Πολύπλοκες & πρωτόγνωρες. (18.06.2011) PDF Print E-mail

Έτσι μπορούν να αποδωθούν με δυο μονάχα λέξεις οι συνθήκες που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα. Όχι μόνο από την οικονομική τους πλευρά , μα στις κοινωνικές αλλά και στις πολιτικές τους διαστάσεις.

Ο τόπος και οι πολίτες βρίσκονται σε δεινή θέση και όπως εύστοχα υποστηρίζεται, διανύουν τη χειρότερη περίοδο της νεώτερης ιστορίας, αν βέβαια εξαιρεθούν οι ένοπλες εμπλοκές. Εξ ίσου σύνθετη είναι και η απάντηση στο ερώτημα: «Πως φτάσαμε έως εδώ;» Ειδικά αν χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο ώστε να πετύχουμε τον απεγκλωβισμό από το αδιέξοδο. Προφανώς δεν υπάρχει μόνο μια (απάντηση). Είναι ένας συνδυασμός αιτίων, σφαλμάτων, κινήσεων.

Γιατί είναι είναι πρωτόγνωρες;

Διότι ποτέ στο παρελθόν:

- η χώρα δεν ήταν μέλος μια ευρύτερης πολιτικής και ισχυρής οικονομικής ένωσης με κοινό νόμισμα.

- δεν ήταν φορτωμένη με τόσο μεγάλο πλήθος, αλλοεθνών, αλλόθρησκων οικονομικών μεταναστών. Στο μέσον της τρίτης δεκαετίας του προηγούμενου αιώνα, μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την κολοσσιαία αναταλλαγή πληθυσμών, μπορεί να μετοίκησαν σχεδόν ένα εκατομμύριο Έλληνες στην μητροπολιτική Ελλάδα, αλλά τουλάχιστον είχαν κοινή γλώσσα, θρήσκευμα και σε ένα μεγάλο βαθμό κοινή κουλτούρα. Όσο όμως περιφρονητικά ή απαξιωτικά αντιμετωπίστηκαν από τους γηγενείς, αφομείωσαν, αφομοιώθηκαν και προχώρησαν. Εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να συμβεί το ίδιο εύκολα ή άμεσα με τους μετανάστες της σήμερον, ενώ η ροή των εισερχομένων δεν δείχνει ότι μπορεί να ελεγχθεί.

- δεν υπήρχε τόσο "πολύ" τόσο "μεγάλο", τόσο ανεξέλεγκτο έγκλημα. Η τρέχουσα εγκληματικότητα αποτελεί μια ιδαίτερα σοβαρή παράμετρο, άλλο ένα απότοκο της άμετρης «δυτικοποίησης».

- η πολιτική και κυρίως οι κοινωνοί της, δηλαδή οι πολιτικοί, δεν είχαν γνωρίσει τέτοια απαξίωση.

- …τουρίστας από πρώην Ανατολική χώρα δεν είχε ποζάρει μπροστά από το King George, επιδεικνύοντας τις ζημιές από τα επεισόδια της Τετάρτης.

Γιατί είναι πολύπλοκες;

Διότι:

- επειδή ακριβώς δεν υπάρχει η εμπειρία παρόμοιων, συγγενών περιπτώσεων από το παρελθόν κανείς δεν γνωρίζει επακριβώς τη σωστή κίνηση.

- αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι το πολιτικό θάρρος ενδέχεται να είναι τόσο εσφαλμένο ή επιζήμιο όσο και η πολιτική δειλία, στο επίπεδο αντιμετώπισης της κρίσης.

- τα τελευταία τριάντα χρόνια καταναλωτικών συνηθειών, αλλοίωσαν πολλαπλά και σε μεγάλο βαθμό τη συμεριφορά και το χαρακτήρα του Έλληνα.

- η οικονομία έχει υποκαταστήσει την πολιτική. Οι επεισοδιακές πολιτικές αντιθέσεις των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης, έχουν μετατραπεί σε αντιπαραθέσεις επί λογιστικών φύλλων.

- παρά την καταιγίδα των πληροφοριών, δεν υπάρχει μια υπεύθυνη, κατανοητή και ειλικρινής τοποθέτηση για την κατάσταση και τις πιθανές εξελίξεις.

Ο πρόσφατος ανασχηματισμός του κυβενηρνητικού σχήματος, σε μια προσπάθεια του πρωθυπουργού να τοποθετήσει καταλληλότερα πρόσωπα σε θέσεις κλειδιά, είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία της πολιτικής παράταξης που αποκαλείται «σοσιαλιστική» και νέμεται την εξουσία στην Ελλάδα τα 22 από τα τελευταία 30 χρόνια. Από την άλλη μεριά θα παραμένει, για λίγο χρόνο ακόμα, το ερώτημα πόσο σημαντικό ρόλο μπορούν να έχουν τα πρόσωπα σε μια πορεία που επιλογές δείχνουν να είναι ελάχιστες.

Παράλληλα θα παραμείνουν οι απορίες για το πόσο γνήσιες, πόσο λαϊκές, πόσο πολιτικές και τελικά πόσο «εκφράσεις» είναι οι εκδηλώσεις των αγανακτισμένων της πλατείας του Συντάγματος. Οι λαϊκές συνελεύσεις, τα ψηφίσματα, η ανταλλαγή απόψεων αλλά και η μαχητική διάθεση είναι πάντα χρήσιμα σε μια ζωντανή, πολιτικά χώρα. Ίσως να είναι ένα πρώτο δείγμα, ότι μετά από ένα μακρύ λήθαργο, ήρθε η ώρα της πολιτικής αφύπνισης. Ενδεχομένως μάλιστα αυτή, να είναι και η μεγαλύτερη απειλή για τους πολιτικούς, από τους προπυλακισμούς, τις απειλές, τις ύβρεις, τα οπωροκηπευτικά και τα γαλακτοκομικά που δέχονται εσχάτως.

Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα παραμένει πολύπλοκο, πρωτόγνωρο, ενώ το μόνο βέβαιο είναι πως ο δρόμος της επίλυσης θα είναι επίπονος και όχι σύντομος.

Είθε τουλάχιστον να διδαχθούμε κάτι…