Για τους Επιτάφιους (μέρα που 'ναι) - (Παρασκευή 18 Απριλίου 2025) |
![]() |
![]() |
![]() |
Το πρώτο αρχαίο κείμενο, από το οποίο νομίζω ότι κατάλαβα αρκετά ήταν ο Επιτάφιος του Περικλή. Έτσι όπως το παρουσίασε ένας από του ελάχιστους λαμπρούς δασκάλους που είχα στα Γυμνασιακά μου χρόνια. Φιλόλογος βέβαια, Παρίσης το επώνυμό του, άνθρωπος, μετρημένος, σοβαρός. Διοπτροφόρος, κοστουμαρισμένος, κύριος και στη δουλειά του, αφάνταστα καλύτερος, πληρέστερος από τους υπόλοιπους που είχα, και είχαν, την ατυχία να γνωριστούμε, στο σχολικό περιβάλλον. Ήταν πολύ συγκινητικό το τι έβγαινε από εκείνο το κείμενο. Αρκετά αργότερα, όταν πρόσεξα καλύτερα τις αφηγήσεις του Θουκυδίδη, δεν φανταζόμουν ότι σε μελλοντικές εποχές θα ένιωθα την ανάγκη να σημειώσω κάτι για κάποιους που έχασα, ή που πέθαναν.
Άνθρωποι που γνώρισα και κατά τεκμήριο με γοήτευσαν. Και εκείνη η γοητεία έγινε συμπάθεια, τιμή ακόμα κι αγάπη. Ή κάτι άλλο. Ακόμα και για όσους δεν είχα την τύχη να γνωρίσω αλλά με είχε κατακτήσει η παρουσία τους. Αυτό που άφησαν πίσω τους. Μα και άλλους, που νόμιζα ότι είχα γνωρίσει αλλά τελικά, κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Τέλος πάντων, αυτό που δύναμαι, στενάχωρα, να σημειώσω για όσους εγκατέλειψαν τα εγκόσμια μετά από ένα πλούσιο βίο, αλλά γεμάτο ανακολουθίες και αντίστοιχες πόζες, ύστερα από αφθονία χαμένων ευκαιριών, εκθαμβωτικών θεατρικών παραστάσεων, μα και σε μόνιμο διαζύγιο με την γενναιοδωρία όπως και με την κάθε φροντίδα για τον όποιο διπλανό, είναι να επαναλάβω ότι έγραψε ο Guy de Maupassant για τον Georges Duroy, τον ήρωα του στο πόνημα Bell Ami: «...απογύμνωσε τη ζωή από ποιητικό ντύμα της με μια λύσσα γεμάτη φθόνο.» Το επίσης στενάχωρο για αυτούς είναι πως πολλοί από εκείνους που περιφρόνησαν ήσαν σημαντικότεροι από τους περισσότερους που υπηρέτησαν. Υφίσταται δε και το θέμα του κληροδοτήματος, που αφορά τις διδαχές που άφησαν σε διαδόχους, ακόμα και αν στο τέλος τους αποκήρυξαν. Η ευρύτερη ζημιά είχε συμβεί. Και κάτι άλλο, μέρα που είναι: "για να είσαι πρώτος, πρέπει να ζήσεις ως τελευταίος". Για το τέλος, κάτι που διέπει συχνά αν όχι πάντα τα δημόσια ή έστω τα ευρύτερα γνωστά πρόσωπα. Οι πολλοί γνωρίζουν λίγα, ενώ οι λίγοι έχουν εμπειρία πολλών που ανατρέπουν την δημόσια εικόνα.
|