Συνάντησε άραγε ο Juan Manuel τον «Che», σαν σήμερα (23 Φεβρουαρίου) πριν 53 χρόνια;

Αν και είναι μάλλον απίθανο, η τύχη τους έφερε στο ίδιο νησί τις στιγμές που έλαβε χώρα μια από τις πιο περίεργες ιστορίες στην ιστορία των Motorsports.

Ο λόγος λοιπόν, για δύο ιδιαίτερα σημαντικές προσωπικότητες από την Αργεντινή.

Ο (χρονολογικά) πρώτος γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1911 στο San José de Balcarce, παιδί Ιταλών μεταναστών. Πατέρας σοβατζής, οικογένεια εξαμελής, φτώχια μεγάλη. Ήταν ο Juan Manuel Fangio και τον Φεβρουάριο του ’58, δικαίως θεωρείτο ένας μύθος στο υψηλότερο επίπεδο αγώνων αυτοκινήτων. Ήταν ο «μαέστρος». Ο οδηγός που κέρδισε σχεδόν τους μισούς αγώνες F1 που συμμετείχε ενώ ξεκίνησε σχεδόν όλους από την front line. O πιλότος με τους πέντε παγκόσμιους τίτλους. Έφυγε από τη ζωή ειρηνικά τρεις εβδομάδες μετά τη συμπλήρωση των 84 χρόνων του.

Ο δεύτερος γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1928, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα βορειότερα, στο Rosario. Ήταν o Ernesto Guevara το μεγαλύτερο από τα συνολικά πέντε αδέλφια στην οικονομικά ευκατάστατη οικογένειά του. Ασθματικός από μικρός, σπούδασε Ιατρική, γύρισε τη Λατινική Αμερική με μοτοσυκλέτα και όταν αντιλήφθηκε πως είναι τα πράγματα στον πλανήτη, αποφάσισε αυτό που όλοι οι νέοι σκέφτονται αλλά λίγοι το επιχειρούν. Να αλλάξει τον κόσμο. Η ζωή του ήταν ένα κυνηγητό, μια εξέγερση. Έζησε, συμμετείχε στην Κουβανική επανάσταση, αλλά η συνέχεια θα ήταν, για αυτόν, ζοφερή.

Τον Φεβρουάριο του ’58 λοιπόν και ενώ η επανάσταση στην Κούβα βρίσκεται σε εξέλιξη ο Fulgencio Batista, διοργανώνει στο νησί έναν αγώνα ταχύτητας. O στόχος, προφανής. Να ενδυναμώσει τη θέση του σε μια ήδη κλυδωνιζόμενη και σφόδρα δοκιμαζόμενη διακυβέρνηση. Ο δικτάτορας φέρνει μερικά από τα πιο διαλεκτά ονόματα του παγκόσμιου Motosport. Οι Juan Manuel Fangio, Stirling Moss, Phil Hill, Wolfgang von Trips και αρκετοί άλλοι συγκέντρωσαν την προσοχή των χιλιάδων τοπικών που βγήκαν στους δρόμους να χαρούν το θέαμα.

Να μην λησμονούμε ότι η Αβάνα εκείνη την περίοδο ήταν παράδεισος για κινηματογραφικούς αστέρες, τζογαδόρους, τυχοδιώκτες, και όσους ήθελαν γενικώς να ξοδέψουν χρήματα και να διάγουν περιπετειωδώς. Ήταν η δεύτερη χρονιά που διοργανωνόταν ο αγώνας. Την πρώτη, τον Φεβρουάριο του ’57 είχε κερδίσει ο Fangio μετά από ισχυρό συναγωνισμό από τον Moss και τον Ισπανό ευγενή Alfonso de Portago o οποίος μάλιστα σαν γνήσιος lady killer είχε έρθει με την Linda Christian που μόλις είχε χωρίσει από τον Tyrone Power, ενώ ανάμεσα στους θεατές βρισκόταν και ο Gary Cooper.

