Αφιέρωμα Δ.Ρ.Α. (10/12): Η τελευταία δεκαετία του αιώνα – (Κυριακή 2 Ιουνίου 2019) PDF Print E-mail

Η δεκαετία του ’90, θα επέμβει ακόμα πιο δραστικά στο χώρο του WRC, και μοιραία στην μορφή του Δ.Ρ.Α. Επιχειρείται, και προοδευτικά πραγματοποιείται, η προσαρμογή των αγώνων σε τηλεοπτικό προϊόν. Αν ο θεσμός απαιτεί ολοένα και περισσότερα κεφάλαια για να επιβιώσει και να τραφεί, η τι – βι είναι πρόθυμη να βρει τον τρόπο.

Στην εικόνα (του Τ.Α.) από το 44ο, τα service park είναι μια πραγματικότητα. Στο Impreza του πρώτου Έλληνα εκείνης της χρονιάς εργάζονται επτά άτομα, του Γιώργου "Γάτου" Κατσούλα πρωταστατούντα στον εμπρός δεξι τροχό. Το πλήρωμα μόλις που διακρίνεται στο άκρο δεξιά. Καθιστός ο Γ. Αλβανός, όρθιος με τα κοντά ο Α. Βωβός.

 

Η προβολή. Η ρεκλάμα. Τι να σου κάνουν μερικές χιλιάδες θεατών στις ειδικές, όταν μπορεί να έχεις εκατομμύρια τηλεθεατές και πιθανούς καταναλωτές.  Αυτοκίνητα, ελαστικά, λιπαντικά, καπνά, υπηρεσίες όλα τα αγαθά του καταναλωτικού κόσμου προβάλλονται και αναζητούν πελάτες. Η τηλεόραση είναι μια αχανής εμπορική πλατφόρμα, ένα σκηνικό ευκαιριών και εμπορίας τηλεοπτικού χρόνου.

Έτσι οι αγώνες μικραίνουν, συγκεντρώνονται, τα service park εφευρίσκονται και μετατρέπονται σε ένα παζάρι, με τις δέουσες πινελιές κοσμικότητας, οι εκκινήσεις και οι τερματισμοί μετουσιώνονται σε τελετές και προοδευτικά φτάνουμε στο σήμερα, σε μια σχεδόν ολόκληρη ζωντανή τηλεοπτική κάλυψη όπου λίγα πράγματα παραμένουν αθέατα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πια ένα θελκτικό προϊόν. Ας επιτρέψουμε όμως ταυτόχρονα, στους ρομαντικούς και νοσταλγικούς να πιστεύουν ότι η περιπέτεια και η γοητεία των αληθινών ράλυ είναι αναντικατάστατη. Όπως επίσης και παρελθόν.

Δυο σχόλια για αυτή την εικόνα. Πρώτα το σκηνικό. Ορεινή Ελλάδα, άγονα βράχια, κοκκινόχωμα, υποψία μεσημβρινής βροχής στον ουρανό, χλόη ανοιξιάτικη, τόπος  σκληρός. Το περιβάλλον του αγώνα και της χώρας σε απρόσιτα, άρα και καθαρά μέρη. Διακόπι, στη Γκιώνα.

Ακολούθως το περιεχόμενο. Εκρηκτικός αγώνας για τον Kenneth Eriksson το ’91 στο 31ο,  με το Galant αν και χωρίς αντίκρισμα σε επίπεδο αποτελεσμάτων. Κέρδισε 30 από τις 46 ετάπ αλλά περιορίστηκε στην 7η θέση λόγω της ποινής καθυστέρησης στην απλή διαδρομή, μέχρι την δεύτερη ε.δ., όπου το κυκλοφοριακό χάος στο συγκεκριμένο κομμάτι, από Λαγονήσι σε Μάνδρα, πιθανότατα άλλαξε τα αποτελέσματα εκείνου του 38ου Ακρόπολις. Ο team mate του, A. Vatanen δεν κατάφερε να τερματίσει. (φωτό: Τ.Α.)

 

Λόφος Φιλοπάππου και οι δυο Juha (Kankkunen & Piironen) στέφονται για δεύτεροι φορά νικητές. Μετά την επιτυχία τους το ’86 με το 205 Τ16 στην τελευταία χρονιά του gr.B, ξαναφεύγουν νικητές, πέντε χρόνια αργότερα, το ’91 με 16βάλβιδη Integrale. Ο, τότε, υπουργός Συγκοινωνιών Νικ. Γκελεστάθης, απονέμει τα έπαθλα. (φωτό: Τ.Α.)

