Δεν είναι καθόλου βολική αυτή η διχογνωμία, που κυριαρχεί στην ερμηνεία των γεγονότων του παρελθόντος. Δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι είναι μια Ελληνική καινοτομία, μπορεί όμως να βεβαιώσει ότι στον τόπο μας, συμβαίνει με τρόπο ακραίο. Όπως τόσα άλλα. Κι όσο πιο σημαντικό αλλά και πιο φρέσκο, ιστορικά, είναι το γεγονός, τόσο πιο ακραίες τιμές παίρνουν οι ερμηνείες.
Εννοώ, ότι με τους Μηδικούς πολέμους ή τον Πελοποννησιακό, το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως, σε ακαδημαϊκό επίπεδο.
Στο Βυζάντιο φουντώνει κάπως η συζήτηση για την Ελληνικότητά του, αλλά από το '21 και μετά οπότε μπαίνουν τα θέματα της ταξικότητας της εξέγερσης, αρχίζει η συζήτηση να θερμαίνεται.
Κι' αν περάσουμε στον 20ο αιώνα, εκεί είναι που υπάρχει πλέον μεγάλη αντιπαλότητα για την ερμηνεία των τόσο πολλών αλλά και τόσο σοβαρών γεγονότων, που σημάδεψαν το παρελθόν μας. Που σημάδεψαν τους πρόγονούς μας και
|
Read more...
|
Λίγες προτάσεις, κάποια στοιχεία αλιευμένα από σχετική βιβλιογραφία δίνουν μερικές απαντήσεις σε αντίστοιχα ερωτήματα. Αν μάλιστα συνδυαστούν, προσφέρουν ακόμα περισσότερες, ενίοτε και εφιαλτικότερες.
Από την Ιστορία του Κων/νου Παπαρρηγόπουλου για το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου και την ήττα των Αθηνών: «...και το χειρότερο, η μεγάλη ανηθικότητα του όχλου προκάλεσε φοβερή ανηθικότητα των λίγων, οι οποίοι στηριζόμενοι στη σπαρτιάτικη φρουρά, εκτράπησαν σε ακόμα φοβερότερα εγκλήματα.»
Από την «εισαγωγή στην Ιστορία της Ελληνικής κεφαλαιοκρατίας», του Γιάνη Κορδάτου: «... στα 1837 έγινε κι' όλας διάβημα από τον γάλλο πρεσβευτή της Αθήνας, τον Lagrene, να διορισθή Υπουργός των Οικονομικών Γάλλος»
Από μια πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση, όπου ο Ιταλός καθηγητής φιλοσοφίας Antonio Negri, συνομιλεί με την Γαλλίδα καθηγήτρια ψυχανάλυσης, Anne Dufourmantelle πάνω σε κάθε γράμμα του λατινικού αλφάβητου σαν μια σύντομη εισαγωγή στην ιδέα για ένα βιογραφικό αλφαβητάρι.
Η κουβέντα φθάνει στο Ε, οπότε προβάλλεται η λέξη Empire (αυτοκρατορία) και στην ερώτηση της Γαλλίδας: «Τι ακριβώς είναι μπροστά στα μάτια μας;» απαντά:
|
Read more...
|
Πριν μισό αιώνα και κάτι ακόμα, η 28η Οκτωβρίου, ήταν η πρώτη, χρονικά, σημαντική επέτειος που μάθαινε ένα πρωτάκι. Ένας μαθητής της πρώτης Δημοτικού. Τέσσερις μόλις εβδομάδες από τότε που άνοιγαν τα σχολεία, ήταν ο εορτασμός και έρχονταν όλα με ένα είδος αυστηρού σεβασμού.
Αναφέρομαι στη γενιά μου, σε εκείνους που πέρασαν το κατώφλι του σχολείου τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '60. Τότε που μάθαινες να συλλαβίζεις, να προσθέτεις, να αφαιρείς.
Οι πρώτες εικόνες λοιπόν από αυτήν επέτειο, ήταν μια λέξη: «ΟΧΙ». Ήταν η εικόνα του ηρωικού φουστανελοφόρου πάνω στα άγρια βουνά, μα καιη ιαχή «αέρα», η εφόρμηση εφ' όπλου λόγχη. Ήταν τα σημαιάκια στις παρελάσεις, αλλά και καροτσάκια με ακρωτηριασμένους του πολέμου.