Ως αμοιβή ο νικητής είχε εισπράξει 7.000 U.S.$, συν τα έξοδα παραμονής του, συν τα έξοδα τριών μηχανικών του, ποσό διόλου ευκαταφρόνητο εκείνη την εποχή.

Επίσης υπήρχε τεράστιο ενδιαφέρον από τον τοπικό πληθυσμό διότι ανάμεσα στα άλλα κληρώθηκε σε λοταρία μια Cadillac καθώς και ένα ταξίδι για το Ιταλικό GP στην Monza. Ο Stirling Moss θυμόταν πως: «Η ατμόσφαιρα ήταν υπέροχη, η φιλοξενία πάνω από κάθε περιγραφή.»

Τα πράγματα το ’58 όμως δεν ήταν καθόλου ίδια. Ο Fidel Castro και οι επαναστάτες του κάθε άλλο παρά αμελητέα παρουσία και ισχύ είχαν πιά. Η λάμψη της Αβάνα παρέμενε αλλά δεν ήταν παρά ένα λεπτός μανδύας σε μια χώρα που ζούσε μια μεγάλη αλλαγή.

Ο Faustino Perez διοικητής μυστικών επιχειρήσεων του Castro, άκουσε πως ο Fangio θα ξαναρχόταν στο νησί. Μίλησε με τον Oscar Lucero Moya επικεφαλής των μυστικών επιχειρήσεων στην Αβάνα και από κοινού κατέστρωσαν τα σχέδια να απαγάγουν τον Αργεντινό πιλότο σε μια προσπάθεια να τραβήξουν την παγκόσμια προσοχή, ώστε να προβάλουν τους σκοπούς και τους στόχους του κινήματος.

Παραμονές του αγώνα, Σαββάτο 23 Φεβρουαρίου, ένας άκεφος Juan Manuel Fangio, στα 47 του χρόνια δεν ένοιωθε άνετα ούτε με το αυτοκίνητο που θα οδηγήσει την επομένη, καθώς δεν ήταν σε καλή κατάσταση, ούτε κυρίως με τη διαδρομή, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ξετυλιγόταν στην El Malecon, στην παραλιακή διαδρομή της Havana, που κατά την κρίση του, ήταν επικίνδυνη και άσχημα στημένη. Βρισκόταν στο ξενοδοχείο Lincoln όπου και διέμενε.

Σύμφωνα με τις αφηγήσεις, τρία από τα εννέα συνολικά μέλη του "κινήματος της 26ης Ιουλίου" (Movimiento 26 de Julio - M-26-7) που έλαβαν μέρος στην αποστολή με επικεφαλής τον Lucero, εισέβαλλαν ήσυχα στο χώρο υποδοχής του ξενοδοχείου και με την απειλή ενός colt απήγαγαν τον Αργεντινό πιλότο την ώρα που συζητούσε με τους φίλους του Alejandro de Tomaso, Nello Ugolini, τον μηχανικό Guarino Bertochi, τον manager Marcelo Giambertone και τον διαφημιστή Carlos Gonzlez.

Οι απαγωγείς, για να μην κινήσουν υποψίες, απομακρύνθηκαν ήρεμα από το ξενοδοχείο άλλαξαν δύο καταλύματα, αφήνοντας ντροπιασμένα τα σώματα ασφαλείας του καθεστώτος που είχαν αποδυθεί σε μεγάλη επιχείρηση ανεύρεσης του απαχθέντος.

Ανάμεσα σε αυτούς που μίλησαν στον Fangio κατά τη διάρκεια της ομηρίας του ήταν και ο Faustino Perez, ο οποίος πήρε το ρίσκο να μπεί στην Αβάνα για αυτό το σκοπό.

