Συνεχίζουμε την περιήγηση στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Για το το παρελθόν των εργοστασίων και την θέση τους στην Ελληνική αγορά και κοινωνία
Για τριάντα και περισσότερα χρόνια, το Jeep υπηρέτησε τις υπηρεσιακές ανάγκες των Η.Π.Α. σε κάθε πόλεμο που διεξήγαγε. Ταυτόχρονα όμως, ενεπλάκη και στον «πόλεμο» των πωλήσεων της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας.
Γεννημένο από τις ανάγκες του Αμερικανικού εκστρατευτικού σώματος, στη διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, πριν καν εμπλακεί ο «Θείος Σαμ» σε αυτό το μεγαλύτερο σφαγείο της ανθρωπότητας. Η ιστορία του, έχει κάπως έτσι: Η Αμερικανική κυβέρνηση το θέρος του '40, προκήρυξε διαγωνισμό για την προμήθεια ενός ελαφρού οχήματος αναγνώρισης με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Το βάρος, έπρεπε να είναι κάτω από 590 κιλά, το ωφέλιμο φορτίο τουλάχιστον 272. Το μεταξόνιο μικρότερο από 1,9 μ. και το ύψος λιγότερο από 914 χιλστ. Η τετρακίνηση απαραίτητη με βοηθητικό κιβώτιο δυο ταχυτήτων, με αναδιπλούμενο παρμπρίζ και φώτα συσκότισης. Τρία εργοστάσια ανταποκρίθηκαν. Η Willys-Overland, η Bantam Car Manufacturing Company και η Ford.
Από το τελευταίο σκίρτημα των Γερμανών τον βαρύ Δεκέμβρη του 44 στις Αρδένες (αριστερά) στο Safi του Μαρόκο (δεξιά) τον Νοέμβριο του '42. Το Jeep ήταν παντού παρόν
Σχεδιαστές και μηχανικοί όλων των εργοστασίων εργάστηκαν ταχύτατα και σε λιγότερο από δυο μήνες παρέδωσαν τα πρωτότυπά τους. προς έλεγχο και δοκιμή. Άμεσα έλαβαν και οι τρεις εταιρείες την εντολή να παραδώσουν αλλά 70 οχήματα. Ταυτόχρονα έγινε σαφές ότι το όριο του βάρους ήταν εκτός πραγματικότητας και αναθεωρήθηκε. Παραδόθηκαν άλλα 1.500 οχήματα από κάθε εργοστάσιο μετά την άνοιξη του '41 και τότε η κυβέρνηση μετά από εξαντλητικές δοκιμές,πήρε την απόφασή της. Έδωσε το συμβόλαιο στη Willys-Overland και εγεννήθη το Jeep. Έτσι, όταν ο 32ος πρόεδρος των Η.Π.Α., Franclin Delano Roosvelt μιλώντας στην Γερουσία, την επαύριο της επίθεσης στο Perl Harbor, τον περίφημο περί ατιμίας λόγο του, το ελαφρύ όχημα γενικής χρήσης που είχαν ανάγκη οι ένοπλες δυνάμεις ήταν έτοιμο.
Στον πόλεμο της Κορέας, με φόντο ένα Jeep, η πινακίδα προσπαθεί να προστατεύσει τους Αμερικάνους οπλίτες (αριστερά). Μετά τα φτερά της Pan Am τους τροχούς των Jeep και άλλα μέσα, προσπάθησαν οι Αμερικανοί στην χερσόνησο της Ινδοκίνας, πλην όμως δεν τα κατάφεραν. Σαϊγκόν 1969.