Είχαν περάσει μόλις 23 χρόνια από την Ιταλική εισβολή. Στα μάτια ενός εξάχρονου ήταν ασύλληπτα πολύς χρόνος. Στα μάτια ένός πενηνταοκτάχρονου είναι κάτι λίγο, σχεδόν το ενα τρίτο της ζωής του και στην πνοή της Ιστορίας είναι μια ανάσα.
Και περνούσαν τα χρόνια, και η επέτειος ήταν πάντα εκεί να μας θυμίζει την πρώτη ήττα του άξονα σε εκείνα τα ζοφερά χρόνια του δεύτερου μεγάλου μακελειού του 20ου αιώνα. Η διδαχή των γεγονότων ήταν τότε περιορισμένη.
Ακόμα πιο περιορισμένη ήταν η
|
Read more...
|
Το τέλος της θερινής ώρας, έγινε ως συνήθως την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Όπως μας έχουν πληροφορήσει, το θερινό ωράριο ισχύει προκειμένου να εξοικονομηθεί ενέργεια.
Μολοντούτο, οι χώρες και οι πληθυσμοί της Ασίας και της Αφρικής, η πλειοψηφία δηλαδή του πλανήτη, δεν συμμετέχουν. Στην Ελλάδα το μέτρο ισχύει από το 1975, απότοκο της ενεργειακής κρίσης του ’73, ενώ στις μέρες μας αποτελεί, πια, οδηγία της Ε.Ε. η οποία υποχρεώνει τα κράτη μέλη να την εφαρμόσουν.
Περιορισμένες, προσπάθειες να εφαρμοστεί το μέτρο στον τόπο μας, είχαν γίνει τις δεκαετίες του ’30 του ’40 και του ’50. Φέτος, η αλλαγή της ώρας έγινε, ίσως, κάπως περισσότερο αισθητή, για δύο λόγους. Την, σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, απότομη επιδείνωση του καιρού, με καταρρακτώδεις βροχές, πτώση της θερμοκρασίας, θυελλώδεις ανέμους και τον άδικα σκληρό χειμώνα, δεν αναφέρομαι στα μετεωρολογικά, πού περιμένει πολλούς από 'μας.
Κι’ έτσι τα σπίτια κρύωσαν μέσα σε λίγες ώρες, και η πρώτη δύση πριν τη συνηθισμένη στιγμή, προέκυψε κρύα και μελαγχολική.
Στο ίδιο κλίμα έρχονται και μερικές εικόνες από την βόρεια Ελλάδα λίγο πριν την αλλαγή της ώρας.
|
Read more...
|
Στριμωγμένος, άσχημα και άγρια στα σκοινιά ενός ρινγκ με ελάχιστη πολιτική, αλλά περισσευούμενη οικονομική ίντριγκα, σε ένα στίβο μάχης όπου ένα ολόκληρο κράτος είναι ελλιποβαρές απέναντι σε λίγες τράπεζες, ο αιρετός, αταίριαστος Ελληνικός κυβερνητικός σχηματισμός αγωνίζεται να επιβιώσει.
Οι προηγούμενες ηγεσίες της όποιας Αριστεράς χρεώθηκαν εύκολα και άνετα μια σωρεία δεινών, διότι όπως διδασκόμαστε, η Ιστορία καταγράφεται από τους νικητές. Μετά τις πρώτες μετεμφυλιακές δεκαετίες, το πιο υγιές τμήμα της επόμενης γενιάς της, σημαδεμένο από τύψεις έστερξε να δώσει δίκαια και ανάσες σε ένα μεγάλο σύνολο αδίκως ταλαιπωρημένων. Η σκιά του Εμφυλίου ήταν ακόμα βαριά.
Η μεταπολίτευση ήρθε με τη σειρά της, να βγάλει από το κοινωνικό περιθώριο χιλιάδες λαμπρά μυαλά και άλλες τόσες αθώες ψυχές, ενώ η αλλαγή,
|
Read more...
|
Δεν γνωρίζω πόσοι έχουν το προνόμιο να έχουν, να συντηρούν «εξοχικό». Δεν ξέρω καν, αν αποτελεί προνόμιο ή βαρίδι, στο πλαίσιο μιας οικονομίας που βιάζεται μέσα από ολότελα λανθασμένες επιλογές της εξουσίας, να εξαθλιώσει ένα ευρύτατο τμήμα της κοινωνίας.