 

Η Toyota ήταν από τις ομάδες που παραδοσιακά έρχονταν στην Ελλάδα. Από το ’73, όταν ξεκίνησε διστακτικά η παρουσία τους με τον Ove Andersson ως οδηγό και ομαδάρχη. Στην αντοχή των αυτοκινήτων τους, προστέθηκε η άρτια οργάνωση της ομάδας, η στελέχωση με ικανά πρόσωπα και ασφαλώς η εισροή κεφαλαίων. Λαμπρές εμφανίσεις στην Ελλάδα, μια μόνον νίκη όμως, το ’90. Η πρώτη από τις 26 σε επίπεδο WRC του Carlos Sainz, η οποία συνέβαλε και στον πρώτο του τίτλο.

Στην εικόνα από την πρώτη μέρα του 39ου , οι Armin Schwarz – Arne Hertz ήταν δεύτεροι πίσω από τον νικητή. Στην εικόνα παλεύουν μέσα στο Χάνι Ζαγκανά όπου έκαναν τρίτο χρόνο με 14΄:29΄΄, εννέα δεύτερα πίσω από τον πρώτο σε αυτή την ε.δ., C. McRae. (φωτό: Τ.Α.)

 

Άλλη μια εικόνα που ανήκει στο παρελθόν. Ο παραδοσιακός χώρος του Δ.Ρ.Α. Η Διονυσίου Αρεοπαγίτου όπου τελούνταν οι εκκινήσεις και οι τερματισμοί. Πρώτα, τo ’79, θα ξεχνούσαμε τους τερματισμούς. Θα ακολουθούσαν οι εκκινήσεις. Μια από τις τελευταίες φορές που δόθηκε ο χώρος, ήταν το 2003 με την ευκαιρία του χρυσού Ιωβηλαίου του αγώνα. Εκφράσεις όπως  «Κάτω από σκιά του ιερού βράχου» δεν θα γράφονταν πιά. Η πλακόστρωση, η πεζοδρόμηση, το τουριστικό ξεζούμισμα, οι αυστηρότερες πολιτικές της αρχαιολογικής υπηρεσίας, η ίδια δομή του αγώνα που άλλαζε, και ποιος ξέρει ποιος άλλος λόγος, έδωσαν τέλος στο φυσικό χώρο εκκίνησης του αγώνα. Είχαμε, από ένα σημείο και μετά, ένα ράλυ Ακρόπολις, χωρίς Ακρόπολη.

Η εικόνα από το ’92, όπου στον ίδιο χώρο βρίσκονταν πάντα, οι επαγγελματίες που δίνουν το κορυφαίο  ενδιαφέρον και θέαμα, αλλά και οι ιδιώτες που πάντα στήριζαν με την παρουσία τους τον αγώνα. (φωτό: Ν.Σ.Ζ.)

 

Με φόντο τα υψίπεδα της κοιλάδας του Σπερχειού, ιδού κάτι που δεν πρόκειται να ξαναδούμε. Ελεύθερο service.  Στην εικόνα η ομάδα της Mitsubishi ολοκληρώνει τις εργασίες της στο Lancer του Armin Schwartz μετά την δύσκολη και κρίσιμη  ε.δ. Ταρζάν στο 40ο  Δ.Ρ.Α. Η τρίτη θέση του Γερμανού οδηγού αποζημίωσε τις προσπάθειες των μηχανικών του. (φωτό: Ν.Σ.Ζ.)

 

Αυτή ήταν η κατάληξη μιας μεγάλης προσπάθειας, της τελευταίας πρωταγωνιστικής στο Ακρόπολις ενός γνήσιου τέκνου της Σκανδιναβικής σχολής. Διποταμιά γύρω στις 5 το απόγευμα της Δευτέρας 31 Μαΐου του ’93. Η θωρακισμένη κοιλιά του Impreza των Ari Vatanen – Bruno Βerglund φωτίζεται από το δασικό, ελληνικό φως. Το πλήρωμα είναι σώο και ασφαλές αλλά έχει απωλέσει την τελευταία ευκαιρία του για νίκη, 12 χρόνια μετά την τελευταία του οδηγού σε ελληνικό έδαφος. Λίγη ώρα αργότερα η γιαπωνέζικη μπερλίνα θα απεγκλωβιστεί από τα ελληνικά κωνοφόρα και θα γυρίσει οδικώς στους κόλπους της ομάδας. (φωτό: Τ.Α.)

 

Πορτρέτο μιας εμβληματικής φιγούρας των Ελληνικών αγώνων, με κυρίαρχη ιδιότητα αυτή του συνοδηγού. Ξεκινώντας στις αρχές της δεκαετίας του ’70 με το ψευδώνυμο «Ιωνάθαν» ο Κώστας Φερτάκης, διέγραψε μια πολυσήμαντη πορεία, καθοδηγώντας μια πλειάδα πρωταγωνιστών οδηγών. Με φρόνημα ατρόμητο, επίμονος και εγωιστής όπου κι όσο χρειαζόταν, είχε τα γονίδια και τα προσόντα ενός ολοκληρωμένου και κορυφαίου δεξιού καθίσματος. (φωτό: T.A.)

