Περί κρίσεων.Carrera 911 - B.M.W. 535 d (18.01.2009) Print

Μέσα στη δίνη της μεγάλης οικονομικής κρίσης που μαστίζει τον πλανήτη ακολουθούμε ένα διαφορετικό μονοπάτι προσέγγισης για δυο ξεχωριστά οχήματα.

Το πλαίσιο.

Τα χρηματιστήρια καταρρέουν, οι αγορές παραλύουν, οι βιομηχανίες ετοιμάζουν μαζικές απολύσεις, τα αποκαλούμενα ως βαριά χαρτιά κατακρημνίζονται, οι γνωρίζοντες κάνουν λόγο για απώλειες τρισεκατομμυρίων ευρώ, κάποιοι μιλούν για το χειρότερο οικονομικό εφιάλτη από την ύφεση του μεσοπολέμου, οι υπουργοί επί των οικονομικών βρίσκουν το καλύτερο καταφύγιο να κρύψουν τις αδυναμίες τους, κάποιοι άλλοι σίγουρα θα βρουν τρόπους να κερδίσουν περισσότερα και τα πιο απαισιόδοξα σενάρια αναφέρουν ότι η ανάκαμψη θα χρειαστεί χρόνια.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η οποία όπως και το ’29 είναι η κύρια υπεύθυνη για ότι συμβαίνει, οι εξελίξεις στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι ραγδαίες και το μέλλον της δυσοίωνο αφού η μετοχή της GM έφθασε στα 2,8 δολάρια, στο χαμηλότερο δηλαδή επίπεδο των τελευταίων 65 ετών. Τόσο η GM όσο η Ford αλλά η Chrysler οι «τρεις μεγάλες» όπως αποκαλούνται έχουν αιτηθεί βοήθεια 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την αμερικανική κυβέρνηση, προσθέτοντας άλλον έναν πονοκέφαλο στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο.

Στην Ευρώπη οι βιομηχανίες προχωρούν σε παροχή υπολοίπων αδειών στο προσωπικό και ελπίζουν να ανακάμψουν οι πωλήσεις τους, ώστε να μην προχωρήσουν άμεσα σε απολύσεις. Στην Ελλάδα που ευτυχώς ή ατυχώς δεν είναι πια μια ξεκομμένη χώρα της Βαλκανικής οι απόηχοι της κρίσης φθάνουν κατά κύματα με μειωμένες πωλήσεις, απολύσεις εργαζομένων του κλάδου, αρνήσεις χρηματοδοτήσεων και κλείσιμο επιχειρήσεων όπως τουλάχιστον εντοπίζουν τα ημερήσια φύλλα. (Έθνος 17ης 11ου ‘08).

Ασφαλώς και οι πωλήσεις των ακριβών οχημάτων θα γνωρίσουν κάμψη αλλά όπως όλες οι σταθερές αξίες θα έχουν πάντα την προτίμηση αυτών που ξέρουν και μπορούν.

Χαλεποί συνεπώς οι καιροί αλλά σε τέτοιες συνθήκες αναδεικνύονται οι καλοί διαχειριστές που έτοιμοι, προετοιμασμένοι δεν ανησυχούν ιδιαιτέρως. Επιτυχημένοι λοιπόν, γνώστες και αποφασισμένοι δεν θα αναστείλουν την επιθυμία τους για αγορά και το μόνο τους πρόβλημα θα είναι:

Η επιλογή

Δυο ολότελα ανόμοιες, άσχετες. προτάσεις με διαφορετικές αφετηρίες, αλλότριους στόχους, ανόμοια φιλοσοφία. Για να προχωρήσουμε και να παρακάμψουμε τη λέξη «άσχετες» θα χρειαστούμε τη βοήθεια ενός ποιητή. Ο Edgar Alan Poe μπορεί να γεννήθηκε σχεδόν 200 χρόνια νωρίτερα, μπορεί να ήταν «σκοτεινός», αλλά κάποια θέματα τα προσέγγισε με άνεση. Είπε λοιπόν ότι:

Edgar Alan Poe

«Η εμπειρία έχει δείξει κι η φιλοσοφία θα το αποδεικνύει πάντα, ότι το μεγαλύτερο τμήμα της αλήθειας αναδύεται μέσα από φαινομενικά άσχετα πράγματα.»

