Το ίδιο 24ωρο που ο πρώην αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. Richard Bruce Cheney εξεμέτρησεν το ζην, εξελέγετο Δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης της χώρας ένας Μουσουλμάνος αυτοχαρακτηριζόμενος ως  Δημοκράτης Σοσιαλιστής. Το τι ισχύ θα έχουν οι δυο αυτοί χαρακτηρισμοί στην θητεία του, θα το διαπιστώσουν οι πολίτες του «Μεγάλου Μήλου» τα προσεχή έτη.

Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη εκλογή κατατάσσεται ως ήττα του προέδρου των Η.Π.Α. που προεκλογικώς έφτασε στο σημείο να εκβιάσει το εκλογικό σώμα ότι αν επικρατήσει ο Zohran Mamdani θα διακόψει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση. Ο νέος Δήμαρχος είναι 34 ετών. Τόσο ήταν και ο Cheney, όταν το 1976 ο μέντοράς του Donald Ramsfeld τον βοήθησε να γίνει ο νεότερος προσωπάρχης στον Λευκό οίκο επί προεδρίας Gerald Ford.

Την εντοπίζουμε στις σελίδες αξιόπιστου έντυπου Τύπου.

Ξεκινώντας εκ του μηδενός, όγδοο παιδί φτωχής, αγροτικής οικογένειας ο Ουάνγκ Τσουάνφου, επικεφαλής της BYD σήμερα, κατέχει τον τίτλο του πλουσιότερου Κινέζου. Η προσωπική του περιουσία αγγίζει τα 24 δισεκατομμύρια δολάρια. Επίσης τυγχάνει μέλος του κομμουνιστικού κόμματος. Η εταιρεία του κατασκευάζει και διαθέτει τρία εκατομμύρια ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα ετησίως.

Κάπως διαφορετικά είναι τα πράγματα με τις, ας τις χαρακτηρίζουμε, παραδοσιακές βιομηχανίες κατασκευής αυτοκινήτων, πολλές από τις οποίες μειώνουν την παραγωγή τους εξαιτίας έλλειψης ημιαγωγών. Στο ερώτημα: γιατί συμβαίνει αυτό; η απάντηση είναι διότι η κινέζικη εταιρεία ονόματι Nexperia που κατασκευάζει και προμηθεύει τους ημιαγωγούς στα ανά τον κόσμο εργοστάσια, πάγωσε τις εξαγωγές ως αντίποινα στην παρέμβαση της Ολλανδικής κυβέρνησης η οποία, κάνοντας χρήση έκτακτων εξουσιών, ανέλαβε τον έλεγχο της Nexperia για να προστατεύσει τη στρατηγική παραγωγή. Στο ερώτημα: τι υπηρεσίες προσφέρουν αυτοί οι ημιαγωγοί; η απάντηση είναι, ότι ελέγχουν την λειτουργία των υαλοκαθαριστήρων και των ηλεκτρικών παραθύρων.

Ξεπερνώντας με το εσχάτως επίκαιρο ερώτημα: «Γιατί εορτάζουμε την έναρξη του πολέμου και όχι το τέλος;» (μια απάντηση, δια όσους ενδιαφέρονται, βρίσκεται στο φινάλε), ας προσεγγίσουμε λίγο διαφορετικά την 85η επέτειο από το «Alors, c‘ est la guerre» που απάντησε ο Έλλην πρωθυπουργός  στον Ιταλό πρέσβη τα μαύρα χαράματα της 28^ης Οκτωβρίου του ’40.

Τον Μάρτιο του ’78 ο, ελληνικής καταγωγής γεννημένος στην Αίγυπτο με γονείς από την Κάσο και την Κεφαλονιά, σκηνοθέτης George Ρ. Cosmatos βρίσκεται στην Ρόδο διευθύνοντας μια πλειάδα σπουδαίων ηθοποιών (R. Moore, T. Savalas, D. Niven, C. Cardinale, E. Gould, S. Powers) που πρωταγωνιστούν στην ταινία Escape to Athena. Όχι κάτι σπουδαίο (πιο πλήρης η ταινία του ιδίου, Cassandra Crossing), αλλά μας αφήνει ένα ενδιαφέρον μήνυμα στο τέλος της.

Το κρατικό ραδιόφωνο με επιμέλεια και σύνεση είχε ετοιμάσει σωρεία αφιερωμάτων για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι. Περιεκτικά, χρήσιμα, συχνά αποκαλυπτικά μας προσέφεραν πλούσιες δόσεις νοσταλγίας και συγκίνησης. Στην πορεία αυτών των παραγωγών ήρθε και η είδηση του θανάτου του Διονύση Σαββόπουλου.

Οι δυο καλλιτέχνες άφησαν πίσω τους γενναία, ουσιώδη και σημαντική προίκα στον τόπο, στο πολιτισμό και τελικά στους πολίτες. Είναι πιθανό τη σήμερον ημέρα οι νεανικές ηλικίες των τρεχουσών γενεών να μην νιώσουν το βάθος και το πλάτος αυτής της κληρονομιάς. Κατανοητό καθότι τα βιώματα είναι το έδαφος όπου καλλιεργείται η όποια κουλτούρα.