Μπορώ να υπολογίσω όμως, πως η διατήρηση ενός οποιουδήποτε «εξοχικού», ήταν μια διαδικασία που απαιτoύσε πολύ συναίσθημα, αρκετό χρόνο και λίγο χρήμα. Ατυχώς, όπως πολλά πράγματα που διέπουν την εποχή μας, η σειρά αντεστράφη. Έτσι έγινε αρκετό χρήμα, κάποιος χρόνος και στο βάθος ολίγον από συναίσθημα.
Τα σκεφτόμουν όλα τούτα μια εποχή που οι, και κάπως ειρωνικά, αποκαλούμενοι «νοικοκυραίοι», μπαίνουν σε μια διαδικασία να κλείσουν τις θερινές κατοικίες τους.
|
Read more...
|
Τελικά υπήρξε μια πρόβλεψη, όπου ο Αντώνης δεν έπεσε έξω. Εκείνη η δήλωση περί της δίμηνης Αριστερής παρένθεσης. Τέτοια, περίπου, ήταν η επιφανειακή διάρκειά της. Θυμίζω άτακτα κάποια γεγονότα. Η επίσκεψη – προσκύνημα στην Καισαριανή, η αγενής απρέπεια του προηγούμενου να μην παραδώσει, οι κατ' αρχήν τσαμπουκάδες στον διοπτροφόρο Ολλανδό με τους βοστρύχους, κάτι επισκέψεις στον Μόσκοβο, και πολλοί που δεν την ψήφισαν (την παρένθεση), αναρωτήθηκαν: «Λες;» και συμπλήρωναν: «Μωρέ αν τα καταφέρει, μαζί του χίλιες φορές».
Μετά από τόσους μήνες όμως, τουλάχιστον το ένα τρίτο όσων ψήφισαν εξακολουθεί να εμπιστεύεται τις επιλογές του πρώτου κόμματος, το οποίο απώλεσε μόλις 0,88% και τέσσερις έδρες. Βεβαίως είναι αξιοπερίεργο το πως οι ίδιοι ψηφοφόροι προτίμησαν το πρώτο κόμμα τον Γενάρη και τον Σεπτέμβρη, για εντελώς διαφορετικούς λόγους, καθώς στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δεν άλλαξε μόνον η ρητορική, η ιδεολογία αλλά και η πρακτική του κυβερνώντος σχηματισμού. Εκτός αν υπήρξε τόσο μεγάλη μετατόπιση ψηφοφόρων οπότε είναι ακόμα πιο αξιοπερίεργο.
Υπάρχει επίσης κάτι απογοητευτικά ανησυχητικό. Το ποσοστό της αποχής, που έφτασε το 44,1%. Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη αναμέτρηση, η συμμετοχή του εκλογικού σώματος υπήρξε η μικρότερη από την Μεταπολίτευση και εντεύθεν. Μια αποχή που όπως ερμηνεύεται, έχει πολιτικά κριτήρια, αφού η αύξησή της στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου δεν τίθεται θέμα κόστους μετακίνησης, ήταν μεγάλη.
Στην Α' Πειραιώς π.χ. ήταν η αποχή έφθασε το 50% ενώ στην Β' Πειραιώς, το 43,%, μα ταυτόχρονα υπήρξαν τέσσερις νομοί με ποσοστό αποχής μεγαλύτερο από 60% (Φλωρίνης, Λακωνίας, Λέσβου) και άλλοι έξι με μεγαλύτερο από 50% (Ευρυτανίας, Χίου, Αρκαδίας, Θεσπρωτίας, Σάμου Δωδεκανήσου).
Ιδού και άλλη μια ανησυχητική ακολουθία αριθμών. Όσο πιο βαθιά ο τόπος έμπαινε στην ύφεση, όσο πιο πολύ γινόταν δέσμιος των Μνημονίων, τόσο μεγάλωνε το ποσοστό των πολιτών που περιφρονούσαν την εκλογική αναμέτρηση. Συγκεκριμένα, το 2000, η αποχή κυμάνθηκε στο 25,13%., το 2004 στο 23,5%, το 2007 έφθασε το 25,9%, το 2009 στο 29,1%, τον Μάιο του '12 ήταν 34,9%, τον Ιούνιο του ίδιου έτους 37,5%, τον Γενάρη του '15 στο 36,4%, για να φτάσουμε τον Σεπτέμβρη στο 44,1%. Τούτα τα νούμερα αποκαλύπτουν κατ' αρχάς μια απογοήτευση και στη συνέχεια μια εξίσου ζοφερή αποπολιτικοποίηση.
