο μου, μας γυρίζει δεκαέξι χρόνια πίσω. Ανήμερα Πασχαλάκι ήταν, 19 Απριλίου του 2009. Ο Κάρολος Παπούλιας διανύει το τέταρτο έτος της πρώτης του θητείας στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ο Κωνσταντίνος Τασούλας είναι ήδη 19 μήνες υφυπουργός Εθνικής Αμύνης. Λίγα λεπτά πριν καθίσουν δίπλα - δίπλα, ο υφυπουργός είχε υποδεχτεί τον Πρόεδρο στο στρατόπεδο «Λορέντζος Μαβίλης» στο Καλπάκι, παρουσία των θρησκευτικών, στρατιωτικών και τοπικών αρχών.

Οι δυο πολιτικοί είχαν κοινά στοιχεία. Ήταν και οι δυο Ηπειρώτες. Ο Κ. Παπούλιας γεννήθηκε το 1929 στο Μολυβδοσκέπαστο των Ιωαννίνων, ο Κ. Τασούλας, 30 χρόνια αργότερα στα Γιάννενα. Σπούδασαν Νομικά στο Καποδιστριακό και ασχολήθηκαν από νωρίς με τα κοινά, στα δυο κόμματα που μονοπώλησαν την εξουσία τα σαράντα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Εξελέγησαν κατ' επανάληψη μέλη του Κοινοβουλίου καθώς επίσης διορίστηκαν επικεφαλής υπουργείων. Όλως προσφάτως απέκτησαν ένα ακόμα, πιθανότατα το τελευταίο, κοινό τους στοιχείο. Το ύπατο αξίωμα της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Το πρώτο αρχαίο κείμενο, από το οποίο νομίζω ότι κατάλαβα αρκετά ήταν ο Επιτάφιος του Περικλή. Έτσι όπως το παρουσίασε ένας από του ελάχιστους λαμπρούς δασκάλους που είχα στα Γυμνασιακά μου χρόνια. Φιλόλογος βέβαια, Παρίσης το επώνυμό του, άνθρωπος, μετρημένος, σοβαρός. Διοπτροφόρος, κοστουμαρισμένος, κύριος και στη δουλειά του, αφάνταστα καλύτερος, πληρέστερος από τους υπόλοιπους που είχα, και είχαν, την ατυχία να γνωριστούμε, στο σχολικό περιβάλλον.

Ήταν πολύ συγκινητικό το τι έβγαινε από εκείνο το κείμενο. Αρκετά αργότερα, όταν πρόσεξα καλύτερα τις αφηγήσεις του Θουκυδίδη, δεν φανταζόμουν ότι σε μελλοντικές εποχές θα ένιωθα την ανάγκη να σημειώσω κάτι για κάποιους που έχασα, ή που πέθαναν.

Στα πρώτα χρόνια της ελληνικής κρατικής τηλεόρασης, της junta μεσούσης, τότε που ήμεθα παιδάκια οδεύοντα προς την εφηβεία, η μεγαλοβδομάδα έπεφτε βαριά. Καθότι εξέλειπαν οι λόουν ρέινντερς, η οικογένεια Καρτράιτ της Μπονάντσα, το λίγο από τις επικίνδυνες αποστολές, το φοβερό Εντερπράιζ και ότι τέλος πάντων συνείσφερε στην γλυκιά αποβλάκωση των παιδικών εγκεφάλων. Οι μαυρόσπρες οθόνες γέμιζαν από πάθη, ακολουθίες, τροπάρια και μη κατανοητή γλώσσα. Ήταν σαν μια μικρή νηστεία, μια εποχή αποχής από το τηλεοπτικό ξεκούτιασμα.

Στις μέρες μας το κρατικό ραδιόφωνο, ειδικά το τρίτο πρόγραμμα, ειδικότερα η εκπομπή «Σήμερα» του παραγωγού Π. Μέξη προσεγγίζει με πολύ ελκυστικό τρόπο την Μεγάλη εβδομάδα, τουλάχιστον για τους ηλικιωμένους, ανανήψαντες ή μη. Δεν είναι εύκολο να οριστεί η επίδραση αυτών των εκπομπών σε άτομα προεφηβικής ηλικίας. Η πρώτη υπόθεση είναι πως την αγνοούν.