Κοπιώδης και τελικά πετυχημένη η δουλειά του 66χρονου Γερμανού Andres Veiel, μας προσέφερε μια μεστή παρουσίαση των στοιχείων που δημιούργησαν την εικόνα, αλλά και το μύθο της Γερμανίδας καλλιτέχνιδας. Η Leni Riefenstahl, υπήρξε ηθοποιός, σκηνοθέτιδα, φωτογράφος, παραγωγός, μοντέζ και χωρίς αμφιβολία αποτέλεσε μια μοναδική γυναίκα στην χρονική περίοδο που ήταν στην δημιουργική της κορφή. Αυτό και την πρωτοποριακή, πολυσύνθετη παρουσία της δεν μπορεί κανείς να το αρνηθεί, ούτε να της το αφαιρέσει.

Εκεί όμως που δεν μπορεί να πείσει έναν αντικειμενικό μελετητή, είναι πως ήταν μόνο μια επαγγελματίας που έκανε τη δουλειά της, αλλά έτυχε ο εργοδότης της να είναι ο Αδόλφος. Σύμφωνοι, δεν έγινε ποτέ μέλος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος, αλλά το αποτέλεσμα της δουλειάς της ήταν η αποθέωση της ιδεολογίας που έφερε την συμφορά στην πατρίδα της, στον πλανήτη μαζί με 60 εκατομμύρια νεκρούς. Η ίδια το αρνείται πεισματικά, αλλά ο τρόπος που το κάνει δεν πείθει.

Ενδιαφέρον έχει το ζήτημα που έθεσε η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου, όπου συμμετέχουν 19 νησιά των Κυκλάδων και 15 των Δωδεκανήσων. Αιτήθηκε στην κυβέρνηση να τεθεί ανταποδοτικό τέλος για την διαχείριση των αυξημένων ροών ημερήσιων επισκεπτών. Κάτι τέτοιο μπορεί να λειτουργήσει διττά. Είτε ως μέτρο προκειμένου να ανακοπεί ο μαζικός τουρισμός, είτε ως έξτρα έσοδο για την εξυπηρέτηση πάσης φύσεως αναγκών όπως υπηρεσιών καθαριότητας.

^{Ιούνιος του 1998. Αποβίβασις ημερήσιων τουριστών στη Σύμη. Πολλοί μεν, ελάχιστοι δε, σε σχέση με το φετινό καλοκαίρι.}

Χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα πετύχουν των σκοπών τους, τόσο δηλαδή αν θα γίνει αποδεκτή η πρόταση όσο και αν στην περίπτωση που εφαρμοστεί, επιλυθεί το πρόβλημα, εγείρεται πάλι το θέμα του υπερτουρισμού.

Συμπαθής εκ των προτέρων από το ύφος και τη θεματολογία στην καθημερινή του αρθρογραφία, σε αντίθεση με Σακήδες και Τάκηδες που επιμένουν με άλλες τακτικές, ο Η.Μ. καταθέτει με τόλμη, χάρη και ξεχωριστή ιδιαιτερότητα «μια αληθινή ιστορία» όπως αναγράφεται στον υπότιτλο.

Είναι η αφήγηση της περιπέτειας τριών γενεών, μέσα από τα ταραχώδη χρόνια που κλόνισαν κάθε τι στον τόπο μας. Του οφείλουμε τα εύσημα όχι μόνο διότι το έπραξε με μια αδιατάρακτη λεπτότητα, με μια σπάνια ευγένεια απέναντι στο παρελθόν, αλλά και για δυο ακόμα λόγους.

Πρώτον διότι το πόνεσε, το δούλεψε, έκανε έρευνα, μίλησε, ρώτησε, έψαξε. Δεν ήταν μια επιφανειακή εργασία που την έντυσε με όμορφο λόγο. Ήταν μια κατάδυση και έφτασε όπου μπορούσε, συχνά με τρόπο επίπονο.

Δεύτερον διότι δεν είχε πρόβλημα να πετάξει κάθε ασπίδα προστασίας του. Να δείξει τις πτυχές δυσλειτουργίας της οικογένειας, αλλά και το πώς επιβίωσαν μέσα σε ένα σκληρό, συχνά αποτρόπαιο περιβάλλον.

Υφαίνει την ιστορία του με όλα τα διαθέσιμα υλικά. Με τις προσωπικές του μνήμες, με αφηγήσεις των πρωταγωνιστών, με στοιχεία από το Στρατολογικό Γραφείο Μεσολογγίου, από την Υπηρεσία Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας και την Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του Γ.Ε.Σ.

Όλα τούτα θα ήταν αδιάφορα αν δεν τα ευθυγράμμιζε με τέχνη, αν δεν τα στόλιζε με μια πληθώρα πληροφοριών και αν δεν τα σερβίριζε με το προσωπικό του φίλτρο, που αποδείχτηκε γενναιόδωρο.