Πάντως όσο άσχετα μεταξύ τους, να είναι τα δυο οχήματα έχουν κάποια ελάχιστα κοινά στοιχεία. Ποια είναι αυτά;

Η χώρα προέλευσης, η οποία υπόσχεται υψηλό επίπεδο κατασκευής, είναι το πρώτο. Η κίνηση στους οπίσθιους τροχούς, η οποία αποτελεί προοίμιο μιας διασκεδαστικής συμπεριφοράς, είναι το δεύτερο και βέβαια η βαριά παράδοση μπορεί να θεωρηθεί το τρίτο.

Την 911 Carrera S και την B.M.W. 535 d όμως τις χωρίζουν πολύ περισσότερα και πολύ σοβαρότερα από ότι τις ενώνουν. Πραγματική άβυσσος. Ας αρχίσουμε με τα πασιφανή.

Τετράπορτο, πενταθέσιο το ένα, δίπορτο 2 (+ 2 με πολύ ζόρι) το άλλο. Πετρελαιοκινητήρας εμπρός για την 5άρα, βενζινοκινητήρας πίσω για την 911 και τέλος η σημαντική διαφορά στην τιμή αγοράς και στη φιλοσοφία αυτοκίνησης.

Κάπου εδώ όμως εισέρχεται ένα στοιχείο που αποτελεί, εκ των συνθηκών, ένα άλλο κοινό σημείο το οποίο αποτέλεσε και ένα είδος οδηγού σε αυτό το κάπως αλλόκοτο face to face. Ότι ως αντικείμενα στοχεύουν σε σχετικά παρόμοιο κοινό. Να το δούμε λίγο. Εξ’ αιτίας της τιμής, κατ’ αρχήν, απευθύνονται σε ώριμες ηλικίες. Κατ’ εξοχήν σε άρρενες, σε πετυχημένους επαγγελματικά. Δικηγόροι, ιατροί, επιχειρηματίες, έμποροι είναι στην πρώτη γραμμή αλλά και αεροπώληδες, νυκτόβιοι, μεσάζοντες και με παρεμφερείς τέλος πάντων δραστηριότητες ακολουθούν. Για όλους αυτούς έφτασε η στιγμή όπου, αφ’ ενός μεν μπορούν να αδράξουν τους κόπους της ζωής, αφ’ ετέρου να πραγματώσουν τα όνειρα της, οπωσδήποτε, λιτότερης νεότητας τους.

Είναι και ένα είδος κοινωνικής καταξίωσης, που άλλες φορές γίνεται με αξιοπρέπεια και χάρη άλλες φορές όχι. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτή δείχνει να είναι η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων αγοραστών αυτών των αυτοκινήτων.

Τα κριτήρια.

Από αυτό το σημείο και μετά, εκείνο που μετρά είναι τα κριτήρια επιλογής. Αυτά θα καθορίσουν την τελική απόφαση. Ποια μπορεί να είναι αυτά;

Αν θέσουμε ως αφετηρία το φλέγον θέμα, δηλαδή το κόστος, υπάρχει μια κατηγορία που θα «κοπεί» από την 911, καθώς ξεκινά από τις 130 (χιλιάδες) ευρώ ποσό σημαντικό, για αυτοκίνητο, ακόμα και για τους έχοντες. Αντίθετα η 535 καθώς εκκινεί από την πολύ (πιο) ταπεινή βάση των 77 (χιλιάδων) ευρώ, απευθύνεται σε ένα πιο ευρύ κοινό.

Η οικογενειακή κατάσταση θα είναι το δεύτερο στην τάξη κριτήριο. Ενύπανδροι με μικρά τέκνα, απομακρύνονται από την Carrera. Τουναντίον, χωρισμένοι με σχέσεις εφήμερες ή ξαναπαντρεμένοι με μεγαλοκοπέλες που έχουν εκπληρωμένες τις μητρικές αποστολές (οι μικρότερες, λογικά, εκφράζουν αντίστοιχες επιθυμίες - απαιτήσεις) ή μεσήλικες δον ζουάν, και βέβαια τολμηροί, ικανοί ή φερόμενοι ως ικανοί χειριστές θεωρούνται ως κοινό βάσης της 911.

Τα οχήματα.

