Μετά από όσα είπαμε για το πραξικόπημα, ας πούμε κάτι ευρύτερα αποδεκτό. Ότι, όσοι είχαν πρόβλημα με το καθεστώς της επταετίας, και όσο περνούσε ο καιρός, γίνονταν όλο και περισσότεροι, ζούσαν ταυτόχρονα με την ελπίδα. Με την ελπίδα ότι μόλις απαλλαγεί ο τόπος από το καθεστώς, όλα θα πάνε καλύτερα. Ότι οι επόμενες γενιές θα ζήσουν ειρηνικά, φιλικά, με συνεννόηση, με λογική.

Ήταν μια δικτατορία, ένα καθεστώς που επιβλήθηκε δια της βίας και της ισχύος των αρμάτων, που βασίστηκε στους περιορισμούς, στα βασανιστήρια και ήταν ξενοκίνητο. Ταυτόχρονα όμως είχε τόσο αδύνατα σημεία, που αργά ή γρήγορα θα έπεφτε. Δεν θα το έριχνε ο λαός. Θα έπεφτε. Θα το ξεπερνούσε η ίδια η πραγματικότητα.

Εκείνη η νύχτα ολοένα και απομακρύνεται από το τώρα, με την ίδια ταχύτητα που θολώνουν οι μνήμες, που χάνονται οι πρωταγωνιστές, αλλά και που πυκνώνουν οι μαρτυρίες. Όπως κάθε σημαντικό σκαλοπάτι της Ιστορίας, που μοιραία σφραγίζει όχι μόνον το μέλλον μυριάδων ανθρώπων αλλά και την τύχη ενός ολόκληρου τόπου.

Το στρατιωτικό πραξικόπημα των συνταγματαρχών, που πρόλαβε κατά πως λέγεται εκείνο των στρατηγών προκειμένου να άρει το προμηνυόμενο δυσμενές, για αυτούς και την ευρύτερη συντηρητική παράταξη, αποτέλεσμα των εκλογών του Μαίου, βαφτίστηκε «Επανάστασις» και το σχήμα που ανέλαβε την εξουσία αποκλήθηκε «Εθνική κυβέρνησις». Ως κίνημα ήταν επιτυχημένο. Ο αιφνιδιασμός υπήρξε καθολικός και πλήρης. Το επιχείρημα περί του αναίμακτου ασφαλώς και δεν είναι ακριβές. Τα επόμενα επτά χρόνια, ως απεδείχθη, θα αποτελούσαν ένα πελώριο πισωγύρισμα για τον τόπο.

...μέρος δεύτερο και τελευταίο,

1960

Η πρώτη Πάρνηθα του ελληνικού πρωταθλήματος της δεκαετίας του ’60, φέρνει ένα πισωγύρισμα. Είναι ο αγώνας με τις λιγότερες μέχρι τότε συμμετοχές αλλά και με τους λιγότερους θεατές. Υπάρχουν δυο αιτίες. Είναι η πρώτη και τελευταία μεταπολεμική φορά που τελείται τον Ιούλιο. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται καθημερινή (Τετάρτη).

Στο αγωνιστικό επίπεδο ο Τζώνυς Πεσμαζόγλου πετυχαίνει νέο ατομικό ρεκόρ με την Chevy, αλλά παραμένει μακριά από την πανελλήνια επίδοση του Παπαμιχαήλ. Δυο ακόμα οδηγοί κατεβαίνουν το φράγμα των οκτώ λεπτών. Ο Ηλίας «Σπέσιαλ» Μεταξάς με ΧΚ 150 και ο Γιάννης Χρονίδης με δανεική τη Chevy του Αμερικανού Kingsley. Στην εικόνα ο Τζώνυς ανεβάζει τη δυνατή αλλά δύστροπη two ten στο στενό, ανηφορικό δρόμο.

Ένα χρονικό του σπουδαίου και ιδιαίτερου αγώνα αυτοκινήτων, του μοναδικού που διοργανώθηκε τόσο πριν όσο και μετά τον Πόλεμο, αλλά δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τον  εκμοντερνισμό.

Προπολεμικά στην Ελλάδα, υπήρχαν μεμονωμένοι αγώνες αυτοκινήτου και όχι θεσμοθετημένοι τίτλοι. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνεται στις 7 Ιουλίου του 1932 η ανάβαση Πάρνηθας. Από τα λίγα στοιχεία που έχουν διασωθεί, γνωρίζουμε ότι την καλύτερη επίδοση, πέτυχε ο Αντώνης Σταθάτος, πρόεδρος, τότε, της Ε.Λ.Π.Α. Οδηγώντας μια Bugatti ανέβηκε σε 9 λεπτά και 4 δεύτερα. Αν η απόσταση ήταν η ίδια, η συγκεκριμένη των 10 χιλιομέτρων επί της οποίας διεξήχθησαν και οι μεταπολεμικοί αγώνες, ο χρόνος για τα δεδομένα της εποχής, είναι εκπληκτικός.

Κάτω από έναν καταθλιπτικό ουρανό, με λιγοστό γκρίζο φως σχεδόν χωρίς σκιές, με τον ήλιο σαν σπάνιο είδος, τελέστηκε το 1000ο GP της Ιστορίας. Από κοντά και το λογότυπο της  μπύρας σε πράσινο φόντο να δεσπόζει.

Σε πράσινο φόντο με κόκκινο αστέρι ο ζύθος, χρυσά αστέρια σε κόκκινο φόντο η σημαία της της Κίνας. Ο ζύθος κυκλοφορεί 159 συναπτά έτη, ενώ ο Μεγάλος τιμονιέρης, μόλις πριν 70 έτη, εγκαθίδρυσε τη Λαϊκή Δημοκρατία που μπορεί να μην ήταν και τόσο Δημοκρατική και μπορεί να μην είναι ούτε τόσο λαϊκή. Ιδιαιτέρως μετά την πρόσφατη περιπέτειά της, στους δρόμους της ανακάλυψης των αγαθών του καπιταλισμού.

Η 14η Φεβρουαρίου του 1899 ήταν μέρα Τρίτη. Η Αθήνα πενθούσε, καθώς οδηγούσε στην τελευταία του κατοικία, στο πρώτο νεκροταφείο της πόλης, τον εθνικό ευεργέτη της. Τον Ανδρέα Συγγρό. Η τελετή έγινε παρουσία του βασιλέως Γεωργίου Α’, με τον οποίον ο εκλιπών είχε στενή σχέση, αλλά και με όλα τα ανώτατα στρώματα της αστικής τάξης.

Γεννημένος στην Πόλη τον Οκτώβριο του 1830, δευτερότοκος γιος του Χιώτη γιατρού Δομένικου Τσιγγρού και της Μονδινής Νομικού, ο Α.Σ. έμελλε να μείνει ως τις μέρες μας, έναν αιώνα και είκοσι χρόνια μετά τον θάνατό του ως μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Στον  ιστορικό ζυγό, θα προστεθούν τόσο οι μεγάλες δωρεές, για ορφανοτροφεία, νοσοκομεία, θέατρα, σχολεία, φυλακές, κτήματα, όσο και όλα εκείνα που έκαναν τον Τύπο της εποχής να τον χαρακτηρίσουν  μηχανορράφο, λωποδύτη φιλάνθρωπο, «χρυσοκάνθαρο», «Λαυριοφάγο».

Η αφορμή για τούτο το σημείωμα, δόθηκε από μια καταπληκτική ατάκα που εκστομεί ο Rolf Holger Lassgård, υποδυόμενος τον δύστροπο ηλικιωμένο πρωταγωνιστή, Ove, στην ταινία A man called Ove

Επιχειρεί λοιπόν ένας νεότερος, σε κάποιο Σουηδικό οικισμό, μια μανούβρα με την όπισθεν μέσα σε ένα Audi, στο οποίο είναι κοτσαρισμένο ένα τρέυλερ. Δεν τα καταφέρνει οπότε επεμβαίνει ο ηλικιωμένος Ove, κάθεται στα πηδάλια και φέρνει εύκολα, το σύνολο εκεί που πρέπει. Κατεβαίνοντας μουρμουρά τo ανεπανάληπτo: «Τι περιμένεις, από ένα αυτοκίνητο που έχει στην μάσκα του τέσσερα μηδενικά και άλλο ένα πίσω από το τιμόνι;».

Δυο διαφορετικά είδη κινηματογράφου, με διαφορετικές προσεγγίσεις που φθάνουν στο ίδιο, περίπου, αποτέλεσμα. Βραζιλιάνος μουσικός, σκηνοθετεί έναν παγωμένο αγώνα επιβίωσης, ενώ  Αργεντίνος σκηνοθέτης μας θυμίζει μια αληθινή, αιματηρή ιστορία της πατρίδας του.

