Τριαντατρία χρόνια και μια μέρα αργότερα (18.11.2010) |
Είναι λογικό να ασχολούμαστε τέτοια εποχή με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Για εκείνους που βρέθηκαν μέσα στο γεγονός είναι επιπροσθέτως μοιραίο και ανθρώπινο. Για αρκετούς από αυτούς, τούτη η μνήμη δεν τους συνοδεύει μοναχά εκείνη την μέρα αλλά πιθανότατα κάθε μέρα. Για την ακρίβεια έχει διαμoρφώσει τις ζωές και το μέλλον τους. Ο καθένας μπορεί να διατηρεί όποια εντύπωση θέλει, αλλά η ακριβής εικόνα είναι μια. Ο χρόνος κυλά ευεργετικά είτε επουλώνοντας τραύματα, είτε δημιουργώντας προϋποθέσεις μιας ακριβέστερης καταγραφής. Αν συνειδητοποιήσουμε ότι, από την εξέγερση του Πολυτεχνείου έχουν παρέλθει 13 χρόνια περισσότερα από όσα, από την λήξη του εμφυλίου έως το Πολυτεχνείο, τότε αντιλαμβανόμαστε, σε σύγκριση με το τι συμβαίνει σήμερα, το ειδικό βάρος της ιστορίας αυτού του τόπου. Στο άσμα του «17 Νοέμβρη απόγευμα» ο Πανούσης άδει ανάμεσα σε άλλα: «…Να 'ρθει η αγάπη μου η πρώτη Τούτα τα 4 στιχάκια, μεταφέρουν την ουσία του περίφημου «μηνύματος» του Πολυτεχνείου. Η καλύτερα του χαμένου μηνύματος. για σχόλιο στην περσινή επέτειο σχόλιο εδώ... Ας θυμηθούμε όμως και κάτι εξ ίσου σημαντικό. Πέντε χρόνια νωρίτερα, στις 17 Νοεμβρίου ’68, εκδόθηκε η απόφαση του Στρατοδικείου για την απόπειρα δολοφονίας του Γ. Παπαδόπουλου. Δις εις θάνατον ήταν η απόφαση των στρατοδικών για τον Αλέξανδρο Παναγούλη. Το σημαντικό της υπόθεσης αυτής είναι το μοναχικό της πορείας, η μέχρι παραλογισμού περιφρόνηση του φόβου, η απαράμιλλη αντοχή στον πόνο, στον τρόμο, στην τρέλα. Ατυχώς η μεταπολιτευτική ιδεολογία του Παναγούλη χρειάστηκε πολύ χρόνο για να γίνει αντιληπτή. Από την μέρα που γλίτωσε την εκτέλεση, έως το ξημέρωμα της πρωτομαγιάς του ’76 του περίσσεψαν σχεδόν επτά χρόνια. Τα πρώτα τέσσερα τα πέρασε στην απομόνωση της φυλακής. Τα υπόλοιπα μαχόμενος για όσα ήταν πρόθυμος να σταθεί μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Ίσως δεν πέτυχε όσα ήθελε, αλλά πέτυχε κάτι που ελάχιστοι καταφέρνουν. Έγινε σύμβολο. |