Αν ξεκινήσουμε από εκείνο που έχει τη βαρύτερη παράδοση, τις καλύτερες επιδόσεις, την ακριβότερη τιμή και συγκεντρώνει τα περισσότερα βλέμματα δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε έναν σεβασμό ενίοτε με δόσεις θαυμασμού.

Από πού να ξεκινήσουμε; Από το νέο κινητήρα των 385 ίππων με την θηριώδη παροχή ισχύος και από το διπλού συμπλέκτη αυτόματο κιβώτιο που υπόσχεται ταχύτερες αλλαγές. Είναι ένας συνδυασμός που υπόσχεται επιδόσεις αγωνιστικού επιπέδου. Κάνεις πράγματα που με ελάχιστα άλλα αυτοκίνητα γίνονται. Ο χρόνος αποκτά άλλη διάσταση, οι αποστάσεις αλλάζουν, ο κόσμος σαν να μικραίνει. Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω με άνεση και ασφάλεια όμως απαιτούνται κάποιες δεξιότητες. Το ότι μπορεί να ανταπεξέλθει το αυτοκίνητο σε τέτοιες απαιτήσεις δεν σημαίνει ότι όλοι, όσοι δυνητικά βρεθούν στο διαχρονικά όμορφο εσωτερικό του, μπορούν. Απαιτείται γνώση, εμπειρία και εφαρμογή ενός τσαμπουκά ευγενικής καταγωγής. Σε συνδυασμό με το άκαμπτο πλαίσιο, τη σφικτή ανάρτηση, (που παρεμπιπτόντως μπορεί μέσω επιλογών να γίνει σκληρότερη) και το ακριβές αλλά όχι ελαφρύ τιμόνι, αυτή η Carrera έχει τόσες δυνατότητες που κάνει εκείνους που μπορούν να την εξαντλήσουν λίγους, πολύ λίγους. Δεν είναι μόνο το θέμα των εξωπραγματικών επιδόσεων. Είναι το ζήτημα της πνευματικής κόπωσης, να την τιθασεύεις σε μακρά χρονικά διαστήματα, να είσαι πάντα παρών, να μην ολιγωρείς, να μην αδιαφορείς, να επικοινωνείς. Είναι ανώτερη σχέση. Πάει αλλού η υπόθεση. Όλα τούτα, προφανώς αφορούσι τους συνειδητούς, τους πιστούς, ίσως και τους φανατικούς.

Όλοι οι άλλοι εξαιρούνται από αυτή την ανώτερη σχέση. Στην κοινωνία της ουτοπίας θα ήσαν και οι μόνοι που θα μπορούσαν να κατέχουν μια Carrera. Θα ήταν εκείνοι που δεν θα τους κούραζε να την οδηγούν σε μακρινές αποστάσεις, ούτε θα δυσανασχετούσαν από τα ουρλιαχτά του επίπεδου μοτέρ, ούτε από την αγωνιστικών καταβολών ανάρτηση, ούτε από τη σφικτή κρεμαγέρα, ούτε από το γεγονός ότι οδηγείς τόσο χαμηλά ώστε τα θηριώδη πλέον SUV να σου φαίνονται ακόμα πιο αντιαισθητικά. Κι αν ποτέ τους κούραζε, τους τρόμαζε, τους απομάκρυνε θα έψαχναν να την παραχωρήσουν σε κάποιον που θα ήταν έτοιμος, προετοιμασμένος να της συμπεριφερθεί σωστά.

Αν κάποια μέταλλα έχουν ψυχή, ή αν κάποια μέταλλα αποκτούν ψυχή στη σχέση συμβίωσης με τους ανθρώπους, η 911 ανήκει σίγουρα σε αυτά. Μπορεί ακόμα να ελπίζουμε στην κοινωνία της ουτοπίας; Όπως και ο Thomas More που πριν 500 χρόνια με το περίφημο έργο του De insula Utopia (Περί της νήσου Ουτοπίας) αφηγείται ότι κάποιος φανταστικός φίλος του έφτασε μαζί με τον Αμέρικο Βεσπούκι σ' ένα νησί, την Ουτοπία, τόπο κατοικίας σοφών και ευτυχισμένων ανθρώπων, που διοικούνταν με ένα υποδειγματικό σύστημα. Μπορεί…