Μ.Α. & G.P. Μέχρι να υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας, πάνω στο θωρηκτό Μιζούρι τον Σεπτέμβρη του '45, είχαν παραδοθεί 647.925 συνολικά Jeep και δίχως αμφιβολία, το αξιόπιστο αυτό όχημα με όλα τα υπηρεσιακά του προσόντα αναμφίβολα συνέβαλε στην τελική επικράτηση. Η Willys-Overland κατασκεύασε πάνω από 368.000 οχήματα και ακολούθως η Ford, κατόπιν αδείας, άλλα 277.000, καλύπτοντας τις ανάγκες των συμμαχικών δυνάμεων. Με κυρίαρχο γνώρισμα την αξιοπιστία, τα Μ.Α. (Military -model A) της Willys ή τα G.P. (Goverment Passenger) της Ford βρέθηκαν κατά κυριολεξία παντού. Από το Μαρόκο, στις παγωμένες Αρδένες τον φαρμακερό Δεκέμβρη του '44, στο δρόμο για τη Ρώμη, στην Μπούρμα, στα Μπόρα Μπόρα του Ειρηνικού, παντού.
1. Πέρα από χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικούς που πολέμησαν, στις θέσεις τους κάθισαν επώνυμοι ηγήτορες, όπως ο στρατηγός George Patton (εικόνα 1) παραμονές του '45 στην Bastogne. Μπροστά τους ποζάρισαν κι αυτοί που κάλυψαν, φωτογράφισαν ή έγραψαν όλα όσα συνέβησαν εκείνες τις εποχές. Όπως ο ο Frank Kappa και o Ernest Hemingway (εικόνα 2). Ανάμεσά ο οδηγός τους, Colin Tompkins.
2. Ο πόλεμος τελείωσε αλλά όχι και οι ανάγκες για τετρακίνητα οχήματα, έτσι η Willys κατοχύρωσε το εμπορικό σήμα και ξεκίνησε την παραγωγή πολιτικών αυτοκινήτων, με το όνομα Jeep. Σε ότι αφορά τώρα πως προέκυψε αυτό το όνομα, υπάρχουν διάφορες ερμηνείες. Η μία αναφέρει ότι αποτελεί παραφθορά του αρκτικόλεξου G.P. (General Purpose = Γενικού Σκοπού). Η άλλη ισχυρίζεται ότι περιέγραφε την έννοια του αδοκίμαστου, που χρησιμοποιούσαν οι μηχανικοί του στρατού πριν υποβάλουν σε δοκιμές τα προτεινόμενα οχήματα. Υπάρχει ακόμα και η ερμηνεία του Eugene Jeep, ενός μυστηριώδους ζώου με μαγικές ικανότητες, ήρωα στο κόμικ του Popeye, του φημισμένου ναυτικού.
3. Μπορεί ο δεύτερος Μεγάλος πόλεμος να είχε τελειώσει, αλλά οι πολεμικές εμπλοκές της νέας παντοκράτειρας κάθε άλλο. Έτσι μετά τον στρατηγό G. Patton, συναντάμε στο δεξί κάθισμα ενός Jeep (εικόνα 3), στον πόλεμο της Κορέας τον στρατάρχη Douglas McArthur. O συντοπίτης του Bill Clinton (από το Άρκανσο και οι δυο), είναι εκείνος που πρόφερε το γνήσιο «I' ll be back», μετά την ατιμωτική φυγή του από τις Φιλιππίνες και το έκανε, αυτός που μετά τις μεγάλες επιτυχίες, έπεσε έξω στην πρόβλεψη ότι δεν θα εμπλακεί η Κίνα στην Κορέα και ανακλήθηκε, τον Απρίλιο του 1951, από τον πρόεδρο Η. Truman. Λίγα χρόνια αργότερα, τον Φεβρουάριο του '68, βλέπουμε τον πασίγνωστο ρεπόρτερ του CBS, Walter Cronkite (εικόνα 4) να κάνει τηλεοπτικό ρεπορτάζ, ρωτώντας διοικητή τάγματος Πεζοναυτών μετά την ταπεινωτική, για τους Αμερικανούς, επίθεση του Τετ. Τους καλύπτει ένα Jeep.
4.
