Οκτώβριος ’68 - (Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2018) Print

Λίγα λόγια και λιγότερα σχόλια για τον Οκτώβριο του ’68. Πενήντα χρόνια νωρίτερα, προς τα τέλη του 20ου αιώνα, τα γεγονότα μας αποκαλύπτουν έναν διαφορετικό κόσμο. Με την βία να είναι το βασικό χαρακτηριστικό του.


Οι δυναμικές φοιτητικές κινητοποιήσεις και η έντονη διεκδικητικότητα, παρούσες σε πρωτόγνωρες δόσεις. Απέναντί τους συναντούν αποφασισμένες κρατικές καταστολές. Από αυτές τις δραστηριότητες όμως γεννιούνται και αντίστοιχες ελπίδες. ας θυμηθούμε κάτι από όλα αυτά.

Σαν σήμερα, στις 12 Οκτωβρίου του ’68, πραγματοποιείται στην πόλη του Μεξικό η τελετή έναρξης των 19ων θερινών Ολυμπιακών αγώνων. Μόλις δέκα μέρες νωρίτερα , στην ίδια πόλη είχε προηγηθεί η σφαγή της πλατείας των τριών πολιτισμών.

Ήταν η κορύφωση και το δραματικό τέλος της σύγκρουσης των φοιτητών με την κυβέρνηση. Εκατοντάδες νεκροί, χιλιάδες τραυματίες και συλληφθέντες ήταν ο απολογισμός, μετά από ένα όργιο ανεξέλεγκτης κυβερνητικής βίας.

Ξεπλύθηκαν τα αίματα και οι σάρκες από τους δημόσιους χώρους και οι αγώνες διεξήχθησαν κανονικά, ως μια πελώρια υποκρισία στο θεώρημα της ειρήνευσης και συμφιλίωσης του Ολυμπιακού πνεύματος. Ζούσαμε σε ένα διαφορετικό κόσμο.

Μια μέρα μετά την σφαγή στην πλατεία των τριών πολιτισμών στρατιωτικό πραξικόπημα ανέτρεψε τον πρόεδρο του Περού και διέλυσε πολιτική συγκέντρωση στο κέντρο της Λίμα. Μια μέρα πριν την έναρξη των αγώνων, ανατρέπεται και η κυβέρνηση του Παναμά, οι λειτουργοί της οποίας καταφεύγουν στην ελεγχόμενη από τις Η.Π.Α. διώρυγα.

Ο κόσμος βράζει, παράλληλα όμως ελπίζει. Στις Η.Π.Α. οι φυλετικές διαφορές δεν ήταν ένα ακόμα πρόβλημα. Απειλούσαν ανοικτά την ισορροπία του τόπου. Η δολοφονία του πασιφιστή  Dr. King πυροδότησε νέο κύκλο βίας, ενίσχυσε το κίνημα της «Black Power», που θα γίνει παγκόσμια γνωστό και ότι συνέβη στην απονομή του δρόμου των 200 μέτρων στους Ολυμπιακούς του Μεξικό.

Στο ίδιο κλίμα της διεκδίκησης, ξεσπούν εκείνο τον Οκτώβριο σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας στο Ρίο ντε Τζανέιρο με τέσσερις διαδηλωτές νεκρούς, στο Άμστερνταμ με κυρίαρχο σύνθημα «Το Μεξικό φοιτητική πόλη», στο Τόκυο όπου η κυβέρνηση αναγκάζεται να επιστρατεύσει τον νόμο περί ανταρσίας, όταν 4000 φοιτητές καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Στο Λονδίνο 30.000 πολίτες, συγκεντρώνονται έξω από την αμερικάνικη πρεσβεία στην πλατεία Γκόσβενορ, διαμαρτυρόμενοι για τον πόλεμο στο Βιετ – ναμ. Ακολουθούν σφοδρές συγκρούσεις με την αστυνομία.

Αν προστεθούν όλα τα τόσο σημαντικά προηγηθέντα γεγονότα, όπως ο Παρισινός Μάης, η Σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία, οι δολοφονίες του Robert Kennedy και του Martin Luther King jr., η πιο βρώμικη φάση του πολέμου στην Ινδοκίνα με τη σφαγή στο Μέι Λάι, έχουμε μια σχετική εικόνα για εκείνη τη χρονιά, για εκείνη την εποχή. Ας την συμπληρώσουμε με δυο ειδήσεις από την δική μας πατρίδα.

Στις 6 Οκτωβρίου, στην Πλάκα της Αθήνας, κουρεύονται με την ψιλή δεκαέξι «μακρυμάλληδες μπητνικς». Η κίνηση έγινε «δια την διαφύλαξιν των χρηστών ηθών», στο πλαίσιο της επιχείρησης εξυγίανσης, του υπουργού Δημ. Τάξης συνταγματάρχη Ιωάννη Λαδά, γνωστού και με το προσωνύμιο «καθαρά χέρια». Σήμερα πέρα από τον συνδυασμό βαρβαρότητας και κουταμάρας περικλείει εκείνη η πράξη, ας την πιστωθεί και μια δόση (μαύρου) χιούμορ.

 

Εκείνον τον Οκτώβριο επίσης, δημοσιεύεται το προανακριτικό πόρισμα της απόπειρας δολοφονίας του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου.

Ένας άγνωστος, τότε, 28χρονος, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, ανεβαίνει τον μοναχικό Γολγοθά του και μετατρέπεται, από την βαρβαρότητα του καθεστώτος, σε ηρωική μορφή.

Ο κόσμος έβραζε, παράλληλα όμως ήλπιζε.

Πενήντα χρόνια αργότερα, τι;