Αν ο σκοπός του Paul Thomas Anderson ήταν να μας δείξει πως, ανάμεσα σε μια μέση αδιάφορη καταναλωτική τάξη, την ηγεσία που κινείται αμοραλιστικά και σε ένα πιθανά ενεργό επαναστατικό κίνημα έχει χαθεί κάθε ελπίδα ή έστω πιθανότητα για μια ισορροπημένη βόρεια Αμερική, πέτυχε του σκοπού του.

Κατάφερε εν ολίγοις να δείξει ότι το επίπεδο τόσο των θεματοφυλάκων του συντηρητισμού και του πολιτικά ορθού, όσο και των αντιφρονούντων που είναι αποφασισμένοι να φθάσουν στα άκρα είναι χαμηλό. Ιδεολογικά, εκφραστικά, γνωσιολογικά. Παντού, απογοητευτικά χαμηλό

Πέντε ερωτήσεις, στις οποίες οι απαντήσεις μπορεί να είναι όλως διαφορετικές μα ταυτόχρονα δόκιμες.

Στην περίπτωσή μας όμως, θα απαντηθούν με ένα νέο ερώτημα.

Καθότι η ανάγνωση των απόψεων που διαφοροποιούνται σημαντικά από τις δικές μας προσφέρουν περισσότερα για την κατανόηση του κόσμου, στο εδώ και μήνες καθημερινό ξεκοκάλισμα της εφημερίδας «Καθημερινή» προτεραιότητά μου παραμένει η αρθρογραφία εκείνων που οι θέσεις τους σπάνια συντάσσονται με τις δικές μου.

Είναι, όμως, και θέμα ύφους. Αν ο συντάκτης σπρώχνεται σε φτηνές ειρωνείες ή σε παράλογες συγκρίσεις η ανάγνωση μπορεί να γίνει δυσάρεστη, ειδικά για τούς συντάκτες που ψιθυριστά διατείνονται ότι διατηρούν ένα ποιοτικό πλεονέκτημα απέναντι στις λαϊκίζουσες κραυγές άλλων μέσων.

Καθώς στην κηδεία του παρευρέθηκαν ενάμιση εκατομμύριο πολίτες, δεν μπορεί, κάτι καλό θα άφησε στα 62 χρόνια που περπάτησε στον πλανήτη. Ημιθανή στο νοσοκομείο της Πάντοβα τον επισκέφτηκε ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Sandro Pertini, τον φίλησε στο μέτωπο τον αποκάλεσε αδελφικό φίλο, γιο και συμπολεμιστή. Λίγες μέρες αργότερα στην κηδεία του στη Ρώμη ο 88χρονος Πρόεδρος έκλινε το γόνυ ακούμπησε τις παλάμες του στο φέρετρο και τον αποχαιρέτησε.

Με την σκηνοθετική επιμέλεια του Andrea Segre, πρωταγωνιστή τον Elio Germano και αρκετό υλικό εποχής μας ήρθε και μας συγκίνησε η ταινία Berlinguer: La Grande Ambizione. Αφηγείται ένα τμήμα της πολιτικής και οικογενειακής ζωής του Ιταλού πολιτικού. Στις Ελληνικές αίθουσες παραδόθηκε με τίτλο «Μπερλίνγκουερ: Η μεγάλη ελπίδα». Διαφοροποιείται έτσι, από τον ιταλικό τίτλο που σε ακριβή μετάφραση είναι: «Η μεγάλη φιλοδοξία». Ας κρατήσουμε και τους δυο με την έννοια ότι η παρουσία, οι ιδέες, τα πεπραγμένα του Berlinguer ήταν και τα δυο. Ατυχώς, τίποτα από τα δυο δεν ευοδώθηκε.

Προ ολίγων ημερών, μια προδημοσίευση από το βιβλίο του πρέσβη επί τιμή Β. Κασκαρέλη με τίτλο: «Η Ελληνική τέλεια καταιγίδα», μας παρουσιάζει την ακραία επιπολαιότητα, την τραγική αδιαφορία, το τεράστιο κόστος που τελικά επωμίζεται ο Έλληνας φορολογούμενος, αλλά κυρίως την πάγια αγκύλωση ενός στέρεου συστήματος στο να αποδοθούν ουσιαστικές ευθύνες, σε όσους διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα και κατ' ουσίαν το μέλλον του τόπου.

Όσο πιο μεγάλο όμως είναι το διακύβευμα, τόσο πιο ανησυχητικές γίνονται οι διαδικασίες. Έτσι λίγα 24ωρα αργότερα, παρακολουθήσαμε το σχεδόν τρίωρης διάρκειας δημόσιο παζάρι ανάμεσα στον Αμερικανό και το Τούρκο πρόεδρο. Οι δυο πολιτικοί με τα επιτελεία τους σε πλήρη ανάπτυξη θύμιζαν περισσότερο τρέιντερς και λιγότερο ηγέτες που έχουν αναλάβει τις τύχες εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών.