Ο Νοέμβριος.

Σε κάθε περίπτωση τα γεγονότα του Νοεμβρίου δεν ήρθαν απρόσκλητα. Η βαναυσότητα του καθεστώτος, τα βασανιστήρια, η λογοκρισία είχαν δώσει το καλύτερο καύσιμο για να κινηθεί το όχημα της αντίστασης.

Το διάταγμα 1347 με το οποίο ανεξέλεγκτα οι αρχές σταματούσαν τη αναβολή στράτευσης των «ενοχλητικών» φοιτητών και τους υποχρέωναν να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία, αντί να αποδυναμώσει ή να τρομάξει το φοιτητικό κίνημα, πέτυχε το αντίθετο.

Οι καταλήψεις της Νομικής το χειμώνα του ’73 δείχνουν όχι μόνον τη δυναμική αλλά και την αποφασιστικότητα του κινήματος απέναντι σε ένα πανίσχυρο, αδιαπραγμάτευτο και αλύγιστο καθεστώς.

Στη διάρκεια του μνημόσυνου του ηγέτη της Ένωσης κέντρου, την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου λαμβάνουν χώρα τα πρώτα επεισόδια. Το καθεστώς δεν κρύβει τις προθέσεις του. Απαντά, απροκάλυπτα με βία και οι εξελίξεις δρομολογούνται.

Ιστορικά το γεγονός σκεπάζεται από μια ειρωνεία. Ένας κεντρώος ηγέτης, πρωταγωνιστής στις ήττες των αγώνων της αριστεράς, πυροδοτεί μετά θάνατον τη δυναμική του αντίπαλου δέους.

Από την Τετάρτη το βράδυ, οπότε αποφασίζεται η κατάληψη του Ε.Μ.Π. δεν υπάρχει τρόπος επιστροφής και η πορεία των γεγονότων είναι πλέον αμετάκλητα συγκρουσιακή.

Σύντομα δυο γεγονότα αλλάζουν ολότελα τη μορφή του αγώνα. Τα αιτήματα χάνουν τον αποκλειστικά φοιτητικό τους χαρακτήρα, δίνοντας ένα έντονο πολιτικό κλίμα, ενώ ολοένα μεγαλύτερο πλήθος πολιτών συναθροίζεται στον περί του ιδρύματος χώρο.

Το δράμα κορυφώνεται από τη νύκτα της Παρασκευής και το οχυρό πέφτει λίγο πριν την 3^η πρωινή του Σαββάτου όταν εισβάλει ένα AMX 30 άρμα μάχης του Ε.Σ. συνθλίβοντας στο διάβα του τη μεταλλική πόρτα, τη Mercedes του πρύτανη και ανθρώπινες σάρκες.

Οι εικόνες της εκκένωσης δεν τιμούν ιδιαιτέρως τα ένστολα, ένοπλα τμήματα, αν και δεν είναι λίγες οι ομολογίες για απίστευτες στιγμές ανθρωπιάς.

Για τους αριστερούς η πτώση του Πολυτεχνείου, είναι σαν την πτώση του Γράμμου, ίσως και σημαντικότερη από την άποψη το ’73 έλειπε το καπέλωμα του Κ.Κ.Ε.

Τα όπλα δεν σιγούν παρά αργά το Σάββατο. Τα πυρομαχικά που ξοδεύτηκαν ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες φυσίγγια κάθε διαμετρήματος, ενώ η συζήτηση για το πλήθος των νεκρών στοιχειώνει ακόμα και το σήμερα.

Η επίσημη έκθεση του Δημήτρη Τσεβά (Οκτώβριος ’74), κάνει λόγο για 15 επισήμως ανακοινωθέντες νεκρούς, για άλλους 3 πλήρως βεβαιωθέντες, για άλλους 6 βασίμως προκύπτοντες και αρκετούς άλλους πιθανολογούμενους.

Σε ότι αφορά το πλήθος των τραυματιών η ίδια έκθεση τους ανεβάζει σε 1.103 πολίτες και 61 αστυνομικούς, ενώ αναφέρει σχετικώς ότι: «σε τούτους δέον να προστεθούν και ανεξακρίβωτον πλήθος ετέρων πολιτών οίτινες ή εφυγαδεύοντο υπό των ιατρών ή ενοσηλεύοντο οίκοι, ή και ουδαμού προς νοσηλείαν κατέφευγαν, φοβούμενοι προφανώς δυσάρεστους δι' αυτούς ή τας οικογενείας των εξελίξεις.»

Ανεπισήμως κυκλοφορούν φήμες ότι είναι εκατοντάδες, ότι υπάρχουν ομαδικοί τάφοι, αλλά ελλείπουν τα στοιχεία.

Πέραν από τη μυρουδιά των δακρυγόνων, τα συντρίμμια των οδοφραγμάτων, τις φωτιές και τον κρότο των πυροβόλων όπλων και τα νεκρά κορμιά δυο ήταν τα θέματα που πλήγωσαν ακόμα βαθύτερα αυτόν τον τόπο.

Η βαρβαρότητα που ασκήθηκε σε τραυματίες, μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα (η έκθεση Τσεβά είναι πλήρης καταθέσεων) από ένστολους και μη εκπροσώπους του καθεστώτος και η χονδροειδής απόπειρα του υφυπουργού τύπου της τότε κυβέρνησης να προσδώσει στο γεγονός έναν ιλαρό, ελαφρύ τόνο για το ποιόν των καταληψιών, και τους σκοπούς της εξέγερσης.

Γνωστά τέλος και τα σενάρια που αναπτύχθηκαν στο παιχνίδι της ανατροπής της κυβέρνησης στις 24 Νοεμβρίου και η πιθανή εμπλοκή των Αμερικανών σχετικά με το ελεύθερο πέρασμα των πολεμικών αεροσκαφών τους από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του πολέμου της εξιλεώσεως (Γιόμ Κιπούρ 6 – 26 Οκτωβρίου 1973)