Περί Αγαλμάτων - (Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2016) Print

Στην πρωτεύουσα της νεοσύστατης κρατικής οντότητας του Κοσυφοπεδίου, την Πρίστινα, υπάρχει η λεωφόρος Bill Clinton όπου φιλοξενείται και το άγαλμα του πρώην Αμερικανού προέδρου.

Τα αποκαλυπτήρια έγιναν την πρώτη Νοεμβρίου του 2009, κατά τη διάρκεια τελετής που παρέστη ο τιμώμενος, ο οποίος εκφώνησε και ομιλία.

Για να τύχει τέτοιας τιμής ο πολιτικός από το Άρκανσω είχε προχωρήσει στην βομβιστική εκστρατεία του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας το 1999, την επιχείρηση Allied Force, χωρίς μάλιστα να τυγχάνει της εγκρίσεως του συμβουλίου ασφαλείας του Ο.Η.Ε., σε αυτό που χαρακτηρίστηκε στην ιστορία, ως πρώτη επίθεση της Συμμαχίας κατά κυρίαρχου κράτους.

Τα Βαλκάνια συνέχιζαν να παραμένουν τόσο το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης, όσο και ένα δυσερμήνευτο πλαίσιο. Οι Αλβανοί του Κόσοβο θεώρησαν ότι ο Αμερικάνος πρόεδρος νοιάστηκε για αυτούς και του έστησαν το τρίμετρο άγαλμα.

Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και στα καθ' ημάς στην διασταύρωση Βασιλέως Κωνσταντίνου με την Βασιλέως Γεωργίου της ελληνικής πρωτεύουσας. Πολύ νωρίτερα βέβαια. Όχι διότι απαραίτητα μας διακρίνει,τουλάχιστον επί του συγκεκριμένου θέματος, κάποια ιστορική πρωτοπορία, αλλά διότι τότε παιζόταν κάποια αντίστοιχη κίνηση στη διεθνή σκακιέρα.

Δεκάξι χρόνια αργότερα, από τον Μάρτιο του '47 και την εκπόνηση του δόγματος Truman,  στήθηκε ο ορειχάλκινος ανδριάντας του,  έργο του Αμερικανού πολιτογραφημένου γλύπτη, αλλά γεννημένου στην Αυστρία, Felix de Weldon. Η φήμη του καλλιτέχνη έφτασε μέχρι την Μαλαισία όπου φιλοτέχνησε το Εθνικό της μνημείο.

Το άγαλμα του Harry S. Truman χρηματοδότησε σε μεγάλο βαθμό η AHEPA (American Hellenic Educational Progressive Association). Βρισκόμαστε σε μια εποχή σκληρή, και να, ο Αμερικανός πρόεδρος να δεσπόζει με ύψος 3,20 μέτρα, στην δίμετρη μαρμάρινη βάση του λίγο πιο κάτω από το Hilton που και αυτό άνοιξε τις πύλες του τότε, τον ίδιο σχεδόν μήνα, τον Απρίλιο του '63. Ήταν το πρώτο ξενοδοχείο διεθνούς σειράς που λειτούργησε στην Ελλάδα.

Στην πορεία του χρόνου, το ορειχάλκινο άγαλμα του 33ου προέδρου των Η.Π.Α. δεν έτυχε ιδιαίτερα θερμής υποδοχής. Το έχουν λούσει με κόκκινη μπογιά, το έχουν ανατινάξει, του έχουν κόψει τα πόδια, το έχουν πετάξει κάτω.

Ταλαιπωρία μεγάλη. Βέβαια η υπόθεσή του ξεκίνησε ευθύς εξ αρχής λανθασμένα. Διότι προφανώς ήταν λάθος να γίνουν τα αποκαλυπτήρια την επομένη της κηδείας του Γρηγόρη Λαμπράκη, στο τέλος του Μαίου του '63.. 

Συνεχίζοντας την κουβέντα περί αγαλμάτων, ας μνημονεύσουμε την φιλοτεχνημένη το 200 π.Χ. Νίκη της Σαμοθράκης. Ένα μαρμάρινο γλυπτό άγνωστου καλλιτέχνη που εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου από το 1866. Βρέθηκε στο ναό των  Καβείρων στη Σαμοθράκη το 1863.

Εκατό χρόνια αργότερα, από την δημιουργία της Νίκης, το 100 π.Χ., φιλοτεχνήθηκε η Αφροδίτη της Μήλου, αγνώστου επίσης πατρός, που η αρχαιολογική σκαπάνη ανακάλυψε ένα χρόνο πριν την επανάσταση του '21, σε χωράφι στη Μήλο. Από το 1821 βρίσκεται στο Λούβρο. 

Τώρα, καθώς πέρασαν τα χρόνια, ας διατυπωθεί έτσι μια αφελής πρόταση. Μήπως θα έπρεπε να στείλουμε τον πολύπαθο ορειχάλκινο Truman στη γενέτειρά του στο Lamar του Missouri ή όπου αλλού θέλουν οι απόγονοί του, και να μας στείλουν την Νίκη; Να φτερουγίζει γύρω από το Σάο και το βράδυ να αναπαύεται σε μια στέγη αντάξια της, στον τόπο της.

Εκεί που λέγεται πως πραγματοποιήθηκε η σύλληψη του Αλέξανδρου, κατόπιν και Μεγάλου επονομαζομένου. Υπάρχει  η ιστορική εικασία ότι εκεί συνευρέθηκαν για πρώτη φορά ο Φίλιππος και η Ολυμπιάδα.

Να μας στείλουν και την Αφροδίτη να της σενιάρουμε μια νόστιμη κατοικία στον Αδάμα, να επιστρέψει επιτέλους το κορίτσι στα μέρη της, που κοντά δυο αιώνες βολοδέρνει στα νεφοσκεπή Παρίσια.

Για τους Κοσοβάρους το πράγμα περιπλέκεται. Θα κάνουν την ιστορική διαδρομή τους, θα πανηγυρίζουν για την βοήθεια του θείου Σαμ και κάποια στιγμή, ίσως ανακράξουν και αυτοί: «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» ή «Αμερικάνοι φονιάδες των λαών». Τότε ο Bill στην ομώνυμη λεωφόρο της Πρίστινα θα δεινοπαθήσει.

Ατυχώς, ή ίσως ευτυχώς για αυτούς, το παρελθόν δεν τους έχει προικίσει με διάσπαρτα αριστουργήματα που αναπαύονται σε αλλότριες, αλλοεθνείς άντε και, για όσους ενδιαφέρονται επί τούτου, αλλόθρησκες βιτρίνες.