Για μερικούς είναι σαφές. Ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, δεν είναι και τόσο
|
Read more...
|
Τα γεγονότα στη χρονική τους σειρά:
Οι εκλογές του Ιανουαρίου, κομίζουν, κατά πως γράφεται, την Αριστερά για πρώτη φορά στην εξουσία. Η κυβέρνηση όμως, δυσκολεύεται να κυβερνήσει και αδυνατεί να πραγματοποιήσει όσα προεκλογικώς υποσχέθηκε.
Προκηρύσσει δημοψήφισμα λαμβάνοντας ευθέως θέση υπέρ του όχι. Το κερδίζει μαρς και χάνει τα αυγά και τα καλάθια στην διαπραγμάτευση, όπου απομακρύνεται παρασάγγας από το «όχι».
Μολοντούτο δηλώνει αποφασισμένη να διαχειριστεί μια συμφωνία που δεν πιστεύει.
Ακολούθως, ο κομματικός μηχανισμός που αποτελεί την κυβέρνηση, έχοντας χάσει και τυπικά την όποια αριστερότητά του, διασπάται. Ο ηγέτης του, πηγαίνει για τρίτη φορά στις κάλπες μέσα σε ένα οκτάμηνο μην έχοντας καταφέρει ούτε να κυβερνήσει, ούτε να σταθεί ακόλουθος στο όποιο αριστερό όραμα.
Ένας έντονα, μα όχι βαθιά (έχει τη σημασία του αυτό), πολιτικοποιημένος λαός, καλείται να αποφασίσει σε άλλη μια πολύ καθοριστική επιλογή, μα στις κάλπες προσέρχεται μόνον ο ένας στους δύο πολίτες.
Η αποκαλούμενη και αριστερά επικρατεί και πάλι, μάλλον με άνεση και κόντρα σε κάθε πρόβλεψη. Συγκροτεί κυβέρνηση με ένα κόμμα της λαϊκής δεξιάς, που κάποια άλλα χρόνια ούτε κουβέντα δεν θα άλλαζαν και καλείται πάλι να εφαρμόσει μια συμφωνία που δεν πιστεύει, σε έναν λογαριασμό που δεν βγαίνει.
Διερωτώμενος που υπάρχει λογική μέσα αυτά, αναρωτιέμαι τι έδειξαν οι εκλογικές μάχες του '15 και καταλήγω στα εξής:
|
Read more...
|
Ὁ ἔρως στερεῖται νίκης.
Γραμμένο, εδώ και τουλάχιστον δύο καλοκαίρια, σε λευκό τοίχο των Μεγάρων. Ένα άρθρο, ένα ρήμα και δυο ουσιαστικά, σε μια μικρή πρόταση που διαβάσαμε σε κείμενο του Ηλία Πετρόπουλου.
Παρά το ανατρεπτικό, ανήσυχο, ερευνητικό πνεύμα του, ο Η.Π. έδειχνε μια βαθιά πίστη στο πολυτονικό. Αυτός που άφησε στη διαθήκη του, ρητά την εντολή, να αποτεφρωθεί και η στάχτη του να διασκορπιστεί στους υπονόμους των Παρισίων, αυτός που δημιούργησε τα «Καλιαρντά», το «Μπουρδέλο», το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη», ο δεδηλωμένος άθεος, ο καταδικασθείς για τα έργα του και τις ιδέες του, έγραφε πολυτονικά.
Τούτη λοιπόν η μικρή πρόταση, είναι αλιευμένη από το εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενό του με τίτλο «Επικήδειος λόγος», από το βιβλίο «Ρεμπέτικα τραγούδια». Εκεί πραγματεύεται το τέλος, του άγνωστου σε πολλούς, Ρεμπέτικου κόσμου.
Γραμμένη πάνω στον λευκό τοίχο, παλιάς ανθρώπινης κατοικίας, πριν από μια διασταύρωση σιδηροδρομικής γραμμής που δεν λειτουργεί πια, μια σύνθεση που υπάρχει, έτσι, σαν «μαυσωλείον συναισθημάτων» που θα έγραφε και ο ίδιος ο Η.Π.
|
Read more...
|
|
|