Την μέρα του αγώνα, κάτω από έναν ηλιόλουστο ουρανό μέσα σε μια Αβάνα που το πλήθος είχε κατακλύσει τη διαδρομή, όλοι περίμεναν την άφιξη του Αργεντινού αφού μια φήμη που είχε διαρρεύσει ήθελε τον πιλότο να είχε αφεθεί ελεύθερος. Ο χρόνος κυλούσε, η φήμη παρέμενε φήμη και ο Batista με 90 λεπτά καθυστέρηση από την προγραμματισμένη ώρα εκκίνησης, έδωσε τελικά την εντολή να ξεκινήσει ο αγώνας. Το όχημα του Fangio θα οδηγούσε ο Maurice Trintignant. 

Ατυχώς η εξέλιξή της αναμέτρησης, έκρυβε δυσάρεστες εκπλήξεις. Ο κόσμος ήταν διπλάσιος από την προηγούμενη χρονιά και οι φοβίες του Fangio αποδείχτηκαν ακριβείς. Στον 7^ο γύρο, ο τοπικός οδηγός Armando Garcia, βγήκε από το δρόμο και λόγω των ελλιπών μέτρων ασφαλείας, επέπεσε με βία πάνω στο πλήθος που παρακολουθούσε με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους έξι θεατές και να τραυματιστούν πολλοί περισσότεροι.

Στο καθαρ ά αγωνιστικό κομμάτι, επικράτησε ένα χάος, χωρίς να γίνει απολύτως σαφές ποιος κέρδισε. Υπήρχε η εντύπωση ότι νικητής ήταν ο Stirling Moss, με δεύτερο τον Αμερικανό Masten Gregory, αλλά  όσοι συμμετείχαν αποφάσισαν από κοινού να μοιραστούν τα χρήματα που θα προσέφερε, το καθεστώς, στους νικητές.

Λίγες ώρες μετά το πέρας του αγώνα, οι απαγωγείς, άφησαν ελεύθερο τον «Μαέστρο», ο οποίος αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε πληροφορία για αυτούς. Σχετικά με τις συνθήκες κράτησής του όμως, είπε:

«Οι απαγωγείς μου ήταν απολογητικοί και με σεβάστηκαν. Μου έλεγαν συνέχεια πόσο λυπούνται για αυτό αλλά και πόσο αναγκαίο ήταν. Με άφησαν μόνο μου σε ένα δωμάτιο, αν και πιστεύω ότι με φρουρούσαν. Κοιμήθηκα από τα μεσάνυκτα μέχρι τις οκτώ. Όταν ξύπνησα, μου έφεραν καφέ στο κρεβάτι και αργότερα πλήρες πρωινό. Δεν νομίζω στο ξενοδοχείο να ήταν πολύ καλύτερα. Στη διάρκεια του αγώνα που προσέφεραν ραδιόφωνο για να ακούσω την εξέλιξη αλλά το έκλεισα. Στη συνέχεια όταν συνέβη το δυστύχημα με πήγαν σε άλλο δωμάτιο και το είδα στην τηλεόραση. Ήταν τρομερό.» ενώ  έκλεισε τις δηλώσεις του λέγοντας: «Αν η απαγωγή είχε καλό σκοπό, τότε σαν Αργεντινός, την αποδέχομαι».

Ήταν τέτοια η δημοσιότητα που είχε λάβει το συμβάν ώστε λίγες μέρες αργότερα ο Fangio πληρώθηκε με 1.000 U.S.$ για να εμφανιστεί στο τηλεοπτικό show του Ed Sullivan στην Ν. Υόρκη. Αυτό σήμαινε πως η αποστολή των επαναστατών είχε πετύχει. Η τύχη του Lucero έμελλε να αλλάξει δύο μήνες μετά την απαγωγή. Προδόθηκε από έναν καταδότη, συνελήφθη, βασανίστηκε και εκτελέστηκε από τις καθεστωτικές δυνάμεις.

