Για τις προεδρικές επισκέψεις στο Βερολίνο & αρκετά άλλα - 22 Ιουνίου 2013 |
Την μέρα που ο Αμερικανός πρόεδρος επισκεπτόταν το Βερολίνο, βρέθηκα στη Γερμανία. Από την πρωτεύουσα της Βαυαρίας, περάσαμε οδικώς στο όμορφο Kitzbuhel της Αυστρίας για την παρουσίαση του νέου Kia Ceed GT, μια φιλότιμη προσπάθεια, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία που θα την πούμε αργότερα. Την Τετάρτη λοιπόν, ο τελευταίος, μέχρι στιγμής, πρόεδρος των Η.Π.Α. μίλησε μπροστά στην πύλη του Βραδεμβούργου και την Πέμπτη αντικρίζαμε τις εικόνες του στις Γερμανικές εφημερίδες. Η αρχή είχε γίνει μισό αιώνα πίσω, στις 26 Ιουνίου του '63, όταν ο Barack Obama ήταν σχεδόν δύο ετών, κάπου ανάμεσα στην Χαβάη και στο Σηάτλ, όπου μετακόμισε η λευκή μητέρα του Ann Dunham για να συνεχίσει τις σπουδές της. Τότε που ο J.F.K. πρόφερε τις διαβόητες εκείνες τέσσερις λέξεις: “Ich bin ein Berliner”. Τότε, που αν έλεγες ότι ο 44ος πρόεδρος των Η.Π.Α. θα ήταν μαύρος, θα γελούσαν μαζί σου, ή μπορεί και να είχες την τύχη του 35ου, του J.F.K., ο οποίος πέντε μήνες μετά την επίσκεψη στο Βερολίνο, θα έπεφτε νεκρός στο Ντάλας του Τέξας.
Μέχρι τότε πάντως, ο Kennedy πάλευε με θεούς και δαίμονες. Κατ' αρχήν πάμε στο παρασκήνιο. Βίωνε έντονη εσωτερική αμφισβήτηση από στρατιωτικά και συντηρητικά λόμπι, ενώ η υγεία του ήταν κλονισμένη καθώς κουβαλούσε τα τραύματα του πολέμου και ήταν μονίμως μπουκωμένος στα αναλγητικά, στα αντιφλεγμονώδη και άλλες ασυνήθιστες θεραπείες. Το καταθέτει με την επιστημονική του δεινότητα ο Davis Owen στο “Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία”. Τέλος “υπέφερε” από μια έντονη λίμπιντο και μια ακόμα πιο άστατη προσωπική ζωή όπως καταμαρτυρά ο Francois Forestier στο “Marylin et JFK”. Στο προσκήνιο τώρα, είχε χρεωθεί, χωρίς να ευθύνεται, την παταγώδη αποτυχία του “Κόλπου των Χοίρων”, είχε στριμωχτεί στην έναρξη της περιπέτειας στην χερσόνησο της Ινδοκίνας, αλλά είχε κερδίσει τις εντυπώσεις στο σκληρό παιχνίδι που κράτησε την ανθρωπότητα για μερικές μέρες στο κατώφλι μιας πυρηνικής αναμέτρησης με τον αποκλεισμό της Κούβας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες πήγε στο Βερολίνο. Εκεί όπου, από τον Αύγουστο του ΄'61, είχε ανεγερθεί το μνημείο του Ψυχρού πολέμου, το Τείχος. Ο πρόεδρος είχε μιλήσει από τα σκαλιά του Δημαρχείου. Πίσω του, διακρίνονταν ο Dean Rask, υπουργός του επί των εξωτερικών, ο Κonrad Adenauer καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας και ο Willy Brandt Δήμαρχος τότε του Δυτικού τομέα της διχοτομημένης πόλης. Μπροστά του, περισσότεροι από 400.000 κόσμου. Αναμφίβολα κέρδισε τις εντυπώσεις, χωρίς να πέσει σε φτηνή προπαγάνδα, δίνοντας ταυτόχρονα ελπίδες ισορροπίας. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα είχε συμβεί αν δεν γινόταν ο τέταρτος δολοφονημένος πρόεδρος της Αμερικής. Κάπως αυθαίρετα διατυπώνω την άποψη ότι δύσκολα οι εξελίξεις θα ήταν χειρότερες, ενώ οι αρχές της χώρας του, βολεύονται ακόμα με την εκδοχή του L.H. Oswald ως μοναδικού δολοφόνου.
Iούνιος (12) του '87 Eικοσιτέσσερα χρόνια μετά την επίσκεψη του J.F.K., εορτάζεται η 750η επέτειος της ίδρυσης του Βερολίνου. Πρόεδρος των Η.Π.Α. είναι ο R. Reagan στη δεύτερη θητεία του. Έξι χρόνια νωρίτερα είχε επιζήσει απόπειρας δολοφονίας του, από τον 26χρονο John W. Hinckley, Jr. ο οποίος με αυτό τον τρόπο ήθελε να προσελκύσει το ενδιαφέρον της Jodie Foster. Ο δράστης προφανώς αγνοούσε ότι η εξαιρετικά καλλιεργημένη ηθοποιός δεν είχε straight ερωτικές επιθυμίες. Περίεργη χώρα η Αμερική. Έτσι ο Reagan 76 του χρόνια, βρίσκεται κι αυτός μπροστά στην πύλη του Βραδεμβούργου. και προκαλεί τον Σοβιετικό ομόλογό του, καθώς τον προσφωνεί χωρίς κάποιον τίτλο λέγοντας: “Κύριε Γκορμπατσώφ γκρεμίστε αυτό το τείχος”. Σε λιγότερο από 29 μήνες το τείχος κατέρρεε και το Βερολίνο έπαυε να είναι διχοτομημένη πόλη μετά από 28 χρόνια και τρεις μήνες. Στη Κύπρο, η Λευκωσία παραμένει ακόμα για τριάντα εννέα συναπτά έτη. Οι επισκέψεις δυο άλλων προέδρων στην ίδια πόλη που μοιραία είχε χάσει πλέον τη φήμη του επίκεντρου του ψυχρού πολέμου, του Β. Clinton τον Ιούλιο του '94 και του G..W. Busch τον Μάιο του 2002, στην Γερμανική πρωτεύουσα δεν είχαν τίποτα από τις προηγούμενες προεδρικές παρουσίες εκεί. Ο ψυχρός πόλεμος ήταν παρελθόν, έτσι o Clinton εστίασε στην Ευρωπαϊκή ενότητα και την πολιτική της παγκοσμιοποίησης, ενώ ο δεύτερος Busch ως παγκόσμιος ηγέτης κυνηγούσε τους ανεμόμυλους της τρομοκρατίας.
Φτάσαμε λοιπόν, στην πέμπτη και τελευταία, μέχρι στιγμής Αμερικανική προεδρική εμφάνιση στην πολυπληθέστερη Γερμανική πόλη. Από τους τουλάχιστον 400.000 πολίτες που άκουσαν τον J.F.K. πριν μισό αιώνα, μόλις 6.000 επιλεγμένοι παραβρέθηκαν στην ομιλία του Obama. Ο 44ος πρόεδρος, ζήτησε τη μείωση του αριθμού των τακτικών πυρηνικών κεφαλών που αναπτύσσονται στην Ευρώπη και τη δημιουργία διεθνούς συνθήκης που θα θέτει τέλος στην παραγωγή σχάσιμου υλικού. Παράλληλα δεν λησμόνησε και την Ελληνική πρωτεύουσα λέγοντας: «Ολοι οι άνθρωποι πρέπει να διατηρούν την αξιοπρέπειά τους μέσω της εργασίας τους - είτε στο Σικάγο, είτε στο Κλίβελαντ, το Μπέλφαστ ή το Βερολίνο, την Αθήνα ή τη Μαδρίτη», Από την πλευρά της η Καγκελάριος επανέλαβε τα γνωστά: «Θέλουμε ευημερία, ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη. Η δημοσιονομική εξυγίανση είναι μόνο ένα μέρος αυτής της πολιτικής».
Ποιος να το έλεγε στον Αδόλφο, μετά από εκείνες τις άνευ προηγουμένου επιβλητικες στα όρια του τρομακτικου συνάξεις του κόμματος στην Νυρεμβέργη, ότι 80 χρόνια αργότερα το κουμάντο στον πλανήτη θα έκανε ένα μαύρος Αφροαμερικανός. Εδώ δεν άντεξε τα χρυσά του Jesse Owens ο οποίος ήρθε από το Ohio και σε δυο απογεύματα κουρέλιασε την εθνικοσοσιαλιστική θεωρία, στο αθλητικό τμήμα της, μέσα στο άντρο της. Στο Ολυμπιακό στάδιο του Βερολίνου, της προπαγάνδας του κόμματος και της Lenie Riefenstahl. Το κουρέλιασμα της ιδέας σε ευρύτερο πλαίσιο θα έπαιρνε λίγα ακόμα χρόνια, μέχρι τον Μάιο του ΄45 και κάτι παραπάνω από 50 εκατομμύρια πτώματα. Μετά από 22 ώρες παραμονής ο πρόεδρος πήρε το δρόμο του γυρισμού σε αντίθεση με τις τέσσερις μέρες που είχε κρατήσει η επίσκεψη Kennedy το '63. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας. Σε μια εποχή όπου ο 26χρονος Τζάρβις Μπράιτον, θα εκτίσει ποινή φυλάκισης ενός χρόνου επειδή έγραψε στον λογαριασμό του στο twitter την ανοησία: «Ας σκοτώσουμε τον πρόεδρο». Ευρώπη, πολιτισμένα πράγματα, διότι στο Κουβέιτ, γυναίκα καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλάκισης επειδή ζήτησε μέσω Twitter την παραίτηση του καθεστώτος.
Τόσες ώρες περίπου, κράτησε και η δική μου επίσκεψη που ολοκληρώθηκε στο terminal 2 του αεροδρομίου του Μονάχου. Δυο μικρές συσκευασίες μαρμελάδας και δυο αντίστοιχα μικρά σαμπουάν, ξενοδοχειακά λάφυρα και όλα κάτω από 35 ml το καθένα, αποτέλεσαν αίτια διαφωνίας με την τελωνειακό υπάλληλο. Παραθέτω, αυτούσιο και μεταφρασμένο το διάλογο που διεμήφθη εις την Αγγλικήν: - (εκείνη, υπηρεσιακώς ευγενικά) «Δεν μπορείτε να τα περάσετε όλα. Πάρτε από έξω μια σακούλα η θα περάσετε μόνο ένα» - (εγώ παρακλητικά) «Μα αν βγω πάλι έξω θα πρέπει να ξαναπεράσω όλη τη διαδικασία» (εννοώντας ότι θα έπρεπε να ξαναβγάλω ρολόι, ζώνες, οτιδήποτε υπήρχε στις τσέπες, να περιμένω άλλο ένα δεκάλεπτο στην ουρά κλπ.) - (εκείνη υπηρεσιακά) «Δεν γίνεται αλλιώς» - (εγώ παρακλητικά) «Να σας προτείνω μια συμφωνία;» (θέλοντας να την παρακαλέσω ώστε να μου αφήσει μια και μια συσκευασία, σύνολο δυο, αντί της μιας που μου άφηνε, ώστε να τελειώνουμε) - (εκείνη κάπως αυστηρά) Δεν είμαι εδώ για να κάνω συμφωνίες άλλα για να κάνω τη δουλειά μου. - (εγώ με υποψία μειδιάματος) «Μάλιστα. Σκεφτήκατε πότε ότι για αυτό χάσατε τον πόλεμο;» - (εκείνη κάπως εκνευρισμένα) «Δεν βρισκόμουν εγώ εκεί» - (εγώ με μειδίαμα ειρωνείας και επιτηδευμένη βρετανική προφορά,) «Να υποθέσω πως εννοείται ότι για αυτό χάσατε τον πόλεμο;» Την επόμενη χρονική στιγμή, εκείνη πέταγε εκνευρισμένη τις περί ου ο λόγος, συσκευασίες στον κάλαθο των άχρηστων και εγώ έβαζα τα τελευταία κέρματα στις τσέπες μου χαμογελώντας ηλιθιωδώς. Σε τρεις ώρες βρισκόμουν στα πάτρια εδάφη έχοντας να αντιμετωπίσω τις ημεδαπές παραδοξότητες και σκεφτόμουν ποιος θα μπορούσε να είναι ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος, για πιο λόγο θα σταθεί στην πύλη του Βραδεμβούργου και τι άραγε θα έχει να πει. Όσο για την ταπεινότητά μου σε δυο εβδομάδες οι υπηρεσιακές ανάγκες με ξαναστέλνουν στο Μόναχο, τρίτη φορά τους τελευταίους τρεις μήνες. Σταμάτησα αμέσως, την εσωτερική γκρίνια όταν θυμήθηκα για μια ακόμα φορά, πόσο πιο τυχερός ήμουν, από την γενιά των πατεράδων μας. Εκείνοι παρά το γεγονός ότι βρέθηκαν από την πλευρά των νικητών εξαναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από τον καθημαγμένο τόπο μας και να βρεθούν στην ηττημένη Δ. Γερμανία ώστε να στελεχώσουν εργοστάσια και ανθρακορυχεία.
Περίεργο πράγμα η ιστορία. Ως Γερμανός και θρησκευόμενος ο J. W. Goethe έδωσε το δικό του ορισμό λέγοντας πως αποτελεί «το μυστικό εργαστήρι του θεού». Είκοσι αιώνες νωρίτερα ο “δικός μας” Θουκυδίδης, λιγότερο θεοκρατικά είχε να πει ότι: «η Ιστορία είναι φιλοσοφία που διδάσκεται με παραδείγματα».
.....και μια τουριστικη αποψη του Kitzbuhel
|