Στο σήμερα Έχουν περάσει εβδομήντα χρόνια από τότε και η Jeep δικαιωματικά έχει τον τίτλο της παλαιότερης φίρμας μαζικής παραγωγής τετρακίνητων οχημάτων. Η Land Rover, για όσους θα σκεφτούν κάτι εξ' ίσου παλιό, είναι κατά τρία χρόνια νεώτερη. Όπως και να δούμε την περίπτωσή Jeep, είναι ασυνήθιστη, καθώς είναι ένα όχημα που κατασκευάζεται για καθαρά στρατιωτικούς σκοπούς και εξυπηρετεί πετυχημένα τούτη την αποστολή, ακολούθως δε, να βρίσκεται στην παραγωγή για εβδομήντα ακόμα χρόνια .
Προκειμένου να παραμείνει στο προσκήνιο βέβαια, απαιτήθηκαν πολλές προσαρμογές. Έτσι το 1953 πουλήθηκε στον βιομήχανο Henry J. Kaiser, για το υψηλό εκείνη την εποχή ποσό, των 60 εκατομμυρίων δολαρίων. Το 1970 πέρασε στην AMC, το 1987 στην Chrysler. Έντεκα χρόνια αργότερα το '98 περνά στην Daimler Chrysler και από τον Αύγουστο του 2014 είναι κομμάτι της της νεοιδρυθείσας Fiat Chrysler Automobiles.
Δεν χωρά αμφιβολία ότι σε τεχνικό, υπηρεσιακό επίπεδο υπάρχει μια τεράστια διαφορά από τα πρώτα μεταπολεμικά Jeep και στο σημερινό Renegade, που χτίζεται πάνω στο πάτωμα του 500 Χ, το οποίο φέρει την νέα αρχιτεκτονική δόμησης 4Χ4 small wide. Ίσως να είναι αυτός ο μοναδικός τρόπος, να επιζήσει, να κρατηθεί, να συνεχίσει, την πορεία της σε ένα ακραία ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ας μην λησμονούμε πως υπάρχει ο ισχυρισμός, ότι είναι η πλέον αναγνωρίσιμη Αμερικάνικη εμπορική επωνυμία μετά το γνωστό αναψυκτικό.
Στην Ελλάδα Εξωτικό προϊόν, σε ότι αφορά την τετρακίνηση, τα πολλά κυβικά, την προέλευση από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, δεν θα μπορούσε να έχει ευρεία διάδοση στην πατρίδα μας.
H αντιπροσώπευση στην πρώτη περίοδο παρουσίας στην Ελλάδα είναι ασαφής, για να περάσει στην Atlantic Motors το 1976.
Καθώς το δολάριο ταξίδευε ολοένα και πιο ψηλά από τις 30 δραχμές, η συναλλαγματική ισοτιμία το έκανε απρόσιτο, με την συνεχή διολίσθηση και τις εκάστοτε υποτιμήσεις.
Το 1990 η αντιπροσώπευση περνά στα συμφέροντα της οικογένειας Συγγελίδη. Το καθεστώς της απόσυρσης, η εμπλοκή των τραπεζών στη δανειοδότηση των πωλήσεων και η ευρύτερη απελευθέρωση των τραπεζικών δανείων μετά το '96 τονώνουν την κίνηση.
Μετά το Φεβρουάριο του το '02, η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο ευνοεί έτι περαιτέρω τις πωλήσεις των Jeep.
Ο τόπος ζούσε στην Χίμαιρα που όλοι τώρα κατηγορούμε, αλλά τότε, οι περισσότεροι ακολουθούσαμε.
Στις μέρες μας, τις μέρες της ύφεσης και των απειλών, τα δίλιτρα τετρακίνητα πετρελαιοκίνητα Renegate ή τα 1,4 προσθιοκίνητα, οχήματα κτισμένα πάνω σε το πάτωμα του 500 X και με κινητήρες FIAT είναι σαφώς πιο προσιτά, πιο ταπεινά αλλά και λιγότερο Jeep. Η μήπως όχι;
Διαφήμιση στον Ελληνικό ειδικό τύπο. Απρίλιος 1977
|