Περισσότερο γήινο, λιγότερο ουτοπικό, αλλά «πολύ» αυτοκίνητο είναι η 535. Το αίσθημα απόρριψης που οι περισσότεροι είχαμε για τους πετρελαιοκινητήρες όχι μόνο αίρεται, αλλά από τότε που, είτε σε επίπεδο WTCC, είτε στις 24 ώρες του Le Mans επικρατούν τα πετρελαιοκίνητα ακόμα και οι πιο σκληροπυρηνικοί αναγκάσθηκαν να δείξουν τον δέοντα σεβασμό. Οι τρέχουσες τεχνολογίες (turbo, common rail) ανέδειξαν κάτι πολύ περισσότερο από οικονομική θερμοδυναμική απόδοση. Ανέδειξαν δύναμη. Έτσι έφθασαν οι πολιτικές εκδόσεις να αποδίδουν σχεδόν 100 ίππους στο λίτρο με απίθανα αποθέματα ροπής.

Τα τρία λίτρα του εν σειρά εξακύλινδρου πετρελαιοκινητήρα της 535 αποδίδουν 286 ίππους σπρώχνουν τα 1750 κιλά της αρχοντικής καρότσας από στάση στα 100 χλμ/ωρ σε 6,4 δεύτερα και ακουμπούν τα 250 χλμ/ωρ τελικής ταχύτητας. Για ροπή ούτε συζήτηση. Κτηνώδης. Από τις 2200 στρ/λεπτό διατίθενται 580 νιουμόμερα!

«Εντάξει, εντάξει όλα αυτά. Στο δρόμο;» Θα ερωτήσει ο άπιστος.

Λοιπόν τι θέλετε;

Εθνική οδό;

Άπειρα χιλιόμετρα με μεγάλες ταχύτητες, μαγικό χαλί, δεν θα σε κουράσει ποτέ.

Επαρχιακό οδικό δίκτυο;

Ζωντάνια, δύναμη, προσπεράσεις με την απύθμενη ροπή και όπου ο δρόμος γίνεται στριφτερός τόχουμε κι΄ αυτό. Βγάλε τα ηλεκτρονικά και άσε την ουρά να ταξιδεύει στα δικά της τα τόξα. Με το δεξί πετάλ και το καλό τιμόνι θα νοιώσεις σαν να κυνηγάς το Capri του Jochen Mass στο Ε.Π.Α.Τ του ’72.

Κάποια στιγμή θα δυσανασχετήσουν οι επιβάτες των πίσω καθισμάτων και θα σε επαναφέρουν στην τάξη.

Πόλη;

Αυτόματο, με άνεση, ευρυχωρία, μουσικούλα μέσα, με το θόρυβο, τη βροχή, το κρύο ή τη ζέστη απ΄ έξω. Αν μάλιστα κάποιο βράδυ που γυρνάς σπίτι, αποφεύγοντας τους κεντρικούς, πηγμένους δρόμους «τη δείς» Hans-Joachim "Striezel" Stuck σε τρίλιτρη SCL του ’72 κανένα πρόβλημα. Θα πλημμυρίσουν οι παράδρομοι από καμένο ελαστικό, και θα ταξιδεύεις με το πλάι ανάμεσα στα παρκαρισμένα για να μην νομίσουν ότι επειδή μεγάλωσες. λησμόνησες και την τέχνη.

«Πίσω ρε νεούδια με τους κάγκουρες» θα σου ξεφύγει κάποια στιγμή υπέρτατης ευωχίας.

Λοιπόν;

Thomas Moore

Προφανώς ουδέποτε ετέθη θέμα επιλογής. Ειδικά αν ισχύει το ότι: «συνήθως έχουμε επιλέξει τις χαρές και τις λύπες μας πολύ καιρό πριν τις βιώσουμε», φαίνεται να υπάρχει κάτι σαν νομοτελειακή ρότα.

Οι δυνάμενοι την 911, θα την αποκτήσουν άνευ δισταγμών, ακόμα κι αν δεν δημιουργήσουν ποτέ την ειδική σχέση.

Εξ άλλου η ουτοπία υπήρξε μόνον στα γραπτά του Thomas More!

 

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Wheels & Motors τ. 9  Δεκέμβριος 2008