Ωστόσο, στο φινάλε ο θεατής, εισπράττει τη ίδια αίσθηση, του καλού, σύγχρονου κινηματογράφου.

Σκράπας και κουμπούρας, ανάμεσε σε άλλα,  ήμουν στα Λατινικά στο Γυμνάσιο, και αυτό το σημειώνω για να μην περάσει, ο τίτλος ως επίδειξη γνώσεων.

Αυτές οι τρείς λέξεις ερμηνευμένες στην Νεοελληνική, μας λένε:

«Στο νικητή τα λάφυρα».

Δυο αποσπάσματα από δυο βιβλία, για δυο πολύ κρίσιμα ιστορικά σκαλοπάτια της Ελληνικής Ιστορίας που έρχονται να επαληθεύσουν, να δικαιώσουν στο έπακρο, το λατινικό αυτό ρητό.

Το 1964, ο Βασίλης Μάρος γυρίζει ένα μαυρόασπρο ντοκυμαντέρ πάνω σε σενάριο του Βρετανού David Holden. Συγγραφέας, ραδιοφωνικός παραγωγός και επικεφαλής των ανταποκριτών του εξωτερικού της εφημερίδας The Sunday Times, ειδικευμένος στα θέματα της Μέσης Ανατολής, ο Holden, ανέλαβε και την αφήγηση στη μητρική του γλώσσα.

Ελληνική επαρχία, άνοιξη του 1964.

Το ντοκυμαντέρ έχει τον πετυχημένο και διττό τίτλο «Η Ελλάδα χωρίς κολώνες» και μετά από 48 περίπου λεπτά, με πολύ ενδιαφέροντα πλάνα, όπου μας παρουσιάζουν μια Ελλάδα απούσα σήμερα, οι τελευταίες εικόνες έρχονται μαζί με κάπως θλιμμένες πενιές από ένα μπουζούκι και το εξής σχόλιο:

Σπαταλούσα ένα από τα πιο πολύτιμα πράγματα  του κόσμου μου. Χρόνο. Το κάνω συχνά και μερικές φορές ανταμείβομαι. Όπως πριν λίγες μέρες νωρίτερα, που ξόδευα πολύτιμα δευτερόλεπτα πάνω σε σάιτ με εκατοντάδες χιλιάδων ημερήσιων επισκέψεων, μπορεί και εκατομμυρίων.

Και εκεί που μετά από βαθυστόχαστες πολιτικές αναλύσεις, αντικρίζω άλλη μια:  «Πετάει η Οικονομία της Κύπρου: Παραδόθηκε το πρώτο NSX», ακολουθεί ένα ακόμα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ με τίτλο: «Το μυστικό της Cindy Crawford για ζουμερά και απαλά χείλη», γλιστρώ ακόμα πιο κάτω και βλέπω κάτι τω όντι ενδιαφέρον.

Πρόκειται για έκδοση με τίτλο  «Tο χρονικό των Ελλήνων μεταναστών στην BMW 1960-2018». Αντιγράφω: «Το εξέδωσε πρόσφατα ο ελληνικός σύλλογος Δορυφόρος που εδρεύει στο Μόναχο. Μέσα από προσωπικές αυθεντικές μαρτυρίες ζωντανεύουν βιώματα της πρώτης και δεύτερης γενιάς των Ελλήνων μεταναστών, που άφησαν τα πάντα πίσω τους αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο στη Γερμανία».

To τελευταίο τριήμερο του Μαρτίου, ήταν πλήρες σε διοργανώσεις μηχανοκίνητου αθλητισμού του ανώτατου επίπεδου. Στο μικροσκοπικό, σε διατάσεις, βασίλειο του Μπαχρέιν, διεξήχθη ο δεύτερος φετινός αγώνας του πρωταθλήματος της F1, στην Κορσική ο τέταρτος του παγκοσμίου πρωταθλήματος ράλυ και στην κεντρική Αργεντινή η δεύτερη αναμέτρηση του moto gp.

Οι δυο στους τρείς αγώνες, ολοκληρώθηκαν μέσα σε ένα απρόοπτο πλαίσιο, όπου η ατυχία κάποιων σήμανε την τύχη άλλων. Για κάποιους αυτό ερμηνεύεται και ως αδικία. Για άλλους ως το μεγαλείο του motorsport.