Ηχούν, ακόμα, στην μνήμη μου οι λιτές αφηγήσεις της γιαγιάς για τις συνθήκες της Κατοχής και ιδιαίτερα για το θανατερό μαρτύριο της πείνας. Η κουβέντα ερχόταν στο προσκήνιο τις σπάνιες φορές που δεν είχα όρεξη. Εκεί, γύρω στα επτά, στα οκτώ με τις πρώτες παραστάσεις από τις σχολικές αίθουσες, τους εορτασμούς της 28ης Οκτωβρίου, τις γαλανόλευκες που πάλλονταν, τους ανάπηρους του πολέμου να παρελαύνουν μαζί με τα ένοπλες δυνάμεις και γενικότερα με την γνωριμία εκείνου του παρελθόντος μέσα από βαριές σελίδες της ιστορίας.

Για όσους γεννηθέντες μετά το ήμισυ της δεκαετίας του ’50, εκείνα τα πρώτα διδάγματα ήταν μια πολύ μακρινή ιστορία. Συγγένευε περισσότερο με το ΄21 παρά με τη δεκαετία μας. Έτσι, τουλάχιστον, σχηματιζόταν στην παιδική συνείδηση. Και ασφαλώς δεν ήταν έτσι. Σιγά - σιγά όμως άρχισε να δομείται ένα είδος εθνικής συνείδησης, αλλά και η επιθυμία αντίστασης, της μη υποταγής, που δεν είναι πάντα το ίδιο πράγμα για να ήμαστε ξεκάθαροι.

Αν και συχνά έχω επιχειρήσει να απομακρυνθώ από τούτη τη συνήθεια, μονίμως υποκύπτω. Αναφέρομαι στην προμήθεια Κυριακάτικων εφημερίδων. Ποτέ δε, μια μόνον. Μια της συμπολιτεύσεως και μια της αντιπολιτεύσεως. Την παρελθούσα Κυριακή, χθες δηλαδή, επροτίμησα ως επιλογή από την πλευρά της συμπολιτεύσεως την αποκαλούμενη και ως «ο Φάρος του αστικού Τύπου». Υπήρξαν και συνεχίζουν να υπάρχουν αρκετοί λόγοι τούτης της προτίμησης. Η σοβαρότητα που εκπέμπει, το πλήθος των ενημερωμένων συντακτών, αλλά και τα 500τόσα βράδια που πέρασα έμμισθος στις αίθουσες σύνταξης της, τη δεκαετία του ’70, στο 57 της Σωκράτους.

Περιέργως άρχισα την ανάγνωση από τις πορτοκαλιές σελίδες, που ποτέ δεν συμπάθησα σε κανένα έντυπο του κόσμου. Από εποχής Μνημονίων υπάρχουν και χειρότερες. Οι γαλάζιες. Εκεί λοιπόν, στις πορτοκαλιές, ένα πολύ αιχμηρό κομμάτι, στη βάση της πρώτης σελίδς, με τίτλο «Το κράτος λάφυρο» όπου με μια σειρά εύστοχων παρατηρήσεων και δυναμικού λόγου ο αρθρογράφος αποδομεί εν τάχει την κυβέρνηση και το έργο της. Ακολουθούσε η είδηση για εκείνη την απίθανη σύλληψη εγκεφάλου τινός, περί φορολογίας των φιλοδωρημάτων, αλλά και άρθρο με τίτλο: «Η εφορία ροκανίζει τις αυξήσεις μισθών», ενώ λίγο πιο κάτω: «Λιγότερα φρούτα και λαχανικά και περισσότερο delivery». Κοίταξα στην κορφή της σελίδας. Δεν έλεγε «ΑΥΓΗ».

Για διάφορους κλιματικούς παράγοντες, ένας εκτός των οποίων πρέπει να ήταν και ο βορειοδυτικός άνεμος, η τελευταία μέρα του Σεπτεμβρίου στην Αττική είχε μια λαμπρή διαύγεια. Από κάποιο υψόμετρο αντίκριζες στον ορίζοντα την μορφολογία του εδάφους σε βάθος πέραν των εβδομήντα χιλιομέτρων. Κάπως έτσι, από τις νότιες πλαγιές του Πεντελικού το πρωί υπήρχε οπτική επαφή μέχρι την Αργολική γη κάτω από ένα καθαρό, φωτεινό ουρανό. Μετά την μεσημβρία κάτι θα άλλαζε. Ένα πυκνό στρώμα νέφους διέσχιζε την Κορινθία, τον Σαρωνικό περνούσε νότια του Υμηττού και ποιος ξέρει σε τι απόσταση έσβηνε, χανόταν.

Αργά το απόγευμα, καθώς ο ήλιος όδευε προς τη δύση το φαινόμενο αποκτούσε μια άλλη διάσταση. Η ατμόσφαιρα στα ψηλά στρώματα παρέμενε διαυγής προσφέροντας έναν καθαρό, γαλανό ουρανό, αλλά χαμηλότερα τα πυκνά νέφη εμπόδιζαν το φως να φτάσει στην Αττική γη, δίνοντας αλλόκοτες σκούρες πορτοκαλιές αποχρώσεις. Ήταν το αποτέλεσμα της φωτιάς που ξεκίνησε από τα Ροζενά Κορινθίας και έκαιγε περισσότερο από 30 ώρες.

Με την σκέψη στα βήματα όλων όσοι περάσουν σήμερα τις εξώθυρες των εκπαιδευτηρίων, αλλά και όσων ταλαιπωρούνται στα ακίνητα σιδερένια ποτάμια των δρόμων των μεγάλων πόλεων, ιδού το δεύτερο και τελευταίο σημείωμα για το (επερχόμενο) τέλος του φετινού καλοκαιριού.

Διότι πέρα από τα παραδοσιακά ειδυλλιακά ενσταντανέ, όπου τα κωνοφόρα συναντούν τη θάλασσα, πέρα από την πλημμύρα των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής διαδικτύωσης περί του πόσο όμορφα κύλησαν οι θερινοί μήνες εκείνων που επιμένουν να εκτίθενται και ασφαλώς πέρα από τα πανηγύρια για τον καλπασμό του Τουρισμού στον τόπο μας, υφίστανται και άλλα.