Στο τελευταίο του Ακρόπολις, εκείνο το Μάιο του ’94, έκανε αυτό που ήξερε. Να συνοδηγεί, να πεισμώνει και να κερδίζει. Έφερε την Deltona του Α. Βωβού πρώτη ανάμεσα στα Ελληνικά πληρώματα. Ο καρκίνος όμως, τον είχε ήδη σημαδέψει. Έκανε τον αγώνα με πυρετό και ίχνη εξάντλησης. Δεν ανήκε σε εκείνους που θα τα παρατούσε. Απεβίωσε το φθινόπωρο του ’95 όταν πολλά πράγματα στη ζωή του είχαν τακτοποιηθεί.

 

Σαράντα χρόνια δεν είναι λίγα, αλλά σε μια διοργάνωση όπως το Δ.Ρ.Α. είναι αναμενόμενο να μην έχουμε Έλληνα νικητή για αντίστοιχες διοργανώσεις. Ο Τζώνυς είχε σκοράρει την τελευταία νίκη το ’55, σε μια χρονική περιοχή όπου οι αλλοδαπές συμμετοχές ήταν λίγες και φτωχές. Ακούμπησε το αναπάντεχο ο Γ. Ραπτόπουλος το ’63, πλησίασε κάπως ο «Σιρόκο» κυρίως το ’76, συντηρούσαμε ελπίδες το ΄78, ο «Ιαβέρης» μας έδωσε δείγματα ωμής ταχύτητας το ’79 και το ΄80, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι ελπίδες μας ήταν πάντα περισσότερες από τις πιθανότητες.

Το επίπεδο ήταν πολύ υψηλό για να το κατακτήσουμε. Και όσο περνούσε ο χρόνος η ψαλίδα άνοιγε. Να όμως, που η διάκριση ήρθε το ’95. Εντάξει, δεν προσμετρούσε στο παγκόσμιο πρωτάθλημα, ναι, ήρθαν λίγοι αλλοδαποί, ναι δεν ήταν οι κορυφαίοι,  ούτε με ότι καλύτερο κυκλοφορούσε τότε στο χώρο, αλλά μια νίκη έστω και έτσι είναι νίκη και στον πίνακα των αποτελεσμάτων του 42ου αναφέρει ως νικητές: Α. Βωβός – Κ. Στεφανής.

Βέβαια, για να φτάσουμε στο χαρούμενο ενσταντανέ όπου ο νικητής του 42ο Δ.Ρ.Α., Αρμόδιος, τριανταενός ετών τότε, ποζάρει ανάμεσα στην μέλλουσα σύζυγό του και την μητέρα του με φόντο την Ακρόπολη των Αθηνών, χρειάστηκε να ξεπεραστεί η περιπέτεια στο νέο Ελευθεροχώρι, όπου παρ΄ ολίγον να χαθούν όλα, μετά από μια στιγμιαία επιπολαιότητας. Με λίγη τύχη ξεπεράστηκαν οι αναποδιές και η λευκή Deltona έφτασε πρώτη στον τερματισμό. Μετά από 40 χρόνια ένα ελληνικό πλήρωμα, ξανά στην κορφή. (φωτό: Τ.Α.)

 

Ο Colin McRae αναδείχθηκε ο Πολυνίκης του Δ.Ρ.Α. Από το 1996 έως το 2002, σε σύνολο επτά αγώνων κέρδισε τους πέντε. Δυο με Impreza, τρείς με Focus. Τους τρείς με το μπλέ οβάλ διαδοχικά. Κανείς δεν έχει πετύχει κάτι παρόμοιο.

Πέρα από τις επιτυχίες ήταν ένα πρόσωπο γεμάτο εκπλήξεις. Εξωστρεφής, ηφαιστειώδης και οπωσδήποτε χαρισματικός. Στην εικόνα από την πρώτη του νίκη σε ελληνικό έδαφος το ’96, μετά από την περιπέτεια του ’94 στη Διποταμιά και τις καθαρά δικές του συμπεριφορές, ύστερα από τον παγκόσμιο τίτλο που κατέκτησε το ’95. Στο 43ο, προηγήθηκε από την πρώτη ειδική, κέρδισε 10 από τις 21 ετάπ και γύρισε στο Σ.Ε.Φ. 50΄΄ μπροστά από το Lancer του Tommi Μakinen. Τα επόμενα αποτελέσματά του στο Δ.Ρ.Α. θα ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά. (φωτό: Τ.Α.)

 

...σε 48 ώρες η συνέχεια με τίτλο: Καθώς κυλά ο χρόνος