Μόλις 6 μήνες μετά την εκτέλεση του Οscar Lucio, ο Αργεντινός Ernesto «Che» Guevara  που είχε ήδη τον βαθμό του «Comandante» πέτυχε μια νίκη τεράστιας στρατιωτικής σημασίας στην Santa Clara που θα ανάγκαζε τον δικτάτορα να αναχωρήσει ηττημένος. Δυο μέρες αργότερα ο Che έμπαινε θριαμβευτής στην Αβάνα. Ήταν το τέλος μιας περιπέτειας που είχε ξεκινήσει από μια τρέλα στις αρχές του Δεκεμβρίου του ’56 όταν οι 22 επιζήσαντες εισβολείς από το πλοιάριο Granma που τους μετέφερε από το Μεξικό στην Κούβα, κρύφτηκαν στα βουνά της Sierra Maestra. Ανάμεσά τους ήταν ο Guevara στα 28 του τότε χρόνια, ο Faustino Perez, και βεβαίως οι αδελφοί Castro .

Όταν οι επαναστατικές δυνάμεις απελευθέρωσαν την Αβάνα, μπήκαν στα γραφεία των καθεστωτικών «αντικομουνιστικών δραστηριοτήτων». Βρήκαν τότε σε κάποιο κελί ένα μήνυμα γραμμένο με αίμα στον τοίχο: «19 Μαΐου. Είμαι ζωντανός. Oscar.». Σήμερα, ένα πανεπιστήμιο στην Κούβα φέρει το όνομά Oscar Lucero Moya.

^{Ο Che στην μάχη της Santa Clara}

Πίσω στις 23 Φεβρουαρίου του ’58, όταν οι δύο Αργεντινοί βρέθηκαν ταυτόχρονα στην Κούβα πιθανόν η θερμή φιλοξενία και οι ευγενικοί τρόποι των ανταρτών κατά τη διάρκεια της ομηρίας του «Μαέστρου» να οφείλονταν και σε ρητές διαταγές του «Comandante» που όσο και να είχε σκληρύνει η ψυχή του από τη δίνη του αγώνα, πράγμα αναπόφευκτο, ίσως να είχε την αγωνία για την τύχη τον συντοπίτη του και καλύτερου οδηγό του κόσμου.

Στη συνέχεια οι δρόμοι τους χώρισαν οριστικά. Ο Juan Manuel το καλοκαίρι του ’58 άφησε τους αγώνες και έζησε ήσυχα μέχρι τον Ιούλιο του '95 αντιπροσωπεύοντας τα συμφέροντα της Mercedes Benz στην Λατινική Αμερική.

Ο Ernesto περιφρονώντας τα κυβερνητικά αξιώματα που κατείχε στην μεταεπαναστατική Κούβα, ακολούθησε μια μοναχική πορεία στο Κογκό και στη Βολιβία επιχειρώντας να πυροδοτήσει την παγκόσμια επανάσταση, να βρει τον αδύναμο κρίκο του καπιταλισμού. Δεν τα κατάφερε. Δεν θα μάθουμε αν μετάνιωσε για τις επιλογές του όταν έπεφτε νεκρός τον Οκτώβριο του ‘67 κοντά στο Vallegrande της Βολιβίας. Αυτό που με βεβαιότητα γνωρίζουμε, είναι πως παραμένει ένα παγκόσμιο επαναστατικό σύμβολο.

Αυτό που επίσης γνωρίζουμε είναι ότι το ‘81 ο Fangio επισκέφτηκε την Κούβα ώστε να συνάψει συμφωνία με την κυβέρνηση του Castro για την προμήθεια φορτηγών Mercedes Benz. Τον υποδέχτηκε το μέλος της κυβέρνησης Faustino Perez!

Τέλος, στα 80ά του γενέθλια ο «μαέστρος» έλαβε μια ευχητήρια κάρτα με την υπογραφή: «από τους φίλους σου, τους απαγωγείς σου».

αναρτήθηκε